Utrechtse raad is situatie Veilig Thuis zat

De Utrechtse gemeenteraad wil dat wethouder Victor Everhardt (D66) ingrijpt bij Veilig Thuis vanwege aanhoudende klachten van ouders over onterechte beschuldigingen van kindermishandeling. Volgens Everhardt ligt het toezicht bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (IGJ i.o.) en moet die eerst tekortkomingen constateren, maar PvdA-raadslid Bouchra Dibi vindt dat de politiek aan zet is.

Partijoverstijgend probleem
Ze is al ruim een jaar bezig met het onderwerp en ontvangt nog steeds mails van vaders, moeders of allebei over onterechte beschuldigingen van kindermishandeling die Veilig Thuis (voorheen het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling) maar in hun dossier laat staan. Dibi heeft deze situatie al meerdere malen aan de orde gesteld in de raad. ‘Ik heb schriftelijke vragen gesteld, het onderwerp in debatten aangekaart en zelfs een raadsinformatiebijeenkomst gehouden met vaders die onterecht werden beschuldigd. Maandag dien ik namens bijna alle partijen (D66, SP, GroenLinks, VVD, CDA en ChristenUnie) vragen in die wethouder Everhardt oproepen nu zelf actie te ondernemen. Dit is een partijoverstijgend probleem.’

Politiek aan zet
Zwaar getraumatiseerd zijn ouders die bij haar aankloppen over dat niet echt aan waarheidsvinding wordt gedaan bij Veilig Thuis, omdat dossiers waarin feiten staan die niet kloppen zelfs na een succesvolle gang naar de klachtencommissie en vervolgens de rechter toch in het dossier blijven staan, vertelt Dibi. 'In een dossier mogen alleen feiten staan als het feiten zijn, niet iets subjectiefs, maar het gebeurt wel vaak. Het gaat dan langs alle hulpverleners en dan wordt het vanzelf ook de waarheid. Er staan geen sancties op, daarover bestaat geen artikel. Maar als Veilig Thuis en de Inspectie het niet voor elkaar krijgen om tot een oplossing te komen, dan is de politiek aan zet.’

Gesprek
De wethouder moet volgens Dibi een oplossing zoeken. ‘Dat heeft hij tot nu toe nog niet gedaan, dus ik ben benieuwd wat hij nu gaat doen. Hij kan met Veilig Thuis of met de Inspectie in gesprek gaan en zeggen dat ze dit specifieke onderdeel moeten onderzoeken. Als ik hetzelfde antwoord van de wethouder krijg, dien ik een motie in en ga ik een stemming aanvragen.’ Dibi vindt dat de lokale politiek best iets aan kan doen aan deze situatie, gezien de lokale verantwoordelijkheid voor de Jeugdwet. Toch sluit ze niet uit dat de oplossing ook landelijk gezocht moet worden en de wet moet worden gewijzigd. ‘Er is een nieuwe organisatie opgetuigd, daar is ook iets fout gegaan. Sindsdien zijn er meer problemen.’

Misstanden aanpakken
Dibi zoekt niet alleen steun in de raad, maar ook in andere gemeenten in de regio Utrecht, waar soortgelijke gevallen zijn, zoals in Amersfoort en Houten. ‘RTV Utrecht heeft het ook opgepikt en met ouders gesproken. Klachtencommissies hebben zich er over uitgesproken. Als Veilig Thuis daar niks mee doet, waar zijn ze dan mee bezig? Ze krijgen ook subsidie van de gemeente. Dat is prima, maar als het niet goed gaat, moet je durven ingrijpen. Veilig Thuis moet misstanden aanpakken, niet creëren. En ze moeten leren van hun fouten.’

Klachten naar instelling

De gemeente Utrecht laat weten dat het verantwoordelijk is voor jeugdzorg, maar niet in de positie is en niet de verantwoordelijkheid draagt om inhoudelijk te kunnen beoordelen of Veilig Thuis haar werk goed heeft gedaan. Dat is het werk van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting. ‘Wij willen dat klachten over het functioneren van Veilig Thuis, serieus, zorgvuldig en professioneel worden opgepakt en geven burgers het advies hun klachten daarom bij de betreffende instelling zelf in te dienen. Als mensen daarbij advies of ondersteuning willen, kunnen ze contact opnemen met het Advies en Klachtbureau Jeugdzorg. Als de inspecties tekortkomingen constateert, dan melden zij dat aan de gemeente. Op basis hiervan kan de gemeente als opdrachtgever haar rol pakken en Veilig Thuis aanspreken en tekortkomingen aan laten pakken.’