Tóch geen dinoterb in Noord-Hollands oppervlaktewater

Nee, er zat in 2024 toch geen dinoterb in het Noord-Hollandse oppervlaktewater. Dat meldt het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier na eigen onderzoek, en aanvullend onderzoek door kennisinstituut Deltares. Het hoogheemraadschap trekt bovendien alle dinoterb-metingen van de afgelopen vijf jaar in.

Dat is opvallend, want vorig jaar was er politiek rumoer ontstaan toen de vermeende vondst van het verboden gewasbeschermingsmiddel naar buiten kwam. Achteraf blijkt het te gaan om ‘vals positieve metingen’, waarschijnlijk vanwege de gebruikte onderzoeksinstrumenten. ‘Naar alle waarschijnlijkheid wordt dit veroorzaakt door de gebruikte materialen, zoals bijvoorbeeld glaswerk, tijdens de bemonstering en/of de analyse’, meldt het hoogheemraadschap. Volkomen duidelijkheid is er niet.

Milieugroep MOB

Aan de vondst van dinoterb-gehaltes in het oppervlaktewater werd begin vorig jaar veel aandacht gegeven door milieugroep MOB, waarna veel media er over berichtten. MOB diende een handhavingsverzoek in bij het hoogheemraadschap, vermoedde dat de schuld bij bollentelers lag en schreef brieven naar het provinciebestuur van Noord-Holland en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Ook Natuurmonumenten vroeg meerdere instanties om handhaving.

De media

De Volkskrant meldde vorig jaar: ‘In en rondom de bollenstreken in Noord-Holland zijn hoge concentraties van het verboden en gevaarlijke landbouwgif dinoterb gemeten in het oppervlaktewater.’ Het was op dit krantenbericht dat de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur destijds verontwaardigd reageerde: ‘Het middel Dinoterb is niet alleen al verboden sinds 1998 maar daarnaast is het middel nooit geleverd aan de bollensector. Na een rondje langs alle middelen leverende bedrijven wordt dit bevestigd. Het raakt ons dat de media in dit geval niet de moeite hebben genomen om bij deskundigen informatie op te halen.’

Kamervragen

Onderzoeksprogramma Pointer meldde: ‘De vondst van illegale bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater zorgt voor onrust rond de Noord-Hollandse bollenvelden. Inwoner Lieke Mulder maakt zich ernstige zorgen over de kwaliteit van het water. Kunnen haar kinderen er nog wel veilig in zwemmen?’ Radioprogramma Vroege Vogels kopte op de eigen site: ‘Noord-Hollands natuurgebied in gevaar door illegaal bestrijdingsmiddel’. De grote media-aandacht werd expliciet door het hoogheemraadschap benoemd in een memo in maart vorig jaar. Die aandacht zorgde voor schriftelijke vragen van raadsleden in meerdere gemeenten, Tweede Kamerleden en provinciale statenleden van Noord-Holland.

Monsterflessen en puntbuizen

Deltares concludeert nu dat het maatschappelijk tumult van vorig jaar waarschijnlijk veroorzaakt is door de gebruikte onderzoeksmaterialen: ‘De uitgevoerde experimenten laten duidelijk zien dat in monsterflessen, filters, puntbuizen, uitgestookte puntbuizen, met methanol gespoelde puntbuizen, plasticbuizen, verschillende soorten blanco’s, etc (incidenteel) verhoogde piekoppervlaktes voor dinoterb worden gemeten.’

Hoogheemraad Jos Beemsterboer laat weten: ‘Er was veel maatschappelijke onrust over het aantreffen van de stof op geheel verschillende locaties, zoals Het Zwanenwater en polder de Drieban. (…) De resultaten van meerdere onderzoeken laten eenduidig zien dat nergens dinoterb in het oppervlaktewater zit.’