VNG: ‘Passende salarisontwikkeling ambtenaren’

De arbeidsmarktkrapte lijkt de VNG te nopen minder met de hand op de knip de cao-onderhandelingen in te gaan dan voorgaande jaren. ‘Zonder voldoende en goed gekwalificeerde medewerkers kunnen taken niet worden uitgevoerd.’ 

De gesprekken over een nieuwe cao met de vakbonden zijn vorige week officieus begonnen. De echte onderhandelingen beginnen half september. Gekoerst wordt op een cao met een looptijd van één jaar – 2023.

In hun concept-arbeidsvoorwaardennota spreken de werkgevers over een passende loonontwikkeling. Er is volgens die nota ‘de breed gevoelde noodzaak om waardering voor de medewerkers financieel tot uiting te laten komen en om te investeren in het imago op de arbeidsmarkt.’

Over die arbeidsmarkt maken de werkgevers zich zorgen. De heersende krapte is volgens hen een van de grootste uitdagingen en lijkt een steeds structureler probleem te worden. De coronacrisis heeft op de gemeentelijke arbeidsmarkt en gemeenten een flinke impact gehad. Daarna kwam daar de oorlog in Oekraïne bij,
wat naast de opgaven op het gebied van klimaat, energie en wonen, volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ‘heel veel’ vergt van gemeenten.

Uit Personeelsmonitor Gemeenten blijkt wel dat het aantal medewerkers bij gemeenten is gestegen, maar onvoldoende om de druk op het groeiende takenpakket op te lossen. Een op de vijf vacatures is moeilijk vervulbaar. Het aantal vacatures is de laatste drie jaar opgelopen naar ruim 10.000, een verdubbeling. ‘Op het gebied van de ruimtelijke ordening gaat het structureel personeelstekort richting de 30 procent’, aldus Ton Heerts vorige week op het VNG-jaarcongres. De Apeldoornse burgemeester is als voorzitter van het College voor Arbeidszaken de hoofdonderhandelaar namens de werkgevers. Die voorzien dat de ongekend hoge krapte op de arbeidsmarkt zal leiden tot nog meer capaciteitsdilemma’s bij de aanpak van maatschappelijke opgaven en dienstverlening van gemeenten. ‘Zonder voldoende en goed gekwalificeerde medewerkers kunnen taken niet worden uitgevoerd.’

Daarbij helpt het dat er enige financiële ruimte is. Die is er door de aanzienlijke groei van het gemeentefonds – tot 2026 vloeien honderden miljoenen euro’s extra van het rijk naar de gemeenten.

Derde ziektejaar

De werkgevers wensen in de nieuwe cao wel een aantal bepalingen meer in overeenstemming te brengen met het private recht. Hun belangrijkste voorstel is om in het stelsel van bovenwettelijke sociale zekerheid meer het accent te leggen op het voorkómen van werkloosheid en arbeidsongeschiktheid en behoud van werk en minder op behoud van inkomen bij werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. Wat hen betreft gaat er een streep door het derde ziektejaar bij gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers – een punt dat ze bij eerdere cao-onderhandelingen ook al inbrachten.

‘Door de ontwikkeling van het ontslagrecht, werkloosheidsrecht en arbeidsongeschiktheidsrecht is de sociale zekerheid van gemeentelijke medewerkers steeds meer uit de pas gaan lopen met die van de rest van werkend Nederland. Werkgevers ervaren steeds meer uitvoeringsproblemen bij het UWV doordat de afwijkende sociale zekerheidsregelingen in de gemeentelijke sector niet passen binnen reguliere sociale zekerheidswetgeving’, aldus de VNG.

Zieke werknemers zouden dan straks het eerste jaar recht krijgen op 100 procent loondoorbetaling, het tweede jaar daalt dat naar 70 procent en het derde jaar naar 0 – een harmonisering in hoogte en duur met de private sector. Ook wil de VNG dat het ontslagverbod voor gedeeltelijk arbeidsongeschikte medewerkers geen 36 maanden meer duurt en de na-wettelijke werkloosheidsuitkering voor medewerkers schrappen die na het ingaan van de nieuwe cao werkloos worden.