Advertentie
ruimte en milieu / Nieuws

Valentijn Wösten: ‘Provincies missen de politieke moed’

Interview met de man achter de stikstofzaken van milieugroep MOB.

07 april 2023
Jurist Valentijn Wösten, die namens milieugroep MOB de stikstofzaken doet.
Jurist Valentijn Wösten.ANP

Uiterst benaderbaar is Valentijn Wösten. Hij is de zelfstandige jurist die al tien jaar de stikstofrechtszaken doet voor milieugroep Mobilisation for the Environment (MOB), waarvan de Nijmeegse chemicus Johan Vollenbroek het gezicht is. Een fijne gastheer ook. Maar gaat het over, in zijn ogen, slecht bestuur, of over gemakzuchtige technische oplossingen voor klimaat- en milieuproblemen, dan liggen de robuuste woorden voor in zijn mond en wordt een ader op zijn voorhoofd zichtbaar. ‘Lulkoek’, zegt hij dan. ‘Sorry voor de woordkeuze.’ Of: ‘Ik word woest!’ Of: ‘Rattenvangers moeten er ­subiet uit geknuppeld worden.’

Strategisch Juridisch Adviseur

Gemeente Velsen
Strategisch Juridisch Adviseur

Coördinator Bedrijfsvoering

JS Consultancy
Coördinator Bedrijfsvoering

De rechtszaken

Namens MOB is Wösten betrokken bij rechtszaken die het Nederlandse bestuur de laatste jaren de gordijnen in heeft ­gejaagd. Samen met een collega zat hij achter de rechtszaak bij de Raad van State die in 2019 het einde betekende van het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Vorig jaar dreef hij Overijsselse bestuurders tot wanhoop met het doen van ­handhavingsverzoeken gericht op tien PAS-melders. Overijssel werd uiteindelijk gedwongen om de boeren dwangsommen op te leggen.

Begin deze maand volgde de uitspraak van de Raad van State over het doortrekken van de A15 en de afkapgrens van 25 kilometer voor het berekenen van de stikstofneerslag in omliggende natuurgebieden.

Laatste middel 

Rechtszaken beginnen is voor MOB eigenlijk het laatste middel. Als chemicus heeft Johan Vollenbroek betaalde adviezen gegeven aan de GGD Friesland ten aanzien van het afvalverbrandingsbedrijf Omrin in Harlingen. Nog steeds adviseert hij de Drechtsteden over de uitstoot van PFAS door het chemiebedrijf ­Chemours in Dordrecht. Daarnaast wordt geregeld met bestuurders en politici gesproken.

Met BBB-Kamerlid Caroline van der Plas kreeg Wösten vooralsnog geen afspraak, maar recent nog zat hij in de werkkamers van Roelof Bisschop van de SGP en Derk Boswijk van het CDA. Hetzelfde geldt voor provinciale bestuurders en Statenleden.

‘Die melden zich soms bij ons, overigens niet altijd even enthousiast', vertelt Wösten. 'Maar het punt is: daar is een geweldig gebrek aan expertise. Denk aan de kwestie van de ‘latente ruimte’. Latente ruimte is een enorm probleem, omdat er namelijk 30 tot 40 procent meer aan stikstofemissies vergund is dan er daadwerkelijk aan stikstofemissies optreden. Op het moment dat die latente ruimte zou worden opgevuld, krijg je meer emissies in plaats van minder. Stel, je hebt een vergunning voor drie stallen, en je hebt er maar twee staan, maar zet er een derde bij. Dan heb je weer een nieuwe emissiebron erbij.'

'Maar denk ook aan de vergunningenhandel. Dat de provincies tot op de dag van vandaag nog steeds vergunningenhandel toelaten! Jazéker kunnen de provincies daar wat aan doen. Je hebt de richtlijn ­intern en extern salderen. Een provincie kan zeggen: wij zetten een dikke, rode streep door extern salderen. Sterker nog: dat was in Gelderland tot voor kort het geval: vergunningenhandel was daar ­uitgesloten.’

BB Gelderland lijkt me één van de belangrijkste provincies, vanwege de Veluwe.

Valentijn Wösten 

Ja, maar wel met een clown als gedeputeerde: mijnheer Drenth. Hij speelt sinterklaas zonder de problemen aan te pakken. Dat kunnen we allemaal wel. Ik vind dat hij subiet moet opstappen. Alleen al het gegeven dat de BBB zegt dat ze het helemaal eens zijn met zijn beleid, spreekt boekdelen. Hij wil boeren enkel vrijwillig uitkopen. Dan gaat hij belastinggeld ­uitdelen aan miljonairs, veehouders zijn gemiddeld miljonair. Niks ervan. Ik wil niet zeggen dat je alles moet aanpakken zonder nadeelscompensatie. Maar nu hanteert hij enkel de wortel, niet de stok. De provincie moet een beleidsrichtlijn ‘intrekken vergunningen’ opstellen. Dat doet hij niet. Dat noem ik laf bestuur.

BB Als u zulke harde woorden spreekt, kunt u dan nog wel iets voor elkaar krijgen bij provinciale bestuurders?

Valentijn Wösten 

Het antwoord is: ja. Waar het omgaat, is dat je het onderscheid moet kunnen zien tussen enerzijds naar de persoon respectvol zijn en anderzijds elkaar de waarheid kunnen zeggen op zakelijk-inhoudelijke gronden. Uiteraard had ik het alleen over Drenth in zijn bestuursfunctie. Ik wil ­zeker aannemen dat hij misschien een superfietsenmaker zou kunnen zijn, of een geweldig mooie bakkerszaak zou kunnen hebben. Maar als het over stikstofbeleid in Gelderland gaat, zeg ik: luister, het is drie keer niks wat je daar doet.

Lees de rest van het uitgebreide vraaggesprek in BB07. 

Hierin legt Wösten uit waarom hij bij provincies handhavingsverzoeken indient voor PAS-melders. Ook vertelt hij of hij onderscheid maakt tussen de letter van de wet en de geest van de wet, en of de deadlines in de huidige stikstofwet niet veel te strak staan afgesteld. De eerste deadline ligt namelijk al op 2025.

Reacties: 2

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

P. Smit
https://opiniez.com/2023/04/07/nu-zal-blijken-of-stikstof-de-stok-was-om-de-boer-mee-te-slaan/maaikevancharante/
Toine Goossens
Heel Nederland weet dat Wösten en Vollenbroek een probleem dat in solidariteit en met de inzet van alle betrokkenen oplosbaar is, permanent blokkeren. Zij eisen dat de overheid uitstoters keihard aanpakken. Terecht weigeren de provincies dat.

2 stikstofhoogleraren van de WUR leggen vandaag in de NRC uit dat het anders moet; eerst dient er sprake te zijn van, voor iedereen, uitvoerbaar beleid. Dat beleid is er niet, uitvoering eisen van iets dat niet bestaat is een gotspe. Desondanks rollen Wüsten en Vollenbroek de steen elke keer opnieuw de berg op. Het algemeen belang zal hen worst wezen.

‘Laten we eerlijk zijn, er is geen stikstofbeleid’
Het Nederlandse stikstofbeleid moet veel eenvoudiger, zeggen deze twee experts
https://www.nrc.nl/nieuws/2023/04/11/laten-we-eerlijk-zijn-er-is-geen-stikstofbeleid-a4161805
https://www.nrc.nl/nieuws/2023/04/11/stikstofprofessoren-maak-beleid-waar-boeren-op-kunnen-sturen-a4161824
Advertentie