Gemeente kreunt onder regelzucht van het rijk
Provincie en gemeente leveren nog maar op één moment per jaar informatie aan het rijk over specifieke uitkeringen die zij krijgen.
SiSa staat voor single information, single audit. Provincie en gemeente leveren nog maar op één moment per jaar informatie aan het rijk over specifieke uitkeringen die zij krijgen, en het rijk zou kappen in het aantal specifieke uitkeringen. Dat de praktijk helaas anders is, laat Súdwest-Fryslân zien.
De rijksoverheid wilde met SiSa de verantwoordingsbureaucratie verminderen. Bij de check op de aangeleverde informatie zou het rijk bovendien geen aparte controle (meer) uitvoeren. Met ingang van het verantwoordingsjaar 2006 is hiermee gestart, met als doel minder informatie te verstrekken aan het rijk over de besteding van specifieke uitkeringen. Ook was het doel om de controle van deze informatie sterk te verminderen.
Als we kijken naar onze gemeente van ruim 90.000 inwoners, dan zien wij het aantal regelingen explosief stijgen, en dat zijn niet alleen incidentele regelingen zoals de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). Bij Súdwest-Fryslân ging het van 10 regelingen in 2014, 6 regelingen in 2016 weer naar 10 regelingen in het jaar 2019. Maar daarna lijkt het hek van de dam: van 17 regelingen in 2020, meer dan 30 in 2022, richting een verwacht aantal van meer dan 40 in 2023.
De regelzucht van het rijk kent hiermee geen grenzen en daar bovenop komt dan nog de steeds grotere nadruk op details. De invulwijzer bij de SiSa-regelingen is inmiddels gegroeid van een beknopte handleiding naar 85 pagina’s in 2015 naar inmiddels een document van 439 pagina’s voor de regelingen van het jaar 2022!
Wij zien in onze gemeente het aantal regelingen explosief stijgen
Door onvolkomenheden of onduidelijkheden in deze invulwijzer komt het rijk ook jaarlijks met verzoeken om zaken achteraf toch nog even te corrigeren. Eind 2022 kwam het verzoek aan de gemeenten tot SiSa heraanlevering van twee specifieke uitkeringen en het meest recent werd onze gemeente verzocht om de opgave bij de regeling IJsbanen en zwembaden aan te passen. Uiteraard weer vergezeld van een gewaarmerkte bevestiging van een externe accountant dat een en ander getrouw en rechtmatig is verantwoord.
Bij de meest recente Europese aanbesteding van accountantscontrole door onze gemeente, bleek ook dat de kosten voor de externe controle op alle SiSa-regelingen inmiddels gemiddeld meer dan een derde van de totale accountantskosten voor onze gemeente zullen gaan bedragen. Als we terugkijken op welke doelen het rijk wilde behalen met de introductie van SiSa – vermindering bestaande specifieke uitkeringen, zo veel mogelijk beleids- en bestedingsvrijheid, vermindering van de verantwoordingsbureaucratie – dan kunnen we gerust constateren dat geen van deze doelen is bereikt.
Er leven interessante voorstellen tot vereenvoudiging, bijvoorbeeld voor regelingen onder het bedrag van 125.000 euro, maar als het aantal regelingen exponentieel blijft stijgen, voelt dat als dweilen met de kraan open.
Onze conclusie is dat het nu écht de hoogste tijd is om de groei aan specifieke uitkeringen te stoppen en dergelijke middelen gewoon regulier via de algemene uitkering aan gemeenten over te maken. Dan neemt de regeldruk af, kunnen de controlekosten dalen en kan het rijk op hoofdlijnen sturen en komt de verantwoordelijkheid echt bij de gemeente en provincie te liggen.
Kristiaan Strijker en Remco Admiraal, respectievelijk gemeentesecretaris en concerncontroller gemeente Súdwest-Fryslân
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.