Op zich is dat helemaal niet verkeerd, zeker als we constateren dat we iets te lang op een te grote voet hebben geleefd. En dat betekent dus de tering naar de nering zetten. Nooit leuk natuurlijk. En ook niet altijd even eenvoudig. Dat betekent keuzes maken en mensen teleurstellen. De kunst is natuurlijk om dit vraagstuk te benaderen vanuit de zonzijde en zo de kansen te benadrukken die dat alles met zich meebrengen (‘never waste a good crisis’). Daarbij moet dat beloofde land ons ook inspireren om ons daarvoor in te zetten. Want dat moet dan de driver zijn om te willen veranderen!
Gedomineerd door de rekensommen en rekenmeesters
Er waait momenteel een forse wind door bestuurlijk Nederland waarbij het bed flink wordt opgeschud en tal van heilige huisjes op de schop…
Maar wat opvalt is dat we ons in deze transformatie erg laten leiden door de rekenmeesters en rekensommen: geld lijkt nog de enige parameter te zijn. Onderwerpen als begrotingen, kostprijs, dekkingsgraad, declarabiliteit en dergelijke beheersen de agenda aan de managementtafel volledig. En zijn daarmee dus leidend. Als bedrijfseconoom spreekt met dat zeker aan: want natuurlijk moeten we eerst euro’s verdienen voor we ze uitgeven. En uiteraard is de bedrijfseconomische levensvatbaarheid een cruciaal thema. Maar als je alleen maar blijft kijken naar de downside, dan bouw je écht niks op. Dan breek je alleen maar af. En laat dat nou net niet de bedoeling zijn. Want natuurlijk streef je naar continuïteit. Zonder overtollige vetranden en inefficiency.
Gelukkig is er meer dan zuiver en alleen die pegels. Want naast deze boekhoudkundige ingrepen hoort ook een beeld van waar we voor zijn. Waar we als organisatie heen gaan. Waar we bijvoorbeeld aan het einde van dit decennium willen staan met onze tent. Een concretisering van die stip op de horizon. Welke waarde we dan creëren en welke positie we dan hebben veroverd in het krachtenveld. Wat het Leitmotiv van onze organisatie dan is: waartoe we op aarde zijn. Geïnspireerd door goeroe Simon Sinek: ‘start with why’. Het antwoord op de ‘waarom-vraag’. Het bestaansrecht: je DNA, je kernwaarden. De invulling van je hogere doel. De ziel van je tent als het ware.
Want met alle respect voor de boekhouders: zij doen goed en nuttig werk, maar om nou te zeggen dat zij in staat zijn om mensen in beweging te brengen, daar heb ik ze nog niet op kunnen betrappen. Terwijl als je stuurt op trots, op waardering en erkenning, dan zul je zien dat de hoofdjes omhoog gaan en de ruggen weer gerecht worden. Dat mensen er weer zin in krijgen. In de sfeer van de oude wijsheid: ‘focus on costs: quality goes down; focus on quality: costs goes down’.
Waar wachten we nog op?
