Hoofd BIT per direct vertrokken

Cokky Hilhorst is vertrokken bij het Bureau ICT Toetsing (BIT), dat ict-projecten van de overheid toetst. Reden voor het vertrek is niet bekend. Hilhorst werd in 2016 bureaumanager van het BIT en was sinds mei 2018 hoofd van het orgaan. 'In goed overleg heb ik per direct mijn functie neergelegd', schrijft Hilhorst desgevraagd aan AG Connect.

Vakkennis

De reden van het vertrek wordt door Hilhorst niet genoemd. Hilhorst wordt alom gewaardeerd, schreef Andersson Elffers-Felix nog in een evaluatie die begin dit jaar aan de Tweede Kamer werd aangeboden. “Zowel vanuit haar vakkennis als ook haar manier van opereren. Samen met de CIO-Rijk is de bureaumanager voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor het succes van het BIT tot nu toe. Dit maakt het bureau tot op zekere hoogte ook afhankelijk van de bureaumanager. Het is een aandachtspunt voor de toekomst hoe deze afhankelijkheid te beperken.”

Wanders

Opvallend is dat ook Hans Wanders – de andere persoon die door Andersson Elffers-Felix werd gewaardeerd, sinds november 2018 ook niet meer werkzaam is bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Volgens officiële verklaring van BZK zou een verschil van inzicht over het benodigde profiel voor de Rijks-CIO de reden zijn voor het vertrek van Wanders. Op de website van het BIT staat dat Sander van Amerongen nu waarnemend hoofd BIT is. Voordat hij aan de slag ging bij het BIT, werkte Van Amerongen als Senior Manager bij PricewaterhouseCoopers (PwC).

Ondersteunend

Het BIT is een klein bureau en leunt sterk op zijn medewerkers, schreef Andersson Elffers-Felix in de evaluatie. “De medewerkers dienen zelf relatief veel ondersteunende (bijvoorbeeld financiële) werkzaamheden uit te voeren, wat ten koste gaat van hun inzet op toetsen. Het BIT schreef zelf in haar laatste evaluatie dat het voor 2019 nog meer adviesaanvragen verwacht, iets dat het met de huidige capaciteit niet aan kan.

Onzeker

Het is nog niet zeker dat het BIT na 2020 wordt gecontinueerd. Het BIT werd initieel opgezet voor vijf jaar met de mogelijkheid tot een verlening van twee jaar. Het orgaan werd opgericht na het eindrapport Grip op ICT van de Commissie Elias. In een vraaggesprek met AG Connect laat Elias desgevraagd weten dat het BIT nu voor vijf jaar nog zou verlengen. Het orgaan moet wel dan weg bij het ministerie van  Binnenlandse Zaken. Elias: “Je moet het BIT niet ophangen onder de Rijks-CIO die ook nog eens verantwoordelijk voor het Rijks ICT-beleid. Het BIT moet een volstrekt onafhankelijk orgaan zijn met een hele krachtige zware leiding.  Ik pleit ervoor om het onder te brengen bij Algemene Zaken – dat hebben we destijds ook geadviseerd. Als Rutte zich daartegen blijft verzetten - omdat hij geen nare dingen op zijn bordje wilt maar alleen dingen die glanzen - dan maar als ZBO of bij Financiën. Maar het moet weg bij BiZa.” Hij pleit voor een zware leiding omdat de kritische rapporten niet door alle departementen worden gewaardeerd. “Ik hoor in de wandelgangen dat departementen die last hebben van het BIT met vrij veel succes vertragingsacties uitvoeren in de richting van het BIT of zelfs afzwakexercities ondernemen. Dat er pogingen worden gedaan om het BIT te verzwakken, dat is heel slecht”, aldus Elias.

Positief

Hoewel Anderson Elffers-Felix in zijn rapportage een aantal aanbevelingen doet, is het in het algemeen positief over het BIT. “Deze aanbevelingen moeten worden gezien in de context dat het BIT naar behoren functioneert.” Staatssecretaris Raymond Knops schrijft in de aanbiedingsbrief van eind maart 2019 dat hij eraan hecht om de uitkomsten en aanbevelingen van deze evaluatie breder te toetsen alvorens deze te voorzien van een inhoudelijke beleidsreactie. Hij schrijft ook dat hij vindt dat hij zich zorgen maakt over de balans van in de samenstelling van de interviewlijst van het onderzoek. Er zouden te weinig geïnterviewden uit het veld zelf zijn gesproken.

Kritisch

Het BIT kwam de afgelopen maanden in het nieuws naar aanleiding van een aantal kritische rapporten. Zo werd het project Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) per direct stopgezet nadat het BIT concludeerde dat INSPECT zijn doelen niet gaat halen, dat het veel meer geld gaat kosten en dat ook de deadline niet wordt gehaald. Het BIT werd in 2015 opgericht na het eindrapport Grip op ICT van de Commissie Elias. Doel is om problemen rond ICT-projecten binnen de rijksoverheid te voorkomen. Het bureau voert onafhankelijke toetsen uit op ICT-projecten: het beoordeelt of projecten in hun huidige opzet kans van slagen hebben of anders moeten worden ingericht. Het BIT richt zich op projecten met een ICT-component van meer dan 5 miljoen euro.

Rian van Heur

Dit artikel verscheen eerder op AG Connect