Advertentie
sociaal / Nieuws

Derdelander mag in opvang blijven tot uitspraak

Derdelanders mogen in afwachting van een uitspraak van de hoogste rechter over hun tijdelijke bescherming in de opvang blijven.

ANP
02 september 2023
Rechtershamer-shutterstock-565403683.jpg
Shutterstock

Demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) heeft zaterdag bekendgemaakt het oordeel van de Raad van State (RvS) over derdelanders te volgen. Een zogenoemde derdelander uit Oekraïne die zijn recht op bescherming maandag dreigde kwijt te raken, mag van de RvS voorlopig in de opvang blijven. Hij had een zaak bij de rechtbank in Rotterdam verloren en ging in beroep bij de Raad van State. Tot de hoogste rechter daar uitspraak over heeft gedaan, moet hij opvang blijven krijgen. Dat maakte de Raad van State zelf vrijdagavond laat bekend na een spoeduitspraak.

Senior Raadsadviseur

Gemeente Zeist
Senior Raadsadviseur

Lid voor de Rekenkamer

Gemeente Bloemendaal
Lid voor de Rekenkamer

Tijdelijke verblijfsvergunning

De zaak was aangespannen door een man uit Tanzania. Hij woonde vorig jaar met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne toen Rusland dat land binnenviel. Hij vluchtte naar Nederland en kreeg hier dezelfde bescherming als Oekraïners. Het kabinet wil dat dit maandag stopt. De derdelanders dreigen dan de opvang te moeten verlaten en op straat te belanden. Ze mogen dan ook niet meer werken en krijgen geen leefgeld meer. Ze moeten dan asiel of een studievisum aanvragen, en anders Nederland binnen 28 dagen verlaten.

Bescherming blijft

De rechtbank in Rotterdam stelde de Staat eerder in het gelijk. De overheid had het recht om de bescherming te stoppen. De man is daartegen in beroep gegaan, maar dat schortte het einde van de bescherming niet op. De Raad van State heeft daar in elk geval een stokje voor gestoken. In afwachting van een uitspraak blijft hij bescherming krijgen. 'Ook betekent dit dat hij komende maandag de opvang niet hoeft te verlaten.' Het is niet bekend wanneer de Raad van State uitspraak doet over de status van de Tanzaniaan uit Oekraïne.

Helderheid scheppen

De hoogste rechter verwacht op zijn vroegst in november uitspraak te doen. 'Om helderheid te scheppen' is daarom besloten voor de gehele groep de beëindiging van de tijdelijke bescherming te bevriezen tot de definitieve uitspraak er ligt, aldus de staatssecretaris. 'Dit betekent concreet dat derdelanders tot de uitspraak in Nederland mogen blijven en recht houden op de voorzieningen en rechten, zoals die gelden voor vluchtelingen uit Oekraïne.' Maar, meldt Van der Burg, 'het kabinet staat nog steeds achter haar standpunt dat de beëindiging van het verblijf van derdelanders juridisch juist is'.

Als gemeenten blijven we betrokken bij deze mensen die nu al meer dan een jaar inwoner van onze gemeenten zijn, en staan voor een zorgvuldig proces

Vereniging van Nederlandse Gemeenten

Uiteenlopende uitkomsten

In de afgelopen dagen hebben meerdere rechters vonnis gewezen over de positie van derdelanders. Die uitspraken lijken elkaar tegen te spreken. Sommige rechters vinden dat Nederland de bescherming wel mag stoppen, terwijl collega's in vergelijkbare zaken juist vinden dat alleen Europa daar een besluit over mag nemen. De Raad van State wijst daar ook naar en ziet 'uiteenlopende uitkomsten, met verschillende juridische argumentaties'.

Eerste RvS-uitspraak

Het is de eerste keer dat de Raad van State zich uitspreekt over de positie van derdelanders. Lagere rechters hebben in de afgelopen dagen ook bepaald dat vluchtelingen voorlopig in de opvang moeten blijven in afwachting van een uitspraak over hun status. Vanwege de onduidelijkheid besloten meerdere gemeenten dat de derdelanders voorlopig in de opvang mochten blijven, ondanks de richtlijn van het kabinet. De gemeenten wilden eerst weten wat ze wel en niet mogen doen.

VNG: neem geen onomkeerbare besluiten

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) adviseerde gemeenten naar aanleiding van de spoeduitspraak van de Raad van State ook 'geen onomkeerbare besluiten inzake derdelanders te nemen'. 'De VNG volgt nauwgezet het verdere proces en blijft bij het rijk aandringen op de duidelijkheid, uitvoerbaarheid en juridische houdbaarheid van regelgeving. Als gemeenten blijven we betrokken bij deze mensen die nu al meer dan een jaar inwoner van onze gemeenten zijn, en staan voor een zorgvuldig proces,' aldus de vereniging.

In het handelen van het kabinet zien wij een trend waarbij de wettelijke grondslag van het beleid geen doorslaggevende rol meer lijkt te spelen als het gaat over vluchtelingen

VluchtelingenWerk Nederland

Ongeloof en onzekerheid

VluchtelingenWerk Nederland is blij met het besluit van staatssecretaris Van der Burg. Volgens de organisatie moesten derdelanders de afgelopen dagen meerdere keren hun toekomstplaatje bijstellen, wat leidde tot ongeloof en onzekerheid. 'Voor derdelanders geeft dit voor even duidelijkheid', aldus een woordvoerster. Ze zegt dat VluchtelingenWerk 'alles op alles' gaat zetten om derdelanders over de ontstane situatie te informeren.

'Kabinet belast gemeenten onnodig'

In reactie op de spoeduitspraak van de Raad van State zei VluchtelingenWerk Nederland eerder op zaterdag al dat het kabinet 'onnodige onrust' had kunnen voorkomen door te wachten op een definitieve uitspraak van de hoogste rechter over de opvang van derdelanders. VluchtelingenWerk ziet in het handelen van het kabinet een trend waarbij 'de wettelijke grondslag van het beleid geen doorslaggevende rol meer lijkt te spelen' als het gaat over vluchtelingen. De organisatie noemt de nareisbeperking van gezinsleden van vluchtelingen als ander voorbeeld. Over deze maatregel oordeelde de Raad van State eerder dit jaar dat die volgens zowel de Nederlandse wet als Europese regelgeving niet is toegestaan. 'Deze trend schuurt met de rechtsstaat, dupeert kwetsbare mensen en belast de uitvoeringsorganisaties en in dit geval ook gemeenten onnodig', stelt VluchtelingenWerk.

Dit bericht is gaandeweg het weekend op verschillende plekken gewijzigd en aangevuld.

Plaats als eerste een reactie

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Advertentie