Meer onderzoek nodig voor landelijke turbinenorm

De Commissie voor de milieueffectrapportage (Commissie MER) constateert dat de positieve effecten van landelijke geluidnormen voor windturbines op de gezondheid onvoldoende zijn uitgewerkt. In 2019 bleken ruim 28.000 Nederlanders last te hebben van ernstige geluidhinder.

Raad van State

Het is voor het eerst dat voor nationale milieunormen een MER is opgesteld. Het is het vervolg op een uitspraak van de Raad van State uit 2021. Die oordeelde dat er een MER nodig was om nieuwe nationale windturbinebepalingen vast te kunnen stellen. De Commissie MER heeft nu op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dit MER beoordeeld. Het oordeel is overwegend positief, maar er klinkt ook kritiek.

Gezondheidswinst

Een van de tekortkomingen volgens de Commissie MER is dat onduidelijk blijft wat de nieuwe normen voor gezondheidswinst zullen opleveren. In 2019 ondervonden 28.000 Nederlanders ernstige geluidhinder van windturbines. Er wordt niet becijferd hoe sterk dit aantal als gevolg van de nieuwe normen zal gaan dalen.

Optelsom

Ook mist een optelsom van de uiteenlopende milieunormen: geluid, afstand, slagschaduw, externe veiligheid. Juist die optelling heeft gevolgen voor het oppervlak waar windturbines straks nog kunnen worden geplaatst. ‘Door deze combinatie van normen blijft waarschijnlijk minder ruimte over voor windenergie op het land dan het MER berekent’, aldus de Commissie. Verder vindt ze de gevolgen van de nieuwe normen voor Natura 2000-gebieden en het Natuurnetwerk Nederland ‘onderschat’.

Te eenzijdige focus

Tot slot constateert de Commissie MER een te eenzijdige focus op overlast door geluid. Ze mist aandacht voor andere ‘niet-akoestische factoren’, zoals ervaren visuele aspecten, het economisch voordeel van omwonenden en de mate van betrokkenheid bij de plaatsing van de turbines. ‘Een belangrijk deel van de invloeden op de hinder is daardoor buiten beschouwing gebleven.’

Lastiger

De Commissie MER constateert ook dat het met de nieuwe turbinenormen lastiger wordt om de in het Klimaatakkoord afgesproken energienormen te halen. De totale opwekcapaciteit voor wind op land zou ongeveer met een derde dalen.