Om financiële missers te voorkomen moeten gemeenten sneller onder financieel toezicht gesteld kunnen worden. Provincies doen dit nu nog maar eens per jaar, dat zou op elk moment mogelijk moeten zijn. Deze en andere overwegingen geeft de Rekenkamer Oost-Nederland mee aan Provinciale Staten van Gelderland. Woensdagmiddag spreken zij over het rapport ‘Gelders financieel toezicht’.
Rekenkamer: gemeenten elk moment onder toezicht stellen
Provinciale Staten (PS) van Gelderland kunnen beter geïnformeerd worden over hun rol die zij hebben bij het provinciaal financieel…
Onduidelijkheid
De Rekenkamer Oost-Nederland voerde het onderzoek uit omdat bij de Gelderse statenleden onduidelijkheid was over hun rol bij de gemeentefinanciering. Provinciale Staten controleert nu Gedeputeerde Staten die als financieel toezichthouder verantwoordelijk is. Die controlerende rol van PS is goed. ‘Maar het kan ruimhartiger worden opgepakt’, zegt Michael Mekel, voorzitter van de rekenkamer Oost-Nederland.
Hot issue
Financieel toezicht is in gemeenteland een hot issue nu veel gemeenten problemen hebben met de begrotingen. Met name de grondexploitatie levert veel problemen op. In Gelderland hebben vooral Beuningen en Apeldoorn financiële sores. Het rapport trekt geen conclusies en doet ook geen aanbevelingen, maar geeft alleen overwegingen mee. Gedeputeerde Staten stelt in een reactie aan PS zich grotendeels te kunnen vinden in de aanbevelingen die de rekenkamer meegeeft.
Meer betrekken
De Statenleden worden nu door het jaar heen geïnformeerd over de financiële posities, maar ze zouden meer betrokken moeten worden. ‘GS kan ook verder kijken dan alleen de begroting’, zegt Mekel. 'Ze kunnen bijvoorbeeld contact zoeken met accountants en zo kijken naar de risico’s van de grondexploitatie.'
Frequenter toezicht
Uit interviews met financieel toezichthouders uit Noord-Holland, Brabant en Limburg blijkt het goed te werken als gemeenten het hele jaar door onder toezicht kunnen worden gesteld. Het werkt als een stok achter de deur, zo blijkt. Nu gebeurt dat alleen aan het eind van het jaar. ‘De toezichthouders wisten in het voorjaar eigenlijk al welke gemeenten eind van het jaar onder preventief toezicht zouden komen’, stelt de rekenkamer in het rapport. Gedurende het jaar kunnen gemeenten die – later dat jaar – onder toezicht gesteld worden, immers nog meer onverantwoorde investeringen doen.
Instemmen
De verwachting is dat PS woensdagmiddag zal instemmen met het rapport. In het voorliggende besluit wordt GS verzocht om een jaarlijkse rapportage te maken over het toezicht op de begroting en de meerjarenbegrotingen.
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
En jullie denken dat ik hier serieus op reageer!
Dit zou een vorm van centralisatie worden waar niemand op zit te wachten. Provincies kunnen overigens nu ook al ingrijpen als gemeenten hun boekje te buiten gaan (gevaarlijke grondexploitatie, het realiseren van dure statussymbolen zonder reële exploitatiecijfers e.d.). Het probleem is echter dat provincies veelal zitten te 'slapen' en van deze mogelijkheden nauwelijks gebruik maken.
Om missers te voorkomen.....dat klinkt als: preventief toezicht vinden we nodig, want anders gaat het mis. Die sukkels op het gemeentehuis weten van toeten noch blazen.
Wantrouwen ook in de kwaliteiten van hun eigen opdrachtgevende gemeenteraden, dan?
En accountants geven wel openheid van zaken aan de wiseguys van de provincie, niet aan gemeenteraden, die hen nota bene betalen? Want welke andere conclusie moet je anders verbinden aan de suggestie in dit artikel dat de provincie zich rechtstreeks met de accountant van een gemeente moet verstaan?
Met o.a. het afschuifgedrag van de departementen naar lagere overheden, de reeds ingezette bezuinigingen en de stagnerende grondverkopen is het voorspelbaar, zonder dat geldverslindende rekenkamers daarvoor onderzoek hoeven te doen, dat gemeenten de min in vliegen.
Provincies zouden eens hun ballen moeten tonen naar het Rijk in plaats van dit soort treurige voorstellen in eigen veilige kring te behandelen. Stel je voor dat dan het Provinciefonds verder gekort wordt ten faveure van Gemeentefonds....nee, dan toch maar de obligate toezichtrol accepteren.
Benieuwd welke echte oplossingen Rekenkamers hebben. Want slechts onder toezicht plaatsen helpt niet als straks half gemeentelijk Nederland onder toezicht staat. Als iedereen gedwongen de hand op de knip houdt heeft dat trouwens evengoed negatieve economische consequenties.
Wat mogelijk kan helpen is dat iedere raad het nieuwe collegeprogramma qua risico's laat doorlichten door de eigen rekenkamer, alvorens de begrotingsbehandeling wordt gestart. Maar dat is dan een eigen check, zonder Provinciale bemoeienis.