VNG: schaf boete wanbetalers zorgpremie af

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) roept de Tweede Kamer op om de boete voor wanbetalers uit de Zorgverzekeringswet te verlagen. Dat schrijft de gemeentekoepel met wethouders van de G4-gemeenten in een brief aan de leden van de vaste Kamercommissies VWS en SZW. Donderdag stemt de Tweede Kamer over een amendement dat de verlaging mogelijk maakt. Het liefst zien de gemeenten deze ‘boete op armoede’ helemaal verdwijnen.

Mensen die langer dan zes maanden hun zorgverzekeringspremie niet betalen worden aangemeld als wanbetaler. Zij betalen maandelijks een boete van 20 procent bovenop hun zorgverzekeringskosten. Ruim 170.000 mensen betalen deze ‘bestuursrechtelijke premie’. Hun aanvullende verzekering is eveneens opgeschort. 

Geen prikkel

Deze maatregel moet mensen prikkelen om geen betaalachterstanden op te lopen. Een recent onderzoek van adviesbureaus Andersson Elffers Felix (AEF) en Zorgvuldig Advies laat echter het tegenoverstelde zien. Zij komen tot de conclusie dat ‘de bestuursrechtelijke premie voor een belangrijk deel van de doelgroep niet zal werken als een prikkel.’ Het is een generieke maatregel die uitsluitend werkt voor burgers die ‘voldoende bureaucratisch vaardig’ zijn en dus weten dat de bestuursrechtelijke premie bestaat en wat ermee wordt beoogd. Ook moeten inwoners voldoende inkomen hebben en moeten er niet zoveel schulden zijn ‘dat een mogelijke verhoging zo weinig verschil maakt in de totale situatie dat deze geen prikkelwerking meer heeft.’

Kwetsbaar

De VNG en wethouders van de G4-gemeenten maken zich zorgen over de groep voor wie deze boete niet werkt. ‘Deze mensen zijn dusdanig kwetsbaar dat deze maatregel geen doel dient’, schrijven de ondertekenaars. Volgens hen heeft het juist negatieve effecten op deze inwoners. ‘Deze negatieve (neven)effecten lopen uiteen van extra kosten maken, zich beboet voelen voor het hebben van geen geld, tot stress vanwege het incassotraject dat start voor de personen die de extra kosten van de boete niet kunnen betalen’, aldus de briefschrijvers.

Amendement

In het amendement van Tweede Kamerleden Mirjam Bikker (ChristenUnie) en Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) staat dat er middelen beschikbaar moeten worden gesteld voor het verlagen van de hoogte van de bestuursrechtelijke premie; van 120 naar 110 procent. De VNG en G4 noemen het ‘een stap in de goede richting’, maar menen dat het hoog tijd is ‘om deze boete op armoede af te schaffen.’ Donderdag stemt de Tweede Kamer over het amendement.