Nibud: 'Maak werk van energiecompensatie'

Hoewel alle huishoudens er dit jaar in koopkracht op achteruitgaan, zijn de prijsstijgingen voor de laagste inkomens het meest nijpend. Daarom moeten gemeenten snel aan de slag met gerichte compensatie voor de hogere energierekening van de armste huishoudens, luidt de oproep van het Nibud. 

Inflatie
Iedereen levert in: dat is de sombere boodschap van de nieuwe koopkrachtberekeningen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Gemiddeld daalt de koopkracht met zo'n 40 euro per maand. Huishoudens die hun loon dit jaar niet zien stijgen, kunnen zelfs te maken krijgen met een koopkrachtdaling tot ruim 200 euro per maand. De belangrijkste oorzaak is de hoge inflatie, die met name voortkomt uit de geëxplodeerde energieprijzen. Maar ook huishoudens wiens inkomen wél stijgt, moeten uitkijken, zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart: 'Het is schijn dan te denken dat je ook meer te besteden hebt, want het hogere salaris verdwijnt na een paar keer boodschappen doen door de hogere prijzen in de supermarkt.'

Nijpender
Het Nibud maakt zich vooral zorgen over de lage inkomensgroepen. De prijsstijgingen zijn 'des te nijpender voor de meer dan twee miljoen huishoudens die zich nu al suf budgetteren om alle rekeningen betaald te krijgen', aldus Vliegenthart. 'Deze koopkrachtdaling maakt het voor hen nog veel lastiger. Velen krijgen deze week een loonstrookje waarbij het netto salaris hoger is dan wat ze vorig jaar kregen, en toch vliegt het geld sneller de portemonnee uit.'

Tegemoetkoming
De hogere energieprijs wordt gedeeltelijk gecompenseerd door een tijdelijke verlaging van de energiebelasting in 2022 die de rijksoverheid vorig jaar afkondigde. Daarnaast komen de minima in aanmerking voor een eenmalige tegemoetkoming van ongeveer 200 euro om de hogere energielasten te compenseren. Dat geld wordt door gemeenten uitgedeeld. De tegemoetkoming is onvoldoende om de hele koopkrachtdaling op te vangen, stelt het Nibud, maar is desalniettemin hard nodig.

Vaart
Het Nibud adviseert gemeenten daarom vaart te maken met de compensatie. Ook raadt het Nibud huishoudens die moeilijk rondkomen aan om contact op te nemen met de gemeente om te kijken of zij in aanmerking kunnen komen. Arjan Vliegenthart: 'Inkomensondersteuning is voor deze groepen nu echt een must. Het moet voor mensen veel makkelijker gemaakt worden om die te krijgen, zonder dat ze zich door een oerwoud van ingewikkelde regels voor diverse toeslagen en andere potjes hoeven te worstelen.'