De ‘trap op-trap af’ systematiek heeft wat het stedennetwerk G40 betreft zijn langste tijd gehad. Ook moeten steden meer lokale belastingen kunnen heffen, waarbij de lastendruk voor inwoners niet mag stijgen. De rijksbelastingen moeten dan omlaag.
Financiering gemeenten moet op schop
De ‘trap op-trap af’ bekostigingssystematiek moet op de schop, vindt het stedennetwerk G40. Ook moeten steden meer lokale belastingen…
Rek is eruit
Dat stelt G40-voorzitter Paul Depla in een reactie op de Miljoenennota. ‘Het rijk is de belangrijkste risicopost voor een sluitende begroting’, aldus G40-voorzitter Paul Depla. Bij uitblijvende rijksuitgaven gaat het accres voor gemeenten omlaag. ‘Het is op deze manier lastig om een solide begroting in elkaar te zetten.’ Het is bovendien niet aan burgers te verkopen dat gemeenten in deze economisch goede tijd moeten bezuinigen, simpelweg omdat het rijk geplande investeringen uitstelt. ‘We zijn al elf jaar aan het bezuinigen; de rek is eruit.’ De G40 wil met het rijk in gesprek over een andere bekostigingssystematiek. Datzelfde geldt voor verruiming van het lokaal belastinggebied.
Kracht
De G40 is blij met het kabinetsplan voor een woningbouwfonds. Ook het aangekondigde investeringsfonds wordt verwelkomd. ‘We zijn blij met de aankondiging, maar hadden gehoopt dat het al concreter was.’ Het stedennetwerk wil graag met het kabinet overleggen over een zinvolle en duurzame besteding van het investeringsfonds. De G40 pleit voor een samenhangende aanpak. Economische, ruimtelijke en sociale investeringen moeten hand-in-hand gaan. Depla: ‘Maak gebruik van de kracht van de steden. Die zijn de economische, sociale en culturele motor van Nederland.’
Recent adviseerde de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) het kabinet een deel van het gemeentefonds los te koppelen van die trap-op-trap-af systematiek.
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Een simpele oplossing. Trap-op en -af is niet zo'n slecht systeem, integendeel. Maar koppel het aan de rijksbegroting in plaats van de uitgaven. Voor het rijk betekent dat nauwelijks een risico: ze houden zich doorgaans keurig aan de begroting. Geeft het rijk minder dan uit geraamd, ook goed maar dan hebben de lagere overheden dan geen last van. Dat is ook logisch: de redenen voor lagere uitgaven door het rijk hebben vaak helemaal niks met lokale omstandigheden te maken. Dus waarom zouden gemeenten dan ineens ook minder moeten uitgeven dan geraamd. Geen enkele inhoudelijk reden voor te bedenken. Dus: koppel het aan de begroting en je groot deel van de ellende is voorbij.
Uitbreiding van lokale belastingen is een slecht idee en als oplossing veel te ingewikkeld. Bovendien is er dan een grote kans van wild west taferelen op lokaal belastinggebied. De suggestie van De Vries is een goede oplossing. Desnoods kan daarop nog een beperkte korting worden toegepast (bijv. de gemiddelde onderbesteding over de laatste drie jaar). In dat geval kunnen gemeenten voorafgaande aan het opstellen van hun begroting precies worden geïnformeerd over hun inkomsten uit het Gemeentefonds. Tussentijdse aanpassingen worden in dat geval geheel overbodig. Waarom moeilijk doen als het gemakkelijk kan!
In beginsel wel eens met De Vries, maar nóg beter zou zijn: dat hele trap op trap af afschaffen en gemeenten zekerheid geven over wat ze de komende jaren uit het Gemeentefonds kunnen verwachten op grond van objectieve maatstaven. Maar zeker niet de lokale belastingen uitbreiden. Dat geeft te grote rechtsongelijkheid. Bovendien: wie garandeert dat de Rijksbelastingen dan evenredig omlaag gaan? Dat zou theoretisch alleen gemiddeld kunnen plaatsvinden maar zelfs dat is onzeker.