Structurele en integrale aanpak energiebesparing

Met de huidige energiecrisis en de daaruit voortvloeiende energiearmoede voor een deel van hun inwoners en bedrijven staat energiebesparing hoger dan ooit op de gemeentelijke agenda. Rosalie Bedijn (Adviseur Duurzaamheid) en Lenny Putman (Senior Adviseur Energietransitie) van BMC laten hun licht schijnen op de vraag: hoe dan?

De energierekeningen lopen op en nagenoeg iedere gemeente voelt de urgentie van energiebesparing. Rosalie Bedijn: ‘Maar het gaat nog steeds niet vanzelf. Strategie en focus zijn nodig.’ Lenny Putman vult aan: ‘het is belangrijk om de grootverbruikers in beeld te hebben: waar liggen de besparingsmogelijkheden? Is er relatief veel energie-intensieve industrie in jouw gemeente of liggen de kansen vooral bij woningen? Hoe jouw strategie eruitziet, is sterk afhankelijk van de vraag welke gemeente je wilt zijn. Laat je inwoners en bedrijven naar je toe komen of zoek je ze ook op?’

Betrouwbare partner

De overheid moet eerst en vooral een betrouwbare partner zijn voor inwoners en bedrijven benadrukt Putman. Een structurele aanpak helpt daarbij. ‘Nu de urgentie toeneemt is de neiging groot om met concrete projecten snel resultaat te boeken. Het gevaar is dat je na ieder project stilvalt. Een structurele aanpak voorkomt die dynamiek van hollen en stilstaan, met onduidelijkheid voor bedrijven en inwoners als gevolg.’ Een strategische aanpak hoeft actie niet in de weg te staan, benadrukt Bedijn. ‘Die “luxe” is er ook niet. Naderende wet- en regelgeving bepaalt doelen, focus en tempo van de energietransitie: er zijn harde deadlines. Vanaf 2030 mogen verhuurders woningen met energielabel “E”, “F” en “G” bijvoorbeeld niet meer verhuren. Dat is al heel snel.’

Hoe dan?

Terug naar de vraag: hoe dan? Putman: ‘Mogelijkheden genoeg: energieloketten voor inwoners en bedrijven, een procesregisseur op wijkniveau, maar ook ervaringsdeskundige inwoners die als energieambassadeur hun buren meenemen zijn een optie. Wijken waar bewoners al aan de slag zijn hebben een andere benadering nodig dan wijken waar ze nog afwachten. Langs de deuren gaan is intensief, maar is soms wel nodig. Ook effectmonitoring is belangrijk. Je kunt huizen isoleren en warmtepompen plaatsen, maar besparing zit net zozeer in gedragsverandering.’

Bedijn: ‘Energiebesparing is niet alleen iets van de afdeling Duurzaamheid, maar een integrale opdracht voor de hele gemeente en alle partners. Het onderwerp speelt ook een rol bij ruimtelijke plannen, zoals parkeernormen in nieuwe wijken, plekken voor deelauto’s, en (snel)fietspaden. Hoe kun je als overheid de drempel voor besparing verlagen, daar draait het om. Denk dan ook aan benodigde vergunningen voor verduurzaming van woningen, zoals een natuurvergunning bij isolatie.’ Putman: ‘Welke maatregelen, waar nodig zijn en op welke plek werken, blijft maatwerk.’