In een asielzoekerscentrum in Utrecht wordt actief verbinding gezocht met de buurt. Bewoners werken vanaf dag één aan hun welzijn, netwerk en persoonlijke ontwikkeling. De aanpak, genaamd Plan Einstein, ontstond tien jaar geleden na felle protesten tegen de komst van het azc. Inmiddels is het project de standaard voor elke nieuwe opvanglocatie in de stad.
Hoe Utrecht vluchtelingen en inwoners samenbrengt
‘We zijn gaan kijken hoe het azc bij kon dragen aan de buurt en hoe we de buurt konden betrekken’
Bordspelletjes
‘Wilt u koffie?’ De deur van de huiskamer van Plan Einstein in de Utrechtse wijk Overvecht staat open en bij binnenkomst staat een hartelijke dame meteen met een koffiekan klaar. Ook al is de bezoeker onbekend: iedereen is hier simpelweg welkom. In de huiskamer, met kleurrijke tekeningen aan de muur, spelen tieners bordspelletjes met elkaar. ‘We zijn daar zelf mee begonnen op woensdagmiddag’, vertelt Iman Abrontan, programmamedewerker bij Welkom in Utrecht, een stichting die vluchtelingen in Utrecht in contact brengt met mensen uit de regio. Volgens Abrontan spelen Arabische kinderen hierdoor het kaartspel Uno samen met Eritrese jongeren. ‘Mooi om te zien.’
Studie
Behalve een huiskamer, heeft het gebouw van Plan Einstein enkele lokalen voor cursussen en vergaderingen. De jonge Ahmed uit Sudan voelt zich hier helemaal thuis: ‘Ik kom hier elke dag, om te studeren, voor de gezelligheid of voor een goed gesprek met Iman.’ Vier jaar geleden kwam Ahmed naar Nederland voor de studie Geo-information Science and Earth Observation aan de Universiteit Twente. Na het behalen van zijn master lukte het niet om werk te vinden ‘Mijn master was in het Engels, waardoor mijn Nederlands nog te slecht was.’ Ahmed kon door de oorlog in Sudan niet terug en vroeg daarom asiel aan. Sinds een half jaar woont hij op het azc-terrein in Overvecht. ‘Ik dacht dat ik hier niets zou doen, dat mijn leven zou stoppen’, zegt hij.
Nieuwe familie
Niets bleek minder waar. Op de dag van aankomst kreeg Ahmed uitleg over het aanbod van Plan Einstein: kunst, cultuur en sport, allerlei opleidingen en niet te vergeten de wekelijkse buurtmaaltijd en de vrijdagmiddagfeestjes. ‘Op dag twee had ik al een gesprek met Iman, over wat ik zou willen. Ik was depressief en kon daar goed met hem over praten. Hij is erg motiverend. Ik krijgt nu Nederlands van vrijwilligers van het Taalcafé en volg modules over Data Science. Het is fijn om zo actief te zijn. Ik wil me blijven ontwikkelen en hoop later een baan te krijgen bij een gemeente of het Kadaster.’ En hoewel zijn kamer klein is en hij die met nog drie andere jonge mannen moet delen, heeft Ahmed het naar zijn zin. ‘We hebben veel lol, we dansen en zetten de muziek weleens te hard’, lacht hij. ‘Ik heb een nieuwe familie.’
Doelloos
Welkom in Utrecht is een professionele partner van Plan Einstein en organiseert een indrukwekkende hoeveelheid activiteiten. ‘Nog steeds melden zich vrijwilligers en organisaties in Utrecht die iets willen doen’, zegt Iman Abrontan. ‘Onze bewoners ontmoeten zo op diverse manieren allerlei buurt- en stadgenoten. Daarbij letten we op of het aansluit bij de behoeften.’ Hij vertelt over een groep jonge mannen bij een ander azc in de stad, die wat doelloos rondliep. ‘We gingen in gesprek. Wat wilden ze? Voetballen. We vonden dat ze dan wel ergens naar toe moesten werken. De voetbalvereniging werkte mee, er kwamen donaties uit de buurt en nu spelen ze competitie. Dat betekent trainen, op tijd komen, voor elkaar zorgen. Ze zijn allemaal een stap verder gekomen, naar werk of een opleiding. We werken dus via onze activiteiten aan persoonlijke groei en zelfredzaamheid.’
Geen hek
Naast het gebouw van Plan Einstein in Overvecht ligt het azc-terrein, met woningen voor 30 starters en 300 bewoners van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Er is geen hek en ook geen slagboom. ‘Het moet een open ontmoetingsplek zijn, voor azc- én buurt-bewoners’, aldus Liesbeth Maats van de gemeente Utrecht. Zo bouwden afgelopen zomer enkele buurtmoeders een knikkerbaan op het terrein waar kinderen uit het azc en de buurt samen konden spelen. Het gemengd wonen bevordert het onderlinge contact, merkt ook Ahmed: ‘Ik studeer af en toe samen met mijn buurjongen Sem uit Nederland. We houden elkaar bij de les. Dat is heel stimulerend.’
Werkloosheid
Het gemengd wonen vloeide voort uit de felle protesten tien jaar geleden tegen de komst van het azc. ‘We zijn toen in gesprek gegaan met de omwonenden’, legt Maats uit. ‘Ze waren boos dat asielzoekers onderdak kregen, terwijl hun kinderen nergens konden wonen. Ook wilden ze aandacht voor de werkloosheid in de wijk. We zijn gaan kijken hoe het azc bij kon dragen aan de buurt en hoe we de buurt konden betrekken.’
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.