Als burgers op basis van de Wet openbaarheid bestuur (Wob) documenten opvragen bij de overheid, mogen daar kopieerkosten voor in rekening worden gebracht. Maar een rekening van meer dan 2000 euro is te gortig, zo oordeelde de Rechtbank in Gelderland.
2120 euro kopieerkosten voor Wob-verzoek te gortig
Als burgers op basis van de Wet openbaarheid bestuur (Wob) documenten opvragen bij de overheid, mogen daar kopieerkosten voor in rekening…
Printen en scannen
Een inwoonster van Wageningen wilde van de gemeente alle documenten hebben die te maken hadden met de locatie van een voormalige wasserij. Gemeenten mogen echter geen leges heffen over Wob verzoeken, omdat deze vooral het algemeen belang en slechts in mindere mate het individueel belang dienen. Kopieerkosten vormen echter een uitzondering op die regel. Gemeenten mogen daar wel kosten voor in rekening brengen. In veel documenten moeten immers privacygevoelige gegevens worden weggelakt. Dat brengt met zich mee dat de documenten eerst moeten worden uitgeprint en vervolgens weer gescand voordat ze naar de indiener van het Wob-verzoek kunnen worden gestuurd.
4000 documenten
Gemeenten brengen daarvoor verschillende tarieven in rekening. Waar de een 10 cent per kopie een redelijk tarief vindt, rekent de andere gemeente, zoals Wageningen, 53 cent. De indienster van het verzoek had er op zich geen bezwaar tegen de kopieerkosten te betalen, maar had er niet op gerekend dat ijverige ambtenaren maar liefst 4000 documenten relevant zouden vinden voor de wasserijlocatie. Het prijskaartje kwam op 2120 euro.
De rechtbank rekende het de gemeente aan dat ze niet aan de Wageningse had laten weten dat haar verzoek 4000 documenten betrof. Daardoor kon zij niet weten hoe hoog de kosten zouden kunnen oplopen. De Wageningse vrouw vond zelf dat van de stukken die de gemeente haar heeft toegestuurd, er maar 688 echt te maken hadden met haar Wob-verzoek. Dat zou een rekening van 364,64 opleveren. De rechtbank was het daarmee eens.
Reacties: 13
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Als de gemeente de documenten na het weglakken van de privacy-gevoelige gegevens tòch inscant, dan hadden ze de WOB-ber ook nog kunnen aanbieden de documenten digitaal ter beschikking te stellen.
Het gaat er zo klungelig aan toe dat je bijna boze opzet zou vermoeden.
Wageningen: linkse burgemeester en linkse wethouders. Zo behandelen die burgers.
Dat hele kopieerkostenverhaal is dikke flauwekul. Privicaygevoelige gegevens kunnen ook digitaal 'weggelakt' worden. Dus niks kopieren en scannen.
Gewoon burgertje pesten, zo rolt links.
Beste Pierre,
Zou het oproepen van allerlei documenten, vooropgesteld dat ze al gedigitaliseerd zijn, en het weghalen van privacygevoelige informatie, dan geen tijd (en dus gemeenschapsgeld) kosten? Waarom zouden u en ik die kosten moeten dragen en niet degene die om de informatie vraagt? Ik zie dat niet als burgertje pesten, maar eerder als een soort van profijtbeginsel.
Wie maakt de afweging wat wel|niet relevant is bij een dergelijk verzoek en hoe is het mogelijk dat de interpretatie van relevantie zo afwijkt van verwachtingen en behoefte? Een volgende vraag dient dan gesteld; wat als de vraagster na ontvangst van, neem die - achteraf aangegeven (na bestudering van alle 4000) behoefte van 688 relevante documten - had geconcludeerd dat er nog meer waren, echter dat de gemeente deze op eigen initiatief had achtergehouden...; een volgende rechtsloop door vraagster? Of "ik weet niet wat ik moet vragen als ik niet weet wat voorhanden is"? Wel geef ik in deze de rechter gelijk dat de gemeente op zijn minst had kunnen aangeven - schriftelijk - dat het een dergelijke hoeveelheid documenten omvat en wat de kosten zouden zijn, ECHTER! is deze hoeveelheid pas achteraf te bepalen of ??? Er zijn nog wel wat vragen te beantwoorden lijkt me.
Bij dergelijke aantallen sturen wij een Wob-verzoeker altijd een concept-reactie met een indicatie over de kosten. Met de mogelijkheid ter plaatse de stukken in te zien en zelf te screenen welke stukken betrokkene wenst. Onze gemeente rekent € 1.10 per kopie. Dus had het totaalbedrag op € 4.100 uitgekomen. In eerdere rechtszaken heeft de rechtbank uitgemaakt dat een dergelijk bedrag niet onevenredig is. Maar dat was nooit bij dergelijke grote aantallen. Even contact opnemen met betrokkene voor een nadere precisering van het verzoek kan ook geen kwaad!
Het probleem wordt nu weer bij de gemeente neergelegd en dus bij de portemonnee van alle andere burgers. Mevrouw zou ook in haar verzoek hebben kunnen aangeven dat ze graag vooraf op de hoogte wordt gebracht van de eventuele kosten. Dat doe ik ook altijd als ik de auto naar de garage breng. Als je iemand carte blanche geeft, moet je niet zeuren als de kosten hoger zijn dan je misschien leuk vindt. Dat zelfde geldt voor de mate van belang van de documenten. Als je niet aangeeft welke specifieke informatie je wilt, krijg je alles. Tsja, als de gemeente dat niet had gedaan, hadden ze weer een tik op de vingers gehad dat ze niet alle documenten beschikbaar hadden gemaakt.
In Nederland wordt relatief weinig gebruik gemaakt van de WOB. Die is er omdat de overheid informatie heeft die niet openbaar is, maar wel openbaar gemaakt moet kunnen worden. Dit heeft een zeer belangrijke controle functie voor journalisten en burgers. De WOB en een goede behandeling is een voorbeeld van een goede overheid. In Scandinavië gaat het niet voor niets sneller, goedkoper en makkelijker. In Nederland is alles geheim tenzij je heel veel moeite doet. Dit soort praktijken maken het alleen maar erger. Het kost de belastingbetaler veel geld lees ik hier overal. Het levert de belastingbetaler ook wat op, maar daar zit geen kwalificatie aan. Dat vertroebeld de discussie. Onlangs concludeerde een gezelschap van zeer genormeerde onderzoeksjournalisten nog dat de overheid onbenaderbaar is geworden en dat je voor elke zinnige vraag bijna wel een WOB moet versturen.
@ Controle: Wellicht wordt in Nederland relatief weinig gebruik gemaakt van de WOB. In ieder geval wordt er voor het overgrote deel gebruik van gemaakt door lieden die niet uit zijn op informatie maar op een te verbeuren dwangsom of op proceskostenvergoeding. Als je beperkt leges laat heffen scheidt je het kaf van het koren en blijven alleen de bonafide verzoekers over. Wat is daar toch op tegen? Voor vrijwel iedere dienst van de overheid moet je betalen dus waarom hiervoor niet?
buitengerechtelijke kosten zouden gewoon voor rekening van de wederpartij van de in het gelijk gestelde moeten komen, das logisch toch ..
Degenen die het tot een "beroep" hebben verheven om aan de hand van WOB-verzoeken, gelden te vergaren als gevolg van termijnoverschrijding zouden heel hard in hun buidel aangepakt moeten worden en deze zijn m.i. echt wel te filteren. Het is ongepast om de gemeente - let wel! het gaat hier om ons aller (maatschappij!) gelden! - op kosten te jagen omdat er een aantal zijn die vangen op de mazen van regels; AANPAKKEN DUS!
De vraag waarom dingen met zoveel moeite openbaar worden kun je niet negeren. Ipv alsmaar te verwijzen naar de wob-misbruikers. Waarom moet overheidsinformatie (=van iedereen) tegen betaling voor iedereen openbaar gemaakt worden. En beperkte bedragen tellen bij elkaar al snel op tot een hoogte die journalisten beperkt om informatie op te vragen die noodzakelijk is voor het werk. Kosten schrikken de verkeerde mensen af die voor iedereen informatie opvragen die eigenlijk al van iedereen is, echter de gekozen en aangewezen vertegenwoordig van iedereen (lees overheid) doet er alles aan om het niet openbaar te houden. Hoe kan het dat dat niet de belangrijkste discussie is?
Beste 'Controle',
Hoe bedoelt u 'dingen die met zoveel moeite openbaar worden'? De systematiek van de WOB is feitelijk dat alles openbaar kan worden, tenzij.... En voor dat 'tenzij' is simpelweg vaak een uitstekende reden. Of vind u het normaal dat, als voorbeeld, de medische gegevens van uw moeder voor ieder in te zien zijn, omdat zij een beroep op een voorziening? Of de inkomensgegevens van uw broer? Of als u meedingt naar een overheidscontract, moeten dan al uw offertes voor ieder ter inzage worden gegeven? Het enige dat mensen moeten doen, is een verzoek richten aan de overheid. Dat is werkelijk alles. Is dat zoveel moeite? De gezamenlijke overheden produceren waarschijnlijk miljoenen documenten per dag. Moet dan alles bij voorbaat openbaar gemaakt worden en geanonimiseerd omdat er misschien, ooit, maar wellicht nooit, iemand naar zal vragen? Burgers hoeven maar te vragen en ze krijgen de gewenste informatie. Enkel de kopieerkosten worden in rekening gebracht. De behandelkosten van het verzoek, het anonimiseren enzovoort, betalen u en ik. Is dat nu allemaal zo'n probleem? Het lijkt wel of de overheid geen enkele inspanning van burgers meer mag vragen.
Beste 'Controle',
Er leven verder bij mij nog een paar vragen. U stelt dat overheidsinformatie van iedereen is. Waarom bent u die mening toegedaan? Omdat wij als burgers via de algemene middelen die overheid in stand houden en haar in staat stellen om informatie te produceren? Dat zou dan, doorredenerend, betekenen dat alles wat de overheid bezit (van publiek geld aangeschaft) of produceert, publiek bezit is en dus om niet aan haar burgers ter hand moet worden gesteld. Dat is natuurlijk een onzinnige en onhoudbare stelling. Bent u dat niet met me eens, dan wandel eens een willekeurige kazerne binnen en vraag of u ook eens schietoefeningen mag houden met de daar voorhanden zijnde dienstwapens. Wapen en munitie is tenslotte ook van publiek geld betaald.
Verder vraag ik me af waarom het een probleem zou zijn om journalisten te laten betalen voor de informatie die ze toegezonden willen krijgen. Is het niet zo dat van die informatie stukken worden geschreven of programma's worden gemaakt die de betreffende journalist aan de media verkoopt? Is het niet zo dat u en ik vervolgens als afnemers van dat nieuws, moeten betalen voor dat nieuws, die krant, dat programma? Ergo, als om commerciële motieven informatie wordt opgevraagd, waarom zou dat dan gratis moeten worden gekopieerd en toegezonden? De journalist zou er ook voor kunnen kiezen om de informatie te komen inzien. Dat levert dan geen kosten op. Als ik stukken wil inzien die berusten onder de Archiefwet, dan kan ik ze ook komen inzien bij de diverse depots. Als ik een kopie wil, kan ik dat meestal krijgen, tegen betaling van de kosten. Waarom zou er bij de WOB principeel anders gehandeld moeten worden? Overigens zijn er, in mijn beleving, maar weinig mensen die 'voor iedereen' informatie opvragen. Mij wordt althans nooit iets gevraagd door 'WOB-aanvragers'. En ja, misbruik is helaas aan de orde van de dag. In de gemeente waar ik werk zijn 'integere' WOB-verzoeken feitelijk een zeldzaamheid. Als het een aanvrager bij één op de tien ingediende verzoeken werkelijk te doen is om de gevraagde informatie, dan is dat veel. Ik ben een voorstander van een zo transparant mogelijke overheid, waarbij veel informatie toegankelijk wordt, al dan niet via een kort verzoek. Ik ben het echter oneens met de stelling dat alles bij voorbaat maar openbaar moet zijn en dat van de verzoeker om informatie geen enkele tegenprestatie mag worden gevraagd, ook niet wanneer voor diens informatieverzoeken kosten (te betalen uit publieke middelen) worden gemaakt.