Wat komt er allemaal kijken bij de gemeenteraadsverkiezingen? In de aanloop naar de verkiezingen van 18 maart 2026 brengt Binnenlands Bestuur de podcast ‘Verstand van Verkiezingen’. Redacteur Wouter Boonstra en bestuurskundige Julien van Ostaaijen lopen alle facetten van de verkiezingen langs: van kandidaatsstelling tot collegevorming en zelfs een stapje over de grens.
Podcast Verstand van Verkiezingen: Marcel Boogers
In aflevering 1 van de podcast 'Verstand van Verkiezingen' over de gemeenteraadsverkiezingen is bijzonder hoogleraar Marcel Boogers te gast.
Kandidaten werven
Iedere aflevering komt een andere deskundige aan bod. In de eerste aflevering is dat Marcel Boogers, bijzonder hoogleraar Democratie en Transitie aan de Universiteit Utrecht en senior-adviseur en onderzoeker bij Necker. Met hem spreken we over de kandidaatsstelling. Hoe werf je kandidaat-raadsleden, hoe stel je een kandidatenlijst op en hoe train je (kandidaat-)raadsleden en (kandidaat-)wethouders?
Cursus Politiek Actief
‘Er wordt steeds meer een beroep gedaan op mensen die zichzelf in maatschappelijke organisaties hebben bewezen om op de lijst te komen’, constateert Boogers die samen met historicus Gerrit Voerman het periodieke rekruteringsonderzoek uitvoert. Hij merkt ook dat veel gemeenten de cursus ‘Politiek Actief’, die wordt verzorgd door ProDemos, inhuren. ‘Daarmee wordt wel iets van een vijver gecreëerd van politiek geïnteresseerde mensen waaruit later politieke partijen kunnen rekruteren.’
Interessante vijver
Julien van Ostaaijen, lector op Avans Hogeschool en verbonden aan Tilburg University, haakt daar in de podcast (link naar Spotify, WB) meteen op in, aangezien hij een paar jaar voor ProDemos heeft gewerkt. Het is een cursus waarin je leert hoe die gemeentepolitiek werkt, legt hij uit. ‘Mensen die nog nét niet politiek actief waren. Actieve mensen, geïnteresseerd in de politiek, maar die nog net niet die laatste stap hadden gemaakt. Je zag op een gegeven moment dat al die politieke partijen rond die cursus zich begonnen te organiseren. Dan trekt het als een interessante vijver.’ Dat is ook hoe die partijen te werk gaan, ziet hij. ‘Je zoekt in de kernen, in de wijken: wie is actief, maar heeft die stap nog niet gemaakt. Daar zit potentie.’
Negatief imago
Op zijn beurt wijst Boogers op lokaal kiezersonderzoek dat hij een keer heeft gedaan. ‘Daarin hebben we aan kiezers gevraagd: als u zou worden benaderd om kandidaat te worden voor de gemeenteraadsverkiezingen, hoe zou u daarop reageren? Zou je dat doen of niet doen? En tot onze grote verbazing zei best een hoog percentage, bijna 50 procent: dat zou ik wel overwegen.’ Op de vraag waarom mensen dat niet overwegen, zeiden ze: ik heb niet zoveel met politieke partijen. ‘Als je mensen aanspoort om op een andere manier actief te zijn in de gemeenteraad, los van politieke partijen, dan zouden veel meer mensen dat overwegen. Dus politieke partijen hebben ook een heel negatief imago. Dat helpt niet.’
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.