Oude monumenten een nieuw leven geven, wordt een stuk eenvoudiger door een wijziging in de concept-Omgevingswet. Minister Melanie Schultz van Haegen (infrastructuur en milieu) deed een ogenschijnlijk onbeduidende aanpassing: de term monumentencommissie is vervangen door het begrip gemeentelijke adviescommissie. Maar de impact daarvan voor de kwaliteit van de leefomgeving is groot.
Vlag uit voor herbestemming monumenten
Oude monumenten een nieuw leven geven, wordt een stuk eenvoudiger door een wijziging in de concept-Omgevingswet. Minister Melanie Schultz…
Omgevingskwaliteit doel van de nieuwe wet
Bij de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit ging de vlag uit, zegt directeur Flip ten Cate. Zijn organisatie was initiatiefnemer van het pleidooi Mooiwaarts, eind 2012. Daarin roept een groep deskundigen ertoe op om kwaliteit als centrale doelstelling op te nemen in de Omgevingswet, naast een gezonde en veilige leefomgeving. Schultz erkende destijds die omissie en voegde ‘een goede omgevingskwaliteit’ toe aan de doelstelling van de wet. In een tussentijds wijzigingsvoorstel van de concept-Omgevingswet dat zij deze maand naar de Tweede Kamer stuurde, krijgt die doelstelling nu ook een concrete uitwerking voor gemeenten. Door de verplichte monumentencommissie te verruimen tot een gemeentelijke adviescommissie, kan straks met een veel bredere blik naar kwaliteit van de leefomgeving worden gekeken.
Impact bij herbestemmen
Dat heeft vooral grote impact bij herbestemmingen van monumenten, zegt Ten Cate. ‘Als je bij plannen voor herbestemming enkel naar het monumentenaspect kijkt, zal je als gemeente bijna altijd nee moeten verkopen, want vaak gaat er wel iets van de cultuurwaarde verloren. Maar als een goede architect een mooi ontwerp heeft gemaakt en een plan zorgt voor lokale werkgelegenheid of een nieuwe sociale functie voor een leegstaand gebouw, dan geeft dat ook een verbetering van de leefomgeving. Dat zijn aspecten die je ook moet kunnen meewegen.’
Monument als levend ding
Een monument moet geen dood object zijn, dat vooral in de weg staat, stelt Ten Cate, ‘maar een levend ding dat kan worden aangepast aan de wensen en behoeften van de omgeving. Dat kan met deze wet.’ Overigens moeten in de adviescommissie wel altijd deskundigen op het gebied van monumentenzorg zitten die worden betrokken bij adviezen over rijksmonumenten, stelt de minister.
Reacties: 4
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Is het echt zo moeilijk om monumenten een andere bestemming te geven? Denk eens aan de tapijthal (Dordrecht) of de boekhandel (Maastricht) in de kerk. Er zijn legio voorbeelden van vooraf ongedachte herbestemmingen in allerhande monumenten.
Het herbestemmen van rijksmonumenten is niet eenvoudig, maar een zorgvuldig ontwerpproces waarbij alle belanghebbenden betrokken worden doet wonderen. Bovenstaand gebouw, de Bitterzoutloods te Ede, hebben wij recent her-ontworpen tot 15 fraaie loft woningen. Nu in de verkoop!
DUs de aanpassing van de wet was feitelijk niet nodig.
In onze gemeente wordt ook al op de voorgestelde (gemeentelijke adviescommissie maar dan op een andere manier) wijze omgegaan met monumenten.
Herbestemmen van monumenten was mogelijk als ieder daar aan mee wilde werken. Veelal trof je echter een starre houding bij gemeente of monumentencie, waardoor het monument uiteindelijk ter ziele ging en de potentiele ontwikkelaar elders ging kijken.
Hopelijk is het door deze aanpassing makkelijker om de starre mensen te omzeilen...