De brandweer moest 4380 keer uitrukken, een recordaantal hulpverleners werd belaagd en wederom vielen er dodelijke slachtoffers. Met deze trieste opsomming vatten de media de afgelopen nieuwjaarsnacht samen. Naast oliebollen, de Top-2000 en de oudejaarsconference heeft vuurwerkschade een twijfelachtige plaats in het rijtje oud en nieuw tradities.
Het grootste rund
Als de openbare orde en veiligheid en de vrijheid van onze inwoners in het geding komen, moet je als overheid je verantwoordelijkheid nemen…
Als burgemeester van Utrecht zie ik maar één oplossing: een totaalverbod op consumentenvuurwerk. De afgelopen jaren voerden we in Utrecht al vuurwerkluwe zones in en bij de recente jaarwisseling waren verschillende zones helemaal vuurwerkvrij. Maar ongeregeldheden waren er nog volop. Autobranden, vuurwerk naar het hoofd van hulpverleners en 38 aanhoudingen, van wie 23 minderjarig. Kortom: zo kan het niet langer.
Maar in mijn andere rol, die van voorzitter van de VNG, heb ik ook rekening te houden met de wensen van de 354 andere Nederlandse gemeenten. Daarover ga ik met ze in gesprek. Niet overal geeft vuurwerk dezelfde extreme overlast. In kleinere steden en dorpen zijn de excessen minder groot. In deze gemeenten draagt vuurwerk vooral bij aan de feestvreugde en die willen we inwoners niet zomaar afnemen. Bovendien is vuurwerk voor veel Nederlanders onlosmakelijk verbonden met de jaarwisseling. Dat sentiment begrijp ik: een traditie moet je koesteren.
Maar dat vereist wel dat we op een goede manier met zo’n traditie omgaan, en juist daar gaat het steeds vaker mis. De overgang van het oude naar het nieuwe jaar wordt tegenwoordig gemarkeerd door een spanningsveld tussen hulpdiensten en opstandige burgers, tussen vuurwerkliefhebbers en relschoppers, tussen feest en verwoesting. De materiele, fysieke en financiële schade neemt elk jaar toe. In sommige wijken is het de gewoonte om elk jaar hetzelfde bushokje op te blazen. Naast opzettelijke schade loopt het stunten met vuurwerk regelmatig zodanig uit de hand dat het mensenlevens kost, zoals ook dit jaar gebeurde in Arnhem.
Uit peilingen blijkt dan ook dat steeds meer Nederlanders voorstander zijn van een vuurwerkverbod. Ook het Genootschap van Burgemeesters is stellig: dat verbod moet er komen. Rotterdam maakte deze week bekend een totaalverbod af te vaardigen voor de komende jaarwisseling. Apeldoorn deed dat al in oktober vorig jaar, als eerste gemeente in Nederland.
Inmiddels pleit een nipte meerderheid in de Tweede Kamer voor een verbod, om te beginnen voor knalvuurwerk en vuurpijlen. Maar eenduidigheid is er nog niet; partijen verschillen van mening over wat onder zo’n verbod moet vallen. Mijn stelling is: als de openbare orde en veiligheid en de vrijheid van onze inwoners in het geding komen, moet je als overheid je verantwoordelijkheid nemen en duidelijkheid geven. Want wie met de veiligheid van inwoners stunt, is wat mij betreft het grootste rund.
Jan van Zanen is voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Reacties: 6
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Of je nu in de Tweede Kamer, provinciale staten, de gemeenteraad of het algemeen bestuur van een waterschap bent gekozen, je bent en blijft volksvertegenwoordiger. Natuurlijk vervul je je taak ook vanuit je politieke ideologie, maar dat neemt niet weg dat je volksvertegenwoordiger bent. Dat vraagt dus om het nemen van verantwoordelijkheid en duidelijkheid geven zoals Jan van Zanen stelt.
Chapeau voor burgemeesters die ondanks hun politieke achtergrond in hun pleidooien tonen dat zij in hun functie boven de politiek staan. Opkomen voor de hulpverleners en luisteren naar de meerderheid van de inwoners van hun gemeente.
Ik ben benieuwd welke volksvertegenwoordigers toch blijven stunten vanuit hun politieke ideologie.
Jan van Zanen, is geen volksvertegenwoordiger, hij is een benoemde burgemeester. En de meerderheid voor een vuurwerkverbod? Waarom geen referendum daarover houden dan? Peilingen zeggen me niets. Als de meerderheid in een referendum dan voor een vuurwerkverbod is; het zij zo. Ik ben geen voorstander; het is het zoveelste bewijs van betutteling. Pak de uitwassen aan en illegaal vuurwerk en laat de rest van Nederland genieten.
@Ben:
Betutteling? Het beschermen van hulpverleners/burgers valt niet onder betutteling, en zeker als grote groepen mensen zich niet aan de regels houden zul je wel moeten verbieden.
Natuurlijk moeten hulpverleners en burgers beschermt worden. Dat spreekt voor zich. Maar mijn punt is dat de overgrote meerderheid van mensen verantwoord met vuurwerk omgaat. Excessen waarbij men vuurwerk gebruikt om te rellen en anderen lastig valt en het bezit en gebruik van illegaal vuurwerk moeten streng bestraft worden. Een vuurwerkverbod is een paardenmiddel dat niet gaat helpen want juist de oproerkraaiers zullen illegaal vuurwerk blijven aanschaffen en overlast veroorzaken, let maar op. En de brave burger die een paar mooie siervuurpijlen wil afsteken is de dupe. En let wel; zelf heb ik nog nooit vuurwerk gekocht.
Dit is in ieder geval de noodzakelijke duidelijke taal van de VNG-voorzitter. Ik kan me niet voorstellen dat de rest van politiek Nederland nu nog steeds dit 'zogenaamde feest' in deze constellatie wil handhaven.
Maak er bijvoorbeeld gewoon één professioneel georganiseerd publiek vuurwerkfeest van (avond naar keuze per gemeente zelf te bepalen).
Inderdaad, gauw afschaffen deze totaal ontspoorde "traditie" (die nog maar enkele tientallen jaren bestaat, overigens)