Overslaan en naar de inhoud gaan

Provincies lenen meer geld uit dan in

Binnenlandse Zaken maakt zich geen zorgen over de financiële positie van provincies: de solvabiliteit is hoog en de schuldquote erg laag.

Alle twaalf provincies noteerden in 2024 een overschot

Financieel gaat het de provincies voor de wind. Vorig jaar boekten ze een gezamenlijk overschot van ruim 1 miljard euro. Intussen is de som van wat provincies uitlenen en aan liquide middelen hebben hoger dan wat ze inlenen.

Exploitatiesaldo

Dat blijkt uit het Integraal Overzicht Financiën Provincies 2025 dat het ministerie van Binnenlandse Zaken deze week aan de Tweede Kamer stuurde. Wat opvalt is dat de twaalf provincies vorig jaar een aanmerkelijk hoger exploitatiesaldo boekten dan in 2023. Het was zelfs ruim drie keer zoveel: 1,1 miljard euro tegenover 312 miljoen euro. Het verschil met 2022 is zowaar nog veel groter. Toen noteerden de provincies gezamenlijk een exploitatiesaldo van 3 miljoen euro.

Van het overschot over 2024 van 1,1 miljard euro is 414 miljoen afkomstig van Gelderland en Noord-Brabant. Daarnaast ontving Zeeland in 2024 een hoge dividenduitkering, wat bijdroeg aan het exploitatieoverschot van 259 mln. Alle twaalf provincies noteerden overigens een overschot.

Doorlenen

De netto schuldquote van provincies als groep steeg van -137 procent naar -119 procent. De provincies trokken in 2024 vergeleken met het jaar daarvoor meer leningen aan. Maar de schuldquote is en blijft negatief omdat provincies meer uitlenen en aan liquide middelen hebben, dan het bedrag dat ze inlenen. De netto schuldquote geeft de verhouding weer tussen de schuld en de totale baten. Een hoger percentage betekent meer schuld ten opzichte van de baten. De netto schuldquote is gecorrigeerd voor doorgeleende gelden.

Het belangrijkste overheidsnieuws van de dag

Schrijf je in voor de Binnenlands Bestuur nieuwsbrief

Meer leningen

De solvabiliteit (het eigen vermogen als aandeel van het balanstotaal) van alle provincies samen is aan het dalen: van 79 procent in 2020 naar 70 procent in 2024. Hoe hoger de solvabiliteit, hoe sterker de eigen vermogenspositie van de provincies. De daling komt vooral doordat provincies de laatste jaren meer leningen hebben aangetrokken. De provincies Zuid-Holland, Drenthe en Groningen hebben relatief gezien een lagere solvabiliteit, van tussen de 40 en 50 procent, Brabant en Gelderland scoren met respectievelijk 82 en 84 procent het hoogst.

De daling van de solvabiliteit en de stijging van de netto schuldquote van alle provincies samen en ook van de individuele provincies geven de minister van Binnenlandse Zaken ‘weinig aanleiding tot zorg’, omdat de solvabiliteit hoog is en de schuldquote erg laag.

Aandelen

De totale inkomsten van provincies bedroegen 8,3 miljard euro in 2024, dit is bijna 1,5 miljard hoger dan in 2023. Dit komt vooral door de stijging van het provinciefonds met zo’n 800 miljoen euro. Ook de baten uit geldleningen en uitzettingen stegen met 29 miljoen euro tot 379 miljoen euro. Deelnemingen waren goed voor 165 miljoen euro meer aan inkomsten van in totaal bijna een half miljard euro.

Het belangrijkste overheidsnieuws van de dag

Schrijf je in voor de Binnenlands Bestuur nieuwsbrief

Three-lines of defence in de publieke sector

Three-lines of defence in de publieke sector

Zonder een effectief 3-lines of defence model riskeer je dat de stijgende leningen en dalende solvabiliteit onopgemerkt blijven, wat kan leiden tot financiële instabiliteit.

schrijf u vandaag nog in

Reacties: 1

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

T. Simpelmans

Kortom: de motorrijtuigenbelasting kan omlaag.

Op 2 december 2025, 22:21

Melden als ongepast

Door u gemelde berichten worden door ons verwijderd indien ze niet voldoen aan onze gebruiksvoorwaarden.

Schrijvers van gemelde berichten zien niet wie de melding heeft gedaan.

Bevestig jouw e-mailadres

We hebben de bevestigingsmail naar %email% gestuurd.

Geen bevestigingsmail ontvangen? Controleer je spam folder. Niet in de spam, klik dan hier om een account aan te maken.

Er is iets mis gegaan

Helaas konden we op dit moment geen account voor je aanmaken. Probeer het later nog eens.

Maak een gratis account aan en geniet van alle voordelen:

Heeft u al een account? Log in

Maak een gratis account aan en geniet van alle voordelen:

Heeft u al een account? Log in