Nederlanders zijn pessimistischer over elkaar dan aan het begin van de coronacrisis. Maar het vertrouwen in de politiek blijft hoger dan voor de crisis. Dat blijkt uit het SCP onderzoek Burgerperspectieven.
Pessimistisch over elkaar, vertrouwen in de politiek
Nederlanders zijn pessimistischer over elkaar dan aan het begin van de coronacrisis. Maar het vertrouwen in de politiek blijft hoger dan…
Somber
Begin vorig jaar was Nederland optimistisch over de economie. De stemming was optimistisch en het vertrouwen in de politiek lag net boven het gemiddelde. Toen kwam de coronacrisis. In de maanden daarop veranderde de stemming vaak met grote schommelingen. Na een dip in maart steeg in april het optimisme over Nederland weer, dankzij de goede coronacijfers van dat moment, de intelligente lockdown en een sterk gevoel van saamhorigheid. In oktober was die stemming omgeslagen en overheerste het pessimisme. Het vertrouwen in de politiek steeg aan het begin van de crisis sterk. In juli en oktober daalde het vertrouwen, maar het ligt nog steeds aanzienlijk hoger dan in januari 2020. Over de economie werd men vanaf april somber en dat bleef de rest van het jaar zo. In oktober verwacht 79 procent van de ondervraagden het komende jaar een verslechtering van de economie.
Lichtpuntjes
Het gevoel van saamhorigheid en ‘het samen moeten doen’ werden aan het begin van de coronacrisis gezien als één van de lichtpuntjes van de crisis die hoop gaven voor de toekomst. Ook dat gevoel nam vanaf de zomer af. In oktober zijn er weer evenveel zorgen over omgangsvormen en een gebrek aan respect als voor de coronacrisis. Veel mensen maken zich zorgen over anderen die zich niet aan de coronamaatregelen houden.
Tegenstellingen
Een meerderheid van Nederland denkt dat de coronacrisis tegenstellingen tussen groepen vergroot. Daarbij maakt men zich zorgen om bestaande tegenstellingen tussen jong en oud of arm en rijk. Ook de controverses over het virus en de maatregelen zorgen voor tegenstellingen. Men maakt zich zorgen over de sociale en economische gevolgen op termijn en over de gevolgen van stress en isolement. Men zegt dat de lontjes van mensen korter lijken te worden. Deze zorgen over tegenstellingen zijn overigens niet nieuw: ook voor de coronacrisis waren de zorgen hierover al groot.
Logica
De stijging van het vertrouwen in de regering in het voorjaar komt volgens het SCP door afnemend cynisme. Burgers hebben een positievere indruk van de competenties van politici en denken vaker dat politici oog hebben voor het landsbelang. Dit sluit aan bij de manier waarop mensen hun vertrouwen in de regering in hun eigen woorden toelichten. Zij noemen zowel de corona-aanpak als de goede bedoelingen en het harde werken als redenen om de regering te vertrouwen. Vergeleken met het begin van de coronacrisis is de kritiek dit najaar wel gegroeid, vooral op de aanpak van de crisis door de overheid. Er zijn twijfels of de regering wel tijdig genoeg ingreep, over de logica achter de maatregelen. In oktober is een meerderheid voorstander van een strenge overheid en strengere maatregelen, een kleine groep vindt de maatregelen te ver gaan.
Angst geeft vertrouwen
Ook angst voor een coronabesmetting blijkt een oorzaak van de stijging in vertrouwen in de regering sinds maart. Wie bang is voor een coronabesmetting, geeft aan meer politiek vertrouwen te hebben. Ook is deze groep sinds het voorjaar minder gedaald in vertrouwen, dan bij de groep die geen angst voor corona ervaart. Angst is een bekend onderdeel van de rally ‘round the flag. Dit fenomeen laat zien dat in reactie op een externe dreiging de steun voor politieke leiders stijgt vanwege een hang naar veiligheid.
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Dat is prediken voor eigen parochie. Meer en meer mensen zijn zich gaan afvragen hoe ver het zover heeft kunnen komen. En zijn tot verrassende ontdekkingen gekomen. En als je eenmaal tot die ontdekking bent gekomen, ga je niet mee terug in gedachten
Laat me niet lachen, 'meer vertrouwen in de politiek'. 3 Voorbeelden: 1. de toeslagenaffaire: een decennium lang liegen en bedriegen door de politiek. 2. Als enige parlement stemt het Engelse wel over de Brexitdeal (30/12); alle andere niet, terwijl het hun kiezers net zo goed aan gaat. 3 Alle andere landen vaccineren hun burgers al; Nederland komt 2 (!) weken later in actie. Waarom ? Alleen wegduiksmoezen. In mijn buren, familie, vrienden, collega's heb ik oneindig veel meer vertrouwen dan in de overheid.
Nu ook geen vertrouwen meer in SCP onderzoeken. Had al geen vertrouwen meer in de verzameling opportunisten die volksvertegenwoordiging heet. Dit komt er nog eens bovenop.