Meer toezicht op financiën lokale partijen

Lokale politieke partijen moeten giften vanaf 200 euro gaan registreren. Bijdragen van 1.000 euro en meer moeten openbaar worden gemaakt. Datzelfde geldt voor schulden vanaf 5.000 euro. Dat staat in het concept voor wijziging van de Wet financiering politieke partijen (Wfpp) dat minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) heeft gepubliceerd voor consultatie.

Regels gelden voor alle lokale partijen

Met deze bedragen wijken de regels voor financiering van lokale partijen af van de landelijke afspraken. Daar liggen de drempelbedragen hoger, respectievelijk 1.000 (registratie), 4.500 (openbaarmaking) en 25.000 euro (schulden). De nieuwe regels gaan gelden voor alle partijen die actief zijn voor gemeenten, provincies en waterschappen, dus ook voor lokale afdelingen van landelijke partijen.

Internetconsultatie om voorstel te verbeteren

Op 1 mei van dit jaar werden met de Wfpp de regels al aangescherpt voor partijen die in de Eerste en Tweede Kamer zijn vertegenwoordigd. In het Regeerakkoord staat dat ook lokale partijen meer helderheid moeten geven over hoe en van wie zij geld ontvangen. Dat is nu geregeld in het wetsvoorstel dat Plasterk op internetconsultatie.nl heeft gepubliceerd. Met de commentaren die dat oplevert wil Plasterk de wet verder verbeteren.

Elk jaar verantwoording

In de nieuwe wet worden de politieke partijen in het decentraal bestuur verplicht om elk kalenderjaar een financieel verslag te maken over de ontvangen bijdragen, de overige inkomsten, de vermogenspositie en de schulden van de partij. De minister gaat ervan uit dat partijen dit uit vrije wil zullen doen, maar kan indien nodig een bestuurlijke boete van 25.000 euro opleggen. Een accountantsverklaring is niet verplicht. Die zou in sommige gevallen duurder kunnen uitpakken dan de inkomsten van de partij.

Gemiddelde inkomsten maximaal 5.000 euro

Volgens Plasterk is het logisch dat voor partijen in het lokale en decentrale bestuur lagere drempelbedragen gelden; de bedragen die partijen gemiddeld ontvangen liggen rond die grens. Uit onderzoek dat Necker van Naem uitvoerde in opdracht van de minister, blijkt dat de gemiddelde inkomsten van een afdeling van een landelijke politieke partij liggen tussen 4.000 en 5.000 euro per jaar. Lokale politieke partijen ontvangen gemiddeld ruim 3.000 euro per jaar.

Ook bijdragen in natura tellen mee

Onder ‘bijdragen’ vallen volgens de wet alle schenkingen van derden, zowel van natuurlijke personen als rechtspersonen. Bijdragen in natura worden expliciet ook als bijdrage aangemerkt. In het overzicht moeten partijen naam en adres van de gevers vermelden en het bedrag of de waarde van de bijdrage.