Heeft u de gebeurtenissen een beetje gevolgd?
‘Nou, ik ben zes weken in het buitenland geweest. Kunt u mij even bijpraten?’
Elzinga: provinciale crisis nog geen soap
Interview - De crisis binnen het Utrechtse provinciebestuur verandert van dag tot dag. Was gisteren nog sprake van een bemiddelaar,…
Natuurlijk (...) Mijn vraag is: wat maken we hier mee?
‘Nou, dit is geen novum. Het gebeurt wel vaker dat een coalitie in de problemen raakt, al gebeurt dat vaker op gemeentelijk dan op provinciaal niveau. Op landelijk niveau wordt dan het parlement ontbonden. Dat kan hier niet. Er vindt een reconstructie plaats en dat kan heel erg moeizaam gaan. Er is geen termijn waar de partijen zich aan hoeven houden, want er zijn geen nieuwe verkiezingen mogelijk.’
Is dit een democratisch manco dat nog opgelost moet worden.
‘Een oplossing kost tijd. Je zou inderdaad zeggen, waarom geen tussentijdse ontbinding? Probleem daarbij is dat dat gevolgen heeft voor de termijnen. Moet zo’n coalitie dan vier jaar zitten of na twee jaar weer weg? Als je nieuwe verkiezingen organiseert heb je weer een probleem met de Eerste Kamer. Met de commissie-Elzinga (die onderzoek deed naar bestuurlijke vernieuwing, red.) kwamen we tot een waaier van problemen bij dit onderwerp. Een ander probleem is bijvoorbeeld dat clubs gaan speculeren op de val van een college en dat is nooit goed voor de stabiliteit van het bestuur. Het medicijn is in dit geval dus erger dan de kwaal, en daarom is het niet in de wetgeving gekomen.’
Het laatste nieuws is dat commissaris van de koningin Robbertsen alle fractievoorzitters bij zich heeft geroepen om gesprekken te voeren. Wat is zijn rol in zo’n situatie?
‘De commissaris van de koningin hoort eigenlijk geen rol te spelen. Koppelt hij zich te hard aan een bepaalde coalitie, dan kan hij zelf in de problemen komen. Zijn rol is dus te verwaarlozen. Hij heeft geen traditionele rol in dit spel. In dit geval is de Commissaris een CDA’er en het CDA zit er middenin. Een bemiddelaar van buiten is in dit geval beter.’
Wat lijkt u een goede oplossing?
‘Een oplossing is lastig. Maar ik zou toch kiezen voor bemiddeling. Het is daarbij belangrijk de termijn in de gaten te houden. Het mag niet te lang duren.’
Want wat betekent dit gestoethaspel voor het aanzien van het openbaar bestuur?
‘Ach, het is een onderdeel van de politieke processen. Een soap zou ik het nog niet willen noemen. Het wordt pas echt een soap als men er echt niet uitkomt. De commissaris van de koningin kan nu een rol spelen door de machine weer in gang te krijgen. Maar in september moet het wel afgelopen zijn.’
Zie ook:
Van Eijck moet Utrechtse crisis bezweren (19/08/2008)