De afgelopen jaren leek het erop dat de lobby van de jeugdGGZ om buiten de transitie jeugdzorg te blijven was mislukt. De brede politieke consensus dat ook de JGGZ mee moet doen werd keer op keer bevestigd in regeerakkoorden en door Kamermeerderheden ondersteund kabinetsbeleid.
Transitie jeugdzorg, volledig of halfslachtig?
De JGGZ uitzonderen van de transitie komt neer op het voortzetten van een decennia lange traditie van inconsistente en half afgemaakte…
Soms leek de JGGZ zich neer te leggen bij de politieke realiteit, maar elke keer als er weer een kabinet viel, stak de lobby de kop weer op. Ook nu de transitiedatum van 1-1-2015 nadert steekt de lobby weer stevig de kop op, onder meer met een indrukwekkende handtekeningenactie. Hier en daar lijken politici slappe knieën te krijgen van deze, toegegeven, knappe en uitgekiende lobby die gebaseerd is op angst. Angst voor “grillige gemeenten” als opdrachtgevers die er vanwege gebrek aan kennis en bezuinigingsdruk voor zullen zorgen dat kwetsbare kinderen niet meer de zorg krijgen die ze verdienen.
Waar ik sta in dit debat en wat ik vind van de door de JGGZ gehanteerde inhoudelijke argumenten heb ik in eerdere columns uitgebreid uit de doeken gedaan. In deze column ga ik in op een tweetal andere argumenten waarom het onverstandig zou zijn als de politiek toch nog zou zwichten voor de lobby om de JGGZ onder het zorgverzekeringregime te houden.
De JGGZ wijst erop dat de transitie niet nodig is om de gewenste transformatie te realiseren. Men wijst op de vele innovatieve ontwikkelingen die recentelijk zijn gerealiseerd in de JGGZ. Mijn stelling is dat, goede uitzonderingen daargelaten, de JGGZ sector pas breed in beweging is gekomen nadat duidelijk werd dat de transitie onvermijdelijk was geworden. Mijn voorspelling is dat als de druk van de ketel gaat, de JGGZ weer terug zal vallen in haar eigen koker. Niet omdat er slechte mensen werken, maar omdat de perverse prikkels die samenwerking ontmoedigen en “cherry picking” bevorderen blijven voortbestaan. De meest kwetsbare jeugdigen met de grootste behoefte aan excellente JGGZ zullen daarvan het slachtoffer zijn.
De JGGZ wijst erop dat gemeenten niet in staat zijn om goed opdrachtgever te zijn. Als de politiek die redenering overneemt en consistent wil blijven, dan betekent dat ook dat de gemeenten niet in staat zijn om goed opdrachtgever van de jeugdzorg te zijn. Qua aard van het werk is er immers weinig verschil tussen JGGZ en jeugdzorg. Of je vertrouwt de gemeenten wel of je vertrouwt ze niet. Als je ze niet vertrouwt, dan moet je ook de jeugdzorg niet willen overhevelen. Sterker nog, als je zo’n vertrouwen hebt in het zorgverzekeringsstelsel, breng dan de jeugdzorg ook daar in onder. Waarom zorgverzekeraars per definitie betere opdrachtgevers zouden zijn dan gemeenten ontgaat mij overigens. Er is in ieder geval veel minder sprake van democratische controle.
Kortom, het is van tweeën één. Of de politiek houdt de rug recht, of ze ziet af van de transitie en brengt de jeugdzorg ook onder in het zorgverzekeringsstelsel. De JGGZ op het laatste moment uitzonderen van de transitie komt defacto neer op het voortzetten van een decennia lange traditie van inconsistente en half afgemaakte reorganisaties ten koste van kwetsbare kinderen in de knel.
Erik Gerritsen
Reacties: 7
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Gerritsen lijkt in deze column vooral voor eigen parochie te preken. Hoewel de jeugd-GGZ ook niet boven elke kritiek staat verheven, zijn er toch wel een aantal verschillen. Bij de jeugd-GGZ werken meer academisch geschoolde professionals, terwijl BJZ hoofdzakelijk met pas afgestudeerde amateurs op HBO-niveau werkt. Het personeelsverloop bij BJZ is bovendien zeer hoog, waardoor er geen continuïteit is. Juridisering; kinderen onthechten van ouders; dreigen/chanteren met OTS/UHP; niet afgaan op feiten, maar op indrukken, (niet wetenschappelijk onderbouwde) meningen; "niet-pluis"-gevoelens, vooroordelen etc.; is typerend voor de werkwijze van BJZ en niet voor de jeugd-GGZ.
Ander verschil is dat BJZ werkt met "onderaannemers", dus als een gemeente BJZ inschakelt, gaat BJZ de zorg weer uitbesteden aan een zorginstelling, waardoor er een extra schakel bijkomt. Voor ouders en kinderen allemaal zeer onoverzichtelijk, want wie is nu waar voor verantwoordelijk? Gemeenten kunnen er trouwens voor kiezen om de jeugdzorg niet in te kopen bij BJZ. Zo kan BJZ langzaam doodbloeden. Maar met name in gemeenten die gedomineerd worden door de PvdA en SP zal dit wel een illussie zijn. Daarvoor zijn er teveel korte lijntjes tussen BJZ en de gemeentebestuurders. Ik denk dat dit ook de werkelijke reden is waarom Gerritsen meer vertrouwen heeft in gemeenten dan in zorgverzekeraars. Enfin, na de transitie zal duidelijk worden welke gemeenten het meest kindvriendelijk inkopen en dus het veiligst zijn voor onze kinderen. Het staat nu al vast dat Amsterdam (met de tandem Hilhorst-Gerritsen) niet tot die gemeenten gaat behoren.
dhr. Gerritsen zal in al zijn argumentatie aan mij moeten duidelijk maken waarom JGGZ anders is als de GGZ. En anderzijds moet de JGGZ duidelijk maken dat het een gespecialiseerde bedrijfstak in de GGZ is en niet een verlengde van de normale jeugdzorg. En natuurlijk zijn er altijd raakvlakken. Laat financien altijd een onderdeel zijn van de prikkel voor goede zorg. Dat doet Accare al jaren.
Wat jammer nu dat DM zo' n denigrerende opmerking maakt over HBO amateurs. En dan de tegenstelling academisch gevormde professionals. Jammer, durf nu eens los te laten en beide professionals in hun waarde.
Gemeenten gaan heus de goede zorg op het goede niveau inzetten.
Ik lees in het relaas van DM een verdwaasde vader, of een amateur hulpverlener. BJZ juridiseert niet, dat doet de Raad voor de Kinderbescherming. De afkortingen OTS en UHP bevestigen dit beeld, want je moet toch minmaal door de molen van de raad zijn gegaan om dit te weten. Jammer dat alle journalistieke fora worden bevolkt door dit soort mensen en dergelijke retoriek blijven spuien. En zeg nou zelf: je moet het toch wel heel erg je ebst doen om in Nederland met jeugdzorg en de raad in aanraking te komen. En dat is een academisch feit.
DM: jammer dat er weinig constructiefs uit je pen komt. Ik neig Janicos te geloven. Er zijn heel capabele academici en heel capabele HBo-ers. Er zijn weinig capabele dwaze vaders. De naam zegt het al en als je met een batman of spiderman pakje op een symposium komt staan ben je nauwelijks geloofwaardig.
"Als ouder mag je je kind zien en als de andere ouder dat onmogelijk maakt staat daar een sanctie op. Ik denk dat de crisis dan zo over is."
Ik denk dat die batmanvaders dat met je eens zullen zijn.:-)
Leen: Ik ben uiterst kritisch voor wat betreft Jeugdzorg, AMK en de Raad. Ik heb bij alle drie gewerkt en zie de voordelen,maar veel nadelen. Er is een hoop amateurisme, die meestal wordt veroorzaakt door de politiek. De hele jeugdzorg is speelbal van mensen die opnieuw het wiel uitvinden, met partijbelangen bezig zijn en het gewoonweg niet kunnen overzien. Het werkveld is gigantisch divers en ik durf te stellen dat je al werker pas na vijf jaar de grote lijnen overziet. Echtscheidingen moet wat mij betreft alleen voorbehouden zijn aan specialisten. Als voormalig AMK medewerker heb ik meisjes en jongetjes op hun neus zien gaan door gebrek aan begeleiding, ondersteuning en eigenlijk alles. Ook nu zorgt de transityie ervoor dat veel kennis en vaardigheden verdampen en nooit meer terug komen. Ik werk na 25 jr weer in de techniek, als "manager". In de jaren 80 moest ik perse de techniek uit: maatschappelijk werk was de toekomst. En nu moet ik weer terug. Ik ben nu via de HTS, TH Delft, Hoge school rotterdam, weer terug in Delft. je wil niet weten wat dit voor een geld gekost heeft. Het grootste gezwel is de politiek, het etter zijn de bewstuurders en het middel is amputatatie. Laten we de politiek nu eens targets stellen en ze daarop afrekenen....Voorbeeld: de crisis is over twee jaar over, anders kun je vertrekken. Zonder bonussen, zonder vertrekregelingen of ww. En nooit meer terug als bestuurder en geen vriendjespolitiek. Gewoon vrijwilligerswerk doen net als ik twee maanden heb gedaan.