Zuid-Holland reorganiseert opnieuw

Nieuwe bezuinigingsplannen van de provincie Zuid-Holland hebben op de werkvloer geleid tot spanningen en een verhoogde uitstroom. In het eerste kwartaal verlieten al zestig ambtenaren de organisatie. 'Op die manier kom je al een heel eind aan de 250 ambtenaren die weg moeten', aldus Willem de Kleijn, voorzitter van de bedrijfsledengroep van Abvakabo. 'Alleen zijn degene die nu de organisatie verlaten niet de mensen die weg moeten.'

Of het hier gaat om gewone onvrede rond een reorganisatie of om een tikkende tijdbom is niet bekend. Het beeld van de provincie Noord-Holland, die nog jaren worstelde met sociale onvrede na een reorganisatie, doemt hier ook op. De Kleijn: 'Noord-Holland is een doembeeld voor ons, ook al is het nog niet zo ver.' Al begin vorig jaar werd de reorganisatie aangekondigd in een brief van provinciesecretaris Mariëtte van Wieringen. 'De tijd van voorspoed is voorbij', schreef zij aan de ruim tweeduizend medewerkers. Zij duidde op de kortingen op het provinciefonds, maar ook op de eigen, kostbare plannen van Zuid-Holland. 'Onze ambities kosten geld, en dat moet ergens vandaan komen. We moeten efficiënter omgaan met de middelen.'

Op het personeelsbestand moet 15 procent bezuinigd worden. Toch is het niet de bezuiniging die tot onrust leidt. Op bestuurlijk vlak verloopt de bezuiniging zelfs gladjes. De vakbonden en het provinciebestuur zijn het al eens over een sociaal plan. Wat schrijnt op de werkvloer is het gebrek aan communicatie, aldus De Kleijn. 'Het middenkader ervaart het topmanagement als een gesloten oester. Veel medewerkers zijn betrokken bij plannen voor verandering. Maar dat gebeurt allemaal in gesloten circuits. Nut en noodzaak van de reorganisatie worden mede hierdoor niet begrepen.' Dat leidde begin april al tot een flinke botsing tussen Van Wieringen en de ondernemingsraad, die het vertrouwen in haar opzegde. Vooral de wijze van reorganiseren, leidt tot fricties.

Sussen

Eén van de verwijten van de ondernemingsraad is dat het niet duidelijk is waar de reorganisatie toe leidt. Het was nog niet bekend welke taken de provincie wel en niet zou overhouden. Toch was in het reorganisatieplan al duidelijk dat vooral ondersteunende functies gaan verdwijnen. Anderhalve maand later is na zware bemiddelingspogingen, onder andere vanuit de vakbeweging, de ruzie gesust. Van Wieringen heeft voorgesteld om met behulp van een coach de relatie weer te herstellen. Beide partijen willen dan ook niet reageren, uit angst dat de prille verzoening te schaden.

Het is niet de eerste keer dat de provinciesecretaris zich doet gelden als ijzeren dame van Zuid-Holland. Bij haar aantreden in 2004 haalde ze de bezem door de organisatie. Vooral de top-150 moest het toen ontgelden. Binnen de kortste keren verloren toen honderd ambtenaren hun functie. De helft daarvan ging er helemaal uit. 'Klaar voor de toekomst', noemde Van Wieringen haar provincie destijds. Ex-gedeputeerde George Brouwer had toen al zijn bedenkingen over de veranderingsslag. 'Het gebrek aan meerjarige consistentie is een probleem bij elk overheidsbeleid. De waan regeert vier jaar. Daarna komt er weer ander beleid', zei hij.