‘Gemeenten doen maar wat’

Buddies, Netwerkcoaches, Moeders informeren moeders, Mijnbuurtje.nl, Mantelscan, Peuter in zicht!, Eigen Kracht Conferenties – de lijst met interventies om sociale netwerken te versterken is lang en het enthousiasme waar ze mee worden ingezet groot. Maar wat werkt? Dat weet niemand, stelt onderzoekster Rick Kwekkeboom.

Nooit onderzocht
‘Op de korte termijn kunnen we wel wat resultaten geven, maar of al deze zaken ook op de langere duur effect hebben, weten we gewoon niet. Simpelweg omdat we dat nooit hebben onderzocht. In de gezondheidszorg is het heel normaal dat je de duurzaamheid van beleid onderzoekt en na enige jaren kunt zeggen of iets werkt.’ In het sociaal domein ontbreekt volgens Kwekkeboom een dergelijke systematische aanpak. 

Stevige dijk
Gemeenten en instellingen doen dus eigenlijk maar wat? ‘Ja, als je het negatief ziet, is dat zo’, zegt Kwekkeboom. ‘De sector kenmerkt zich door steeds weer nieuwe interventies toe te passen. Vanuit een grote betrokkenheid en het idee dat je soms snel moet handelen, wordt er als een soort Hansje Brinker ergens een vinger in de dijk gestoken. Maar op een bepaald moment mag je je toch afvragen of je niet beter ergens een stevige dijk kunt neerleggen.’

Tevredenheidsonderzoekje
Over de resultaten over een langere periode is dus eigenlijk niets te zeggen. Maar hoe zit het met de korte termijn: wat is effectief, wat niet? Ook daar kan Kwekkeboom weinig over zeggen. Er worden projecten opgetuigd, vol enthousiasme uitgevoerd en soms afgesloten met een tevredenheidsonderzoekje, weet ze. ‘Daar volgt dan uit dat de mensen er blij mee zijn en op zich is dat natuurlijk winst. Maar waar het succes vandaan komt en of de methode ergens anders ook toepasbaar is, dat wordt niet onderzocht. Misschien ligt een deel van het succes in het gezellige buurthuis of aan de persoon die het uitvoert. Eigenlijk weten we ook daar heel weinig van.’

Effectiviteit
Kwekkeboom zou graag zien dat gemeenten in hun pogingen de kracht van sociale netwerken te versterken toch een klein deeltje van het budget zouden uittrekken voor een onderzoek naar de effectiviteit. Maar dat is lastig. In plaats van naar de effecten op lange termijn te kijken, presenteren ambtenaren en wethouders liever meteen een resultaat. Over tien jaar zit er een andere wethouder en kan de wereld er weer geheel anders uitzien.

Lees in magazine nummer 19 hoe gemeenten de inzet van sociale netwerken kunnen stimuleren. (inlog)