De zogenaamde brede welvaart laat op een aantal aspecten een stijgende lijn zien, maar er zijn wel zorgen over de toekomst. Bovendien is de brede welvaart ongelijk verdeeld: mensen met een migratieachtergrond of een lage opleiding ervaren een lagere bredere welvaart.
Natuurlijk kapitaal staat onder druk
Het gaat op veel gebieden goed met de brede welvaart, maar het natuurlijk kapitaal gaat hard achteruit.
Stijgend
Dat blijkt uit de Monitor Brede Welvaart 2021 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In de jaren 2014-2021 liep de werkloosheid terug, groeide het besteedbaar inkomen en steeg de tevredenheid van werknemers met hun werk. Daarnaast nam de luchtkwaliteit toe, daalde het aantal slachtoffers van misdrijven en groeide het vertrouwen van mensen onderling en in instituties. De brede welvaart was, kortom, 'overwegend stabiel tot stijgend', concludeert het CBS.
Rapportcijfer
Wel heeft de coronapandemie een aantal negatieve trends versterkt. Meer mensen hebben last van psychische problemen en het aantal sociale contacten vermindert. Thuiswerken en thuisonderwijs verhoogden bovendien het risico op kansenongelijkheid en eenzaamheid. In 2021 gaf 83,6 procent van de bevolking het leven een rapportcijfer van 7 of hoger, het laagste percentage sinds het CBS deze meting startte (1997).
Kwaliteit van leven
De term 'welvaart' heeft doorgaans vooral een economische betekenis. Het doel van de Monitor Brede Welvaart is om een beeld te schetsen van de kwaliteit van leven in bredere zin: niet alleen zaken als werk, inkomen en bbp komen aan bod, maar ook aspecten als gezondheid, veiligheid en milieu. Het CBS kijkt bovendien niet alleen naar de brede welvaart in het 'hier en nu', maar ook naar de leefomstandigheden voor toekomstige generaties ('later') en voor mensen in andere landen ('elders').
Soortenrijkdom
De toekomstige brede welvaart ziet er echter minder rooskleurig uit. Het sociaal en het menselijk kapitaal nemen weliswaar toe, maar wat betreft natuurlijk kapitaal slaan ruim de helft van de indicatoren rood uit. Landdieren en vogels gaan qua soortenrijkdom achteruit. Een steeds groter deel van de inheemse plant- en diersoorten raakt bedreigd. Het areaal landnatuur dat beheerd wordt in het Natuur Netwerk Nederland neemt weliswaar toe, maar de kwaliteit staat onder druk: meer dan zeventig procent van de landnatuur in Nederland kampt met een overschrijding van de kritische stikstofgrens. Ook de kwaliteit van oppervlaktewater neemt af.
Ongelijk
Wat verder opvalt, is dat de brede welvaart nogal verschillend wordt ervaren door verschillende bevolkingsgroepen. Net als inkomen en vermogen is ook de totale brede welvaart niet gelijk verdeeld, constateert het CBS. Zo scoren mensen met een niet-westerse migratieachtergrond op alle indicatoren lager dan gemiddeld. Ook als rekening gehouden wordt met verschillen in onderwijsniveau staat deze groep op een achterstand.
Onderwijsniveau
Voor laagopgeleiden geldt dat ze op negen van de dertien indicatoren beneden gemiddeld scoren. Ook hier staat de achterstand los van verschillen in de andere achtergrondkenmerken. Rekening houdend met de onderlinge samenhang van de kenmerken leeftijd, geslacht, onderwijsniveau en migratieachtergrond blijkt onderwijsniveau het meest van belang voor het aantal indicatoren waarop mensen een gunstige of ongunstige uitkomst hebben.
Reacties: 2
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
We hebben politici in de tweede kamer die roepen: “immigratie, we moeten zoveel mogelijk immigratie”. Die zijn van D66. Gelukkig hebben we de arbeidsinspectie die in haar jaarverslag 2021 de landelijke politiek oproept om de bevolkingsomvang te stabiliseren. Vanwege stikstof en waterkwaliteit. Maar wat te denken van de 800.000 arbeidsmigranten waarvan 60% definitief in Nederland zal en mag blijven? Zonder opgebouwd pensioen? Dat wordt een gigantische klap voor de betaalbaarheid van de welvaartsstaat. Dankzij D66, VVD en CDA.
Wat Hans zegt.