Steeds meer gemeenten gooien kont tegen krib

Hoewel nog niet duidelijk is of minister De Jonge (VWS) een streep gaat zetten door de inkomenstoets bij huishoudelijke hulp, voeren steeds meer gemeenten deze in. Zij gooien de kont tegen de krib omdat het rijk blijft weigeren hen volledig te compenseren voor de extra kosten die gemeenten sinds de invoering van het Wmo-abonnementstarief maken.

Omstreden

Zo gaan nu ook Midden-Groningen en Woerden het inkomen meewegen bij de beoordeling van een aanvraag. Naast de oplopende kosten zijn ook personeelsproblemen bij aanbieders van huishoudelijke hulp voor het college van Woerden reden om deze ‘omstreden maatregel’ (inkomenstoets, red.) in te voeren.

Forse stijging

Sinds de invoering van het Wmo-abonnementstarief zijn de kosten in Woerden voor huishoudelijke hulp met veertig procent gestegen. Uit de meest recente landelijke Monitor abonnementstarief Wmo blijkt opnieuw dat de stijging vooral zit bij inwoners met midden- en hoge inkomens. Hoewel minister De Jonge en gemeentekoepel VNG in gesprek zijn over de effecten van het Wmo-abonnementstarief, worden besluiten over eventuele aanpassingen aan een nieuw kabinet overgelaten. Het college van Woerden verwacht niet dat er in 2022 al iets wijzigt.

Wachtlijst

Daarom wil het begin volgend jaar het inkomen mee gaan wegen. Nu al wordt een moreel beroep gedaan op aanvragers om af te zien van huishoudelijke hulp via de Wmo, als ze een hulp zelf kunnen betalen. Daarnaast gaat de gemeente met een wachtlijst werken. Alleen bij urgente situaties worden inwoners direct doorverwezen naar aanbieders. ‘Als we niet gaan beoordelen op urgentie lopen we het risico dat de meest kwetsbare inwoners, die dringend huishoudelijke hulp hebben, die hulp niet ontvangen’, schrijft het college aan de raad. Bijna alle aanbieders in Woerden hebben vanwege personeelstekorten begin oktober een cliëntenstop ingevoerd. Inwoners zonder urgentie komen op de wachtlijst. Ook Amsterdam werkt met wachtlijsten, die inmiddels fors zijn opgelopen.

Onsje minder

Lopende indicaties van alle Woerdenaren die nu huishoudelijke hulp hebben, worden opnieuw bekeken. Daarbij zal strenger worden gekeken of de geboden hulp nodig is, of dat het een onsje minder kan. Lopende beschikkingen mogen bij alleen zwaarwegende omstandigheden worden aangepast, maar volgens het college is een beleidswijziging zo’n reden.

Financieel zelfredzaam

Het college van Midden-Groningen wil per 1 januari een draagkrachtnorm voor eenvoudige huishoudelijke hulp Wmo invoeren. Iedere aanvrager met een gezinsinkomen hoger dan 150 procent van het bruto wettelijk minimumloon krijgt in principe geen huishoudelijke hulp meer. Deze inwoners zijn voldoende financieel zelfredzaam om op eigen kracht zelf een oplossing te regelen, stelt het college, dat vindt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. ‘Op deze manier zorgen we ervoor dat er geen andere aanpassingen nodig zijn om deze zorg betaalbaar te houden’, stelt wethouder David de Jong (Wmo, ChristenUnie).

Particuliere hulp

Sinds de invoering van de inkomensonafhankelijke eigen bijdrage van 19 euro per maand zag Midden-Groningen haar uitgaven in twee jaar tijd met 45 procent stijgen naar zo’n 1,8 miljoen euro. Het gaat veelal om inwoners die hun particuliere hulp hebben opgezegd om via de gemeente een goedkopere hulp in huis te halen.  

Wet biedt geen ruimte

Minister De Jonge heeft er meerdere keren op gewezen dat de Wmo 2015 geen ruimte voor gemeenten biedt om inkomensbeleid te voeren. Gemeenten, waaronder Krimpen aan den IJssel en Leusden, zien dat anders. Beiden gemeenten weigeren hun beleid aan te passen, zoals De Jonge heeft geëist. Later deze maand wordt duidelijk of de minister de Wmo-verordeningen van beide gemeenten voor vernietiging bij de Kroon gaat voordragen. Als dat gebeurt, stapt in ieder geval Krimpen aan den IJssel naar de rechter.