Industrie, steek energie in de Omgevingswet!

De energietransitie in de industrie is even noodzakelijk als complex. Iedereen moet eraan wennen en het is dan ook zaak om daar vanaf het begin werk van te maken. U moet erin investeren om de transitie op gang te brengen en te houden. Als energiegebruiker en als bron van CO2-emissie, maar ook als een partij die dankzij innovatie het verschil kan maken. Het is van belang meer tijd en energie in het voortraject te steken, zodat iedereen het begrijpt en projecten daarna sneller doorgang kunnen vinden. Daarvoor ontstaat ruimte door de nieuwe Omgevingswet, die immers focust op een integrale benadering en vroegtijdige participatie - en daarmee kansen biedt!

De energietransitie is een even noodzakelijke als complexe ontwikkeling. Het moet, dat blijkt duidelijk uit het recente IPCC-rapport, en de CO2-heffing is een stok achter de deur, maar het is allesbehalve makkelijk. Langs de weg van abstracte strategische keuzes naar praktische projecten met een aantrekkelijke businesscase, liggen talloze verleidelijke parkeerplekken waardoor de voortgang stokt.

 

Daarbij kan de Omgevingswet helpen, op twee manieren. Ten eerste door meer dan voorheen een integrale aanpak te hanteren, die de verschillende uitdagingen met elkaar verbindt. En ten tweede door een sterkere focus op participatie, waardoor de belangen van stakeholders in een vroeger stadium worden onderkend. Het is de verwachting dat hierdoor projecten minder vaak in een laat stadium sneuvelen vanwege weerstand in de omgeving. De Omgevingswet heeft dus een flinke impact op uw onderneming.

 

Nieuw soort duidelijkheid

Meer ruimte leidt ook tot meer onzekerheid. We hebben regelmatig te maken met buitenlandse hoofdkantoren van Nederlandse bedrijven die in een vroeg stadium willen weten of een  project formeel haalbaar is. Maar door de komst van de  Omgevingswet, inclusief de participatie, wordt het lastiger om die zekerheid aan de voorkant te geven.  We gaan naar een nieuw soort duidelijkheid die minder strak is en meer aandacht vraagt, maar ook meer kansen biedt.

 

Als we kijken naar die centrale ambities van de Omgevingswet, dan zijn we daar enthousiast over. Een integrale aanpak betekent nadrukkelijk een betere coördinatie tussen vergunningstrajecten, en die is zeer welkom. Zo kun je met name het ruimtelijke spoor en het milieuspoor meer parallel laten lopen en dat kan de snelheid en de kwaliteit van de besluitvorming verhogen.

 

Bijdragen aan omgevingsvisie en omgevingsplan

Wat de participatie betreft: het is voor u essentieel om vroegtijdig aan te schuiven en uw bijdrage te leveren aan een omgevingsvisie. En om vervolgens aan tafel te blíjven bij het samenstellen van het omgevingsprogramma en het omgevingsplan. Idealiter draagt de wet ertoe bij dat stakeholders steeds meer en steeds beter samen optrekken, opgaven met elkaar verbinden en tot gedragen gebiedsontwikkeling komen.

 

Strategisch omgevingsmanagement

We zien in de praktijk dat bedrijven en organisaties – terecht - in toenemende mate werk maken van strategisch omgevingsmanagement, omdat ze hun verantwoordelijkheid nemen én omdat ze merken dat het ze verder brengt. Als u zelf actief bijdraagt aan de ontwikkeling van en de keuzes in het omgevingsplan, en als u stakeholders in een vroegtijdig stadium betrekt, dan vergroot u uw kans op een succesvol project.

 

Netwerkcapaciteit

Bijvoorbeeld als het gaat om voldoende netwerkcapaciteit, wezenlijk voor uw energietransitie en groeiambitie. Netwerkcapaciteit is nu een kwestie van ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’. De Omgevingswet zou eraan bij kunnen dragen dat beschikbaarheid en toewijzing in een vroeg stadium en integraler aan de orde komen.

 

Industriegebied optimaal inzetten

Ook de vraag hoe de ruimte op een industriegebied optimaal kan worden ingezet voor de energietransitie, moet beantwoord worden. Dat maakt hopelijk een einde aan de vrij absurde situatie die nu soms ontstaat: op het ene weiland wordt een bedrijfspand gebouwd, het weiland ernaast verandert in een zonneweide. Een zonnedak op het bedrijfspand is natuurlijk een veel betere oplossing. Daarvoor moet, in samenhang met de Omgevingswet, het instrumentarium nog verder uitkristalliseren. Het is nu voor bedrijven vergunningstechnisch knap ingewikkeld om op grote schaal met bijvoorbeeld waterstof aan de slag te gaan. Juist nu zou er ruimte binnen de wetgeving moeten zijn die de energietransitie faciliteert, zonder dat gemeenten extra risico lopen.

 

De Omgevingswet werpt zijn schaduw vooruit, bijvoorbeeld op weg naar gemeentelijke omgevingsvisies en bij het opstellen van Regionale Energiestrategieën (RES). Daarbij zitten burgers en bedrijven steeds vaker samen aan tafel om over de verschillende transities na te denken. We hebben dat mogen begeleiden en het is mooi om te zien dat het gewoon werkt: dat alle betrokkenen naar elkaar luisteren en samen zoeken naar oplossingen. Dat merkten we bijvoorbeeld bij de RES West-Brabant, waar grote (petro)chemische concerns deelnamen in een stuurgroep en samen met inwoners van de regio de mogelijkheden verkenden.

 

Emissievrije waterstof speelt een belangrijke rol in het verduurzamen en de elektrificatie van de Nederlandse industrie. Maar de ruimte in Nederland is beperkt en moet óók worden gebruikt voor onder andere woningbouw en klimaatadaptatie. Voor de vijf grote industriële clusters (Amsterdam, Rotterdam, North Sea Port in Zeeland, Groningen Seaports en Chemelot in Limburg) hebben we een ‘plotplan’ gemaakt waarmee de regio’s beter kunnen inschatten hoe de productie van groene waterstof past in hun ruimtelijke plannen. Ook zijn we betrokken bij grote initiatieven rond de opslag van CO2 in de zeebodem.

 

NIMBY is geen vies woord

Het is volstrekt gerechtvaardigd dat mensen en organisaties opkomen voor hun belang. NIMBY-denken vinden is dan ook  geen vies woord als het om gerechtvaardigde belangen gaat. In Harderwijk waren we bijvoorbeeld betrokken bij het plan om windturbines te plaatsen op bedrijfsterrein Lorentz en hebben we de participatie opgezet en begeleid. Het ziet ernaar uit dat de turbines lager worden dan gepland. Zo werken we toe naar een businesscase die past bij het gebied en kan rekenen op draagvlak. We kijken dan ook naar manieren om belanghebbenden te laten profiteren van ontwikkelingen, zodat er ook meer draagvlak ontstaat. Denk aan de participatie in windparken, of het leveren van restwarmte van een waterstoffabriek aan het warmtenet van een vlakbij gelegen wijk.

 

Uw ‘license to operate’

Als specialist en marktleider op het complete gebied van de energiehuishouding, complexe vergunningstrajecten (inclusief de ruimtelijke aspecten), participatie en de Omgevingswet (we hebben er zelf aan mee mogen meeschrijven), hebben we een gouden combinatie in handen om samen met u de kansen van de Omgevingswet te benutten om uw ambities in de energietransitie te realiseren. We helpen u bij de energietransitie en de benodigde vroegtijdige participatie te integreren in uw bedrijfsvoering. Uiteraard om vervolgens de noodzakelijke vergunning te krijgen voor uw project in een zo duurzaam mogelijke uitvoering, maar ook voor uw maatschappelijke ‘license to operate’. Want dat is uw belangrijkste vergunning.

 

Bent u klaar om de kansen van de Omgevingswet te benutten?

Ontmoet de experts