Opvang spoedzoekers dreigt te verdwijnen door regiewet

Wanneer het wetsvoorstel Versterking regie op de volkshuisvesting (Wvrv) door de Eerste Kamer wordt aangenomen is het niet meer mogelijk ‘woonhotels’ in te zetten om spoedzoekers en economisch daklozen tijdelijk van een huis te voorzien. Dat signaleert kennis- en netwerkorganisatie Platform31. De wetswijziging raakt vooral mensen die te zelfredzaam worden bevonden voor de opvang, zoals mensen die in een scheiding liggen.

Urgentie

In de nieuwe wet is een rangorde van de verschillende urgentie- en voorrangscategorieën opgenomen. Gemeenten mogen zelf ook urgentiecategorieën toevoegen, maar bij de toewijzing van sociale huurwoningen gaan mensen die behoren tot een van de wettelijke urgentiecategorieën voor op eventueel lokaal toegevoegde urgentiecategorieën. Daarnaast vervalt de huidige categorie ‘sociale noodsituatie’. Daarmee wordt nu geregeld dat spoedzoekers een tijdelijke woning kunnen krijgen.

Groepen

Sinds de Wet vaste huurcontracten zijn huurcontracten voor onbepaalde tijd de norm, behalve voor specifieke groepen. Onder de wettelijk verplichte urgentiecategorieën vallen straks onder andere personen met ernstige chronische medische of psychische problemen, woningzoekenden zonder vaste verblijfplaats die deel uitmaken van een gezin met een of meer minderjarige kinderen en personen met ernstige chronische medische of psychische problemen. Deze groepen komen nog in aanmerking voor een tijdelijk huurcontract.

Spoedzoekers

Economisch daklozen en spoedzoekers dus niet. Hoewel dit in lijn is met het rijksbeleid botst het volgens Platform31 in de praktijk met de ‘woonhotels’ die gemeenten hebben ontwikkeld om mensen die geen begeleiding nodig hebben, tijdelijk van een dak boven hun hoofd te voorzien. Dit soort doorstroomvoorzieningen werken met tijdelijke contracten, die straks niet meer mogelijk zijn voor de doelgroep.

Lokale urgentieverklaring

Hoewel gemeenten zelf urgentiecategorieën mogen toevoegen in de verordening is dat volgens Susan van Klaveren, senior projectleider bij Platform31, in dit geval niet zo simpel. Niet alleen kunnen mensen die vallen onder lokale urgentiecategorieën geen tijdelijke huurcontracten krijgen, ook is het vaststellen van de nieuwe doelgroep lastig. ‘Voorheen was ‘sociale noodsituatie’ een soort open categorie waarbij gemeenten konden beoordelen hoe groot de urgentie is. Na invoering van de Wvrv komen de categorieën vast te liggen.'

Hospitaverhuur

'Bij het invoeren van een nieuwe categorie voor spoedzoekers loop je daarnaast het risico dat dan een hele grote groep mensen op basis van de criteria in aanmerking komt. Dat is erg lastig af te bakenen.’ Kansen voor gemeenten ziet Van Klaveren wel in de hospitaverhuur. Momenteel wordt gewerkt aan en wetswijziging die bredere toepassing van hospitaverhuur mogelijk moet maken.