Met acht maatschappelijke businesscases gaat de gemeente Nijmegen met allerlei zorgpartners het jeugd- en Wmo-beleid anders aanpakken. Dat levert maatschappelijke en economische winst op. Investeringen bedragen 27 miljoen, opbrengst is 44 miljoen.
Nijmegen transformeert zorg planmatig en meerjarig
De gemeente Nijmegen neemt tien jaar de tijd voor een planmatige zorgtransformatie in het jeugd- en Wmo-beleid. De aanpak met acht…
Geen kale sanering
‘Bij een zorgtransformatie wil ik niet afschalen met een kale sanering of lagere inkoop. Ik doet dat liever planmatig en meerjarig met een planexploitatie en in overleg met de sector. Dat voorkomt wachtlijsten’, legt GroenLinks-wethouder Bert Frings zijn keuze uit om de zorg in Nijmegen te transformeren naar maatschappelijke businesscases. De gemeente wil met burgers, welzijns- en zorgaanbieders, huisartsen en zorgverzekeraars de zorg kosteneffectiever maken en ondersteuning beter laten aansluiten op de vraag. Daarin zijn grote slagen te maken als je ketensamenwerking optimaliseert, aldus Frings. ‘Na de decentralisaties waren vele instanties bezig met één persoon zonder samen te werken. Als de gemeente dat eerder oppakt, zijn minder zorginstanties nodig.’
Planexploitatie van tien jaar
Voor een inhoudelijke transformatie is tijd en geld nodig, weet Frings. ‘Je kunt pas afbouwen als de keten aan de voorkant op orde is.’ Geleidelijk afschalen levert eerst veel meer resultaat op bij burgers, want je bent eerder bij het probleem. ‘Tegelijk betaal je de opgelegde bezuiniging.’ Planexploitaties van veertig jaar zijn heel gebruikelijk in de bouw, maar niet in de zorg. Frings kiest voor een periode van tien jaar, waarvan hij eerst drie jaar investeert. De versterkte voorkant wordt bekostigd door deels te besparen op zware zorg via preventie en snellere uitstroom naar lichte zorg. Zulke afspraken zijn organisatorisch ingewikkeld. Een ander probleem was dat partijen in de ketens elkaar niet spraken. ‘Met op- en afschaling willen we in tien jaar ontschotten en een nieuwe zorginfrastructuur opzetten.’
Maatschappelijke businesscases
In 2016 liet de gemeente acht maatschappelijke businesscases (mBC’s) opstellen, waarvan er nu zes openbaar zijn. De prognoses 2016-2020 laten zien welke investeringen voor welke interventies nodig zijn, welke maatschappelijke effecten en kostenbesparingen die opleveren en voor welke belanghebbende die besparingen gelden. De totale investering in zes openbare mBC’s is 27 miljoen euro en de totale opbrengst 44 miljoen. Drie mBC’s vormen het grootste deel van de investeringen: Transformatie Jeugdzorg (34,7 procent), Individuele Plaatsing en Steun (31 procent) en Intensief Behandelcentrum (IBC) Jeugd (29,7 procent).
Ontwrichtende werking
De mBC “Amalia: kinderen met chronisch somatische problematiek” is financieel bescheiden, maar licht Frings eruit vanwege de hoge ratio van investering en maatschappelijk rendement: 2,20. Iedere euro investering levert 2,20 euro rendement op. Snellere en beter passende zorg uit de eerste of tweedelijn voorkomt dat kinderen lang uit de roulatie zijn en onnodig gebruikmaken van de dure derdelijn. ‘Kinderen werden drie keer heropgenomen, maar dat bleek niet vanwege somatische problemen, maar vanwege de ontwrichtende werking van een chronisch ziek kind op de omgeving. Er blijken hele andere dingen nodig om heropnames te voorkomen. We willen in twee jaar de derde heropname voorkomen door inzet van meer pedagogische hulp, maatschappelijk werk en somatische verpleegkundigen. De gemeente investeert en de verzekeraar heeft minder kosten.’
Effectief bewezen
MBC Individuele Plaatsing en Steun (IPS) bevat trajecten om mensen met een ernstige psychiatrische aandoening richting duurzaam werk te helpen. Het gaat om 734 personen en dertien ketenpartners. Met 8,5 miljoen investering en ruim 10,5 miljoen besparing is de verwachte ratio 1,24. Tijdens IPS-trajecten in Canada, de Verenigde Staten en in Amsterdam is effectief bewezen dat het werkt, vertelt Frings. Van de honderd mensen die werden geplaatst had 44 procent na twee jaar een baan. Dat betekent 44 x 13.000 euro minder geld aan uitkeringen. ‘56 procent had geen baan, maar voelde zich beter, omdat ze naar een dagbesteding gingen. Het pillengebruik halveerde. We willen hier dit jaar al mee beginnen.’
Alleen crisisbedden
De mBC IBC Jeugd betekent transformatie van residentiële naar ambulante zorg in de Jeugd GGZ. Het gaat hier om 180 jongeren in vier jaar en acht ketenpartners. De ratio is 1,31 met een vergelijkbare investering en opbrengst als bij IPS. ‘De IBC Jeugd is al afgebouwd. Er zijn alleen nog crisisbedden, waar kinderen 48 uur kunnen worden opgenomen met een ouder erbij. Daarna gaan ze weer naar huis en gaat dezelfde behandelaar mee. Dat is succesvol. Waar ze eerst zes tot acht weken in de instelling waren, gaan ze nu binnen een paar dagen naar huis. Die ambulante thuisbegeleiding helpt.’
Reacties: 5
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
En hoe gaat Nijmegen dit langcyclische gedachtengoed loskoppelen van kortcyclisch?
En nu nog goede Onafhankelijke Cliënt Ondersteuners , integraal werkende Sociale Wijkteams in combi met een jaarlijks klantvriendelijksonderzoek en met twee vingers in je neus verdien je geld op de Wmo.
De gemeente Nijmegen wil de zorg kosteneffectiever maken en ondersteuning beter laten aansluiten op de vraag. Mooi!
Vervolgens gaat het artikel vooral over geld, en mis ik waarom deze veranderingen beter gaan aansluiten op de vraag...
De aanpak Nijmegen gaat niet iuit van geld verdienen, maar gaat uit van wat alle stakeholders, inclusief clienten vinden over het verbeteren van het maatschappelijk rendement voor de burgers. Als overheid ben je verplicht de middelen zo te verdelen dat er een optimaal resultaat is. Financieel rendement is nodig om bezuinigingen te kunnen realiseren, maar ook om te investeren nieuwe innovaties.
@Corina Brekelmans Dat is een mooie theorie, maar wie berekent extern en objectief of die doelstelling gehaald wordt? Niemand is tegen uw verhaal, maar wie in deze materie zit en de praktijk kent, ziet hoeveel bureaucratie kost en hoe weinig het "nieuwe (ab)normaal" burger-gericht is.
De decentralisatie werd verkocht met het idee, dat de burger dan beter af is. De Gemeente is uw partner. Ja, ja...Er worden drempels verhoogd en feitelijk dus een ontmoedigingsbeleid uitgevoerd. Wie assertief is peurt er nog het meeste uit. Ook weer via bureaucratische en dus dure wegen.
Nu betaalt bijvoorbeeld de gemeente de coaches zelf om de gemeentelijke bureaucratie te tackelen. De Gemeente is een veel te gesloten bastion, waar mensen moeten meedraaien met een bepaalde molen en anders die geïsoleerd raken door het heersende systeem. De zorgaanbieders doen daar aan mee en tegelijkertijd nemen die hun maatregelen, dat hun gewenste winstmarges niet onder druk komen te staan. Dus op dat manager niveau wordt tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, niet eerlijk uitgewisseld, maar wederzijdse belangen gediend.