Vanaf 1 januari treedt de Wet integrale suïcidepreventie in werking. Daarmee krijgen gemeenten een nieuwe verantwoordelijkheid: het actief voorkomen van zelfdodingen. Toch heeft nu slechts 14 procent van de gemeenten beleid op dit terrein, meldt de NOS. Binnen twee jaar moet dat 100 procent zijn.
Suïcidepreventie wordt gemeentelijke plicht
Slechts 14 procent van de gemeenten heeft beleid op het gebied van suïcidepreventie. Binnen twee jaar moet dat 100 procent zijn.
Gemeenten moeten moeten niet alleen zorgen voor fysieke maatregelen zoals hekken bij spoorlijnen en bruggen, maar vooral voor een lokaal netwerk dat psychische nood tijdig signaleert.
Van landelijke taak naar lokale regie
In 2023 maakten 1849 mensen in Nederland een einde aan hun leven, gemiddeld vijf per dag, blijkt uit cijfers van het CBS. Toch heeft nu slechts 14 procent van de gemeenten beleid op dit terrein. Binnen twee jaar moet dat 100 procent zijn.
De wet verplicht gemeenten beleid te ontwikkelen en stelt jaarlijks tien miljoen euro beschikbaar om dit te ondersteunen. Volgens Sanne Leenen, coördinator bij Stichting 113 Zelfmoordpreventie, sluiten steeds meer gemeenten zich aan bij het landelijke actieplan. ‘Met deze financiële impuls kunnen gemeenten eindelijk structureel aan de slag,’ zegt ze tegen de NOS.
Praten en voorkomen
Volgens Renske Gilissen, bijzonder hoogleraar suïcidepreventie aan de Universiteit Leiden, ligt de kracht van preventie niet alleen in fysieke drempels. ‘Gemeenten kunnen veel betekenen door praten over suïcidale gedachten normaal te maken, bijvoorbeeld via scholen,’ stelt ze. Trainingen voor professionals – van schuldhulpverleners tot ambulancepersoneel – zijn cruciaal om signalen te herkennen en het gesprek aan te gaan.
Praktische drempels
Soms zijn fysieke aanpassingen nodig. In Rijssen-Holten plaatste ProRail hekken, camera’s en borden met het telefoonnummer van 113 langs het spoor, waar opvallend veel suïcides plaatsvonden. Zulke maatregelen kunnen volgens Gilissen daadwerkelijk levens redden: ‘Een hek kan net genoeg drempel opwerpen om een poging uit te stellen. Soms is dat het verschil tussen leven en dood.’
Eerder werd nog uitgegaan van een mogelijke inwerkingtreding van de wet per 1 juli 2025. Maar omdat de begroting van het ministerie later wered goedgekeurd dan voorzien, kon er nog geen geld worden toegezegd aan gemeenten. Daarom is de startdatum uitgesteld tot 1 januari 2026.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.