Uitstel verkiezingen of briefstemmen niet uitgesloten

Uitstel of stemmen per brief. Beide opties zijn volgens minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken niet uitgesloten wanneer het niet mogelijk blijkt bij verkiezingen de 1,5 meter afstand te garanderen. 

Herindeling

Het kabinet gaat onderzoeken of de verkiezingen van komend najaar en voorjaar kunnen doorgaan als het coronavirus dan nog niet is bedwongen. Op 18 november zouden een aantal gefuseerde Groningse en heringedeelde Brabantse gemeenten een nieuwe gemeenteraad kiezen. Een maand eerder kiest Sint-Eustatius, dat als 'bijzondere gemeente' deel uitmaakt van Nederland, een nieuwe eilandraad. De Tweede Kamerverkiezingen staan gepland voor 17 maart.

Jaar opschuiven
Ollongren sluit zelfs niet uit dat gemeentelijke herindelingsverkiezingen in de herfst en de Tweede Kamerverkiezingen van maart moeten worden uitgesteld,  zoals eerder in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Spanje gebeurde. Al ziet ze nu geen reden om te denken dat dat nodig zal zijn en is die vraag 'nu niet aan de orde'. De Kamerverkiezingen zouden maximaal een jaar kunnen worden opgeschoven, schrijft de minister aan de Tweede Kamer.

Per brief
Ook stemmen per brief is 'theoretisch denkbaar', aldus Ollongren. Maar dan moet er wel meer gebeuren om ervoor te zorgen dat mensen in alle vrijheid kunnen stemmen, en voor zich kunnen houden op wie ze dat doen. Ze gaat uitwerken of en hoe dat zou kunnen. Ze wijst erop dat andere landen wegens de coronapandemie al voor briefstemmen hebben gekozen. Nederlanders in het buitenland stemmen ook in onze verkiezingen al jaren per post.

Anders ingericht

Ollongren gaat eerst navragen of stemlokalen anders kunnen worden ingericht, zodat kiezers en stembureauleden zich kunnen houden aan de voorgeschreven afstand. Die regel blijft immers nog wel voor langere tijd van kracht, schrijft de minister. Sommige stemlokalen blijken daarvoor misschien niet geschikt en moeten gesloten blijven. Kiezers zullen het dan mogelijk met minder stembureaus moeten doen. Het provinciebestuur kan herindelingsverkiezingen als de nood aan de man is maximaal vijf à zes weken uitstellen, schrijft Ollongren. Als dat niet genoeg is, zal ze de wet moeten veranderen.

Opheldering
Het feit dat het kabinet niet uitsluit dat de komende verkiezingen wegens de coronacrisis moeten worden uitgesteld, valt verkeerd bij een flink deel van de Tweede Kamer. Onder andere PvdA en PVV willen opheldering, al benadrukt verantwoordelijk minister Kajsa Ollongren dat juist alles erop gericht is om de verkiezingen te laten doorgaan.'Mensen moeten hun stem kunnen laten horen, juist in een crisis', twittert PvdA-Kamerlid Attje Kuiken. 'Van uitstel kan geen sprake zijn.' Thierry Baudet van Forum voor Democratie noemt het 'een grof schandaal' dat de regering uitstel 'überhaupt overweegt'. PVV-leider Geert Wilders twittert in hoofdletters dat er wat hem betreft geen uitstel van de verkiezingen komt en ook de nieuwe partij van Henk Krol is kritisch.(ANP)