WNT mogelijk uitgebreid voor interimmers

David van Weel, demissionair minister van BZK, laat onderzoeken of de situatie van NOS-directeur Renate Eringa, die twee interim-functies tegelijk vervulde en daardoor hoger werd beloond dan de Wet Normering Topinkomens (WNT) beoogt, zich vaker voordoet of heeft voorgedaan. Als dat inderdaad het geval is, dan dient hij een voorstel in om de anticumulatiebepaling in de WNT uit te breiden voor interimmers.

Meer dan het maximum

Eerder dit jaar bleek uit onderzoek van RTL Nieuws dat Eringa tijdelijk twee interim-functies combineerde: het directeurschap van de NOS en het directeurschap van hogeschool voor theater en muziek Codarts in Rotterdam. Zo verdiende ze als interimmer meer dan het toegestane maximum voor bestuurders in vaste dienst. Haar totale inkomen uit die banen was vorig jaar ruim 285.000 euro. Dat is 50.000 euro meer dan het wettelijke maximum (233.000 euro) voor een bestuurder in de publieke sector met een vast dienstverband.

Niet in geest van de wet

Een meerderheid van de Tweede Kamer wil de regels voor topsalarissen in de publieke sector aanscherpen, bleek nadat deze informatie bekend werd. Eringa en de NOS claimden vervolgens dat de WNT niet was overtreden, omdat er geen sprake was van een vast contract. Experts bevestigden dat, maar kritiek was er ook. Eringa zou zich wel aan de letter van de wet houden, maar niet in lijn met de geest van de wet handelen. Eringa zag wel al af van een deel van haar beloning voor haar klus bij de NOS toen ophef ontstond over de hoogte daarvan. Later bleek dat Eringa’s nevenfuncties ruim een jaar lang niet in het openbare register van de NOS vermeld stonden, wat in strijd is met de regels. Naar boven kwam dat ze als toezichthouder bij LTP Business Psychologen, een commercieel adviesbureau, ook nog 16.750 euro kreeg.

Randen van wet opgezocht

Demissionair minister Van Weel, laat nu op vragen van Tweede Kamerlid Mohammed Mohandis (GroenLinks-PvdA) weten dat er in dit geval geen sprake is van omzeiling van de WNT. ‘De WNT maximeert de totale bezoldiging van topfunctionarissen zonder dienstbetrekking die twee of meer functies bij twee of meer WNT-instellingen naast elkaar vervullen, niet.’ Wel wekt de situatie de indruk dat topfunctionarissen de randen van wat wettelijk is toegestaan opzoeken, schrijft hij. ‘En dat doet afbreuk aan het maatschappelijke en politieke draagvlak voor instellingen in de publieke en semipublieke sector. We vinden het belangrijk dat er zorgvuldig wordt omgegaan met publiek geld.’

Hoger maximum in eerste jaar

De minister laat onderzoeken of de situatie zich vaker voordoet of heeft voorgedaan. Zo ja, dan dient hij een voorstel in om de anticumulatiebepaling in de WNT uit te breiden voor interimmers. Mohandis vraagt of hij het gewenst vindt dat een interimmer voor een periode van drie jaar wordt aangesteld met een salaris hoger dan de in de WNT gestelde norm. Van Weel stelt dat de WNT in het eerste jaar als leidinggevende topfunctionaris zonder dienstbetrekking een hoger maximum toelaat dan het algemeen bezoldigingsmaximum van artikel 2.3 WNT. ‘Hier is voor gekozen zodat een instelling met urgente vervangingsvraag of bij behoefte aan specialistische kennis een geschikte kandidaat kan werven.’

Een jaar compensatie

Daarnaast biedt het hogere bezoldigingsmaximum voor een jaar compensatie aan de topfunctionaris voor de (financiële) risico’s die samenhangen met de vaak flexibele en kortdurende opdrachten. Na het eerste jaar van de functievervulling geldt het algemeen bezoldigingsmaximum. Het is dan ook niet mogelijk om een topfunctionaris zonder dienstbetrekking langer dan één jaar meer bezoldiging te betalen dan het algemeen bezoldigingsmaximum. Mohandis wil weten hoe kan worden gehandhaafd als iemand in dezelfde functie langer dan een jaar een interim-functie vervult en hoe de werkgever kan worden aangespoord om gewoon iemand in dienst te nemen, zodat de WNT-regels gelden.

Verkeerde WNT-normering

Van Weel weet dat ambtenaren, die daarvoor zijn aangewezen door de voor handhaving verantwoordelijke minister, het toezicht op de WNT uitoefenen. Bepaald is dat onder dienstbetrekking wordt verstaan: een echte of fictieve dienstbetrekking als bedoeld in de Wet op de loonbelasting 1964. Als achteraf blijkt dat partijen de normering anders dan op grond van dienstbetrekking hebben toegepast, terwijl er wel een dienstbetrekking was en dus de reguliere normering had moeten worden toegepast, dan is de verkeerde WNT-normering gebruikt en kan er sprake zijn van ‘onverschuldigd betaalde bezoldiging’. ‘Die zal moeten worden teruggevorderd door de WNT-instelling en terugbetaald door de topfunctionaris.’