Het Hof in Leeuwarden heeft vorig jaar een belangrijke uitspraak gedaan over bezit en verjaring van voortuinen. In deze uitspraak overweegt het Hof dat een ontoegankelijke haag of een ontoegankelijk hekwerk niet noodzakelijk is voor verkrijging van bezit en voor vatbaarheid voor verjaring. Dat is geen goed nieuws voor gemeenten en andere grootgrondbezitters.
“Gemeentegrond in mijn tuin? Ga weg!”
Column Liesbeth van Leijen
Veel gemeenten hebben grond in bruikleen gegeven aan bewoners. Gaan de gebruikers verhuizen, dan kan er een nieuwe situatie intreden, waarin nieuwe bewoners de grond niet langer in bruikleen hebben, maar bezit nemen van de grond. En bezit is vatbaar voor verjaring.
Heeft jouw gemeente of organisatie ook grond in bruikleen gegeven? Dan geef ik je wat tips, gebaseerd op deze uitspraak.
Tip 1: besef dat bruikleen een persoonlijk recht is
Bruikleen kan goede diensten bewijzen (zelfs achteraf) in geval van illegaal grondgebruik. Maar pas op bij verhuizing: bruikleen is een persoonlijk recht en kent geen derdenwerking. Als de bruiklener verhuist, dan komt de bruikleen ten einde. Een nieuwe bewoner wordt dan niet automatisch óók bruiklener. Zorg dus dat je een alarm- of piepsysteem hebt, om te voorkomen dat een verhuizing onopgemerkt blijft in je vastgoed-administratie.
Tip 2: staar je niet blind op kadastrale kaarten
Van een koper van een woning met tuin mag niet zonder meer worden verwacht dat hij of zij, met een kadastrale kaart in de hand, controleert of feiten en kadastrale grenzen wel met elkaar overeenstemmen.
Een kadastrale kaart is namelijk juridisch niet zo heel belangrijk. Alleen als er redenen zijn om te twijfelen aan de feitelijke situatie (“loopt de eigendomsgrens daar wel?”), moet een koper/nieuwe eigenaar in actie komen en kan deze dus géén beroep doen op goede trouw. Controleer dus regelmatig bruikleenovereenkomsten op geldigheid en hun ligging en ben alert bij verhuizingen.
Tip 3: weeg kosten en baten tegen elkaar af bij procedures
De gemeente Heerenveen moest uiteindelijk in het stof bijten. Ik heb het gevoel dat deze zaak vooral een principiële kwestie was en niet zozeer een financiële. Verkoop van de grond was immers ook een optie. Procederen is meestal véél duurder, voor beide partijen. Al met al duurde deze zaak maar liefst 3,5 jaar. Da’s wel erg lang voor slechts 19 m² à € 50,00, dus een koopsom van € 950,00. Maak daarom niet alleen een belangenafweging tussen een specifieke zaak en je gemeentelijk beleid, maar maak ook een analyse van de kosten en baten per zaak: is het wel zinvol om in deze zaak te procederen? Probeer hierbij ook de juridische risico’s in te schatten.
De jurisprudentie geeft antwoord op diverse vragen, maar is ook nog volop in ontwikkeling. Gemakkelijke vuistregels zijn er helaas maar weinig, al zijn er wel enkele steeds terugkerende elementen.
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Daar zijn nu de notarissen voor die bij huizen- en grondtransacties de kadastrale gegevens en eventuele overeenkomsten moeten checken.
Ik ga per 1 april verhuizen en heb een stuk grond in bruikleen gekregen van de gemeente. Nu is mijn huis verkocht. Waar moet ik zijn of bij wie om dit stuk grond op te zeggen? Hgr.
Wat is de verjaringstermijn van de in bruikleen gegeven grond door de gemeente. Maw wanneer kam de woningbezitter de grond kostenloos claimen?