Onzekerheid in je leven, een nieuwe baan, zoeken naar wat je wilt bereiken in je werk. Drie belangrijke omstandigheden die kunnen bijdragen aan het krijgen van een burn-out. In de wetenschap worden ze geschaard onder je ambitiefase. Juist in deze fase loop je het grootste risico het allemaal niet meer aan te kunnen, zeker als je daarbij ook nog veel persoonlijke eisen aan jezelf stelt. Je levensfase vergroot je burn-outrisico, leeftijd heeft er niets mee te maken.
Levensfase ambtenaar bepaalt risico op burn-out
Onzekerheid in je leven, een nieuwe baan, zoeken naar wat je wilt bereiken in je werk. Drie belangrijke omstandigheden die kunnen bijdragen…
BZK-scriptieprijs
Dit zijn onder andere de bevindingen van Lysanne van Schaik in haar onderzoeksrapport over professionals en burn-outs. Zij deed een masteronderzoek strategisch human resource management aan de Universiteit Utrecht. Haar onderzoek voerde Van Schaik uit in de gemeente Haarlemmermeer en onder 400 ambtenaren door heel Nederland. Eind december 2017 won ze met haar scriptie de BZK-scriptieprijs van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Mix van oorzaken
Van Schaik verbaasde zich over het feit dat we wel veel praten over burn-outs sinds de jaren zeventig, maar dat weinig tools zijn ontwikkeld om het risico er op te verkleinen of zelfs te voorkomen. Onderzoek richt zich meestal op werkdruk en werkzaamheden. Terwijl burn-outs niet alleen op het werk ontstaan, maar een mix van oorzaken kennen. Daarom wilde Van Schaik drie zaken onderzoeken: verhogen persoonlijke omstandigheden het risico op een burn-out, speelt leeftijd een rol en krijgt de echte professional minder snel een burn-out?
Persoonlijke eisen
Uit haar onderzoek blijkt dat persoonlijke eisen die je aan jezelf stelt direct invloed hebben op je burn-outrisico. De negatieve kanten van maatschappelijke betrokkenheid en sociale activiteiten kunnen je vol laten lopen en dat is gevaarlijk, zeker in combinatie met hoge werkdruk. Maar erg belangrijk daarbij is in welke fase van je leven je bevindt. De ambitiefase is het meest risicovol, ook hier weer in combinatie met hoge werkdruk.
Leeftijd maakt niet uit
Lang heerste het idee dat alleen oudere werknemers een hoog burn-outrisico hebben, de laatste jaren is het juist modieus om jongeren als risicogroep te zien. Volgens het afstudeeronderzoek is het burn-outrisico onder jongeren echter even hoog als onder ouderen. Leeftijd maakt niets uit. Wel de levensfase, zowel bij oud als jong. Wanneer je in je ambitiefase zit, ongeacht leeftijd, is het burn-outrisico groter. Van Schaik: ‘Een 40-plusser die van baan of sector wisselt, komt opnieuw in een startfase van z’n carrière. Die moet opnieuw uitvinden waar hij of zij naartoe wil, waar de ambities liggen.’
Professionals minder last
Na de ambitiefase krijg je de professionaliteitsfase. Als professional weet je wat je wil en kan, je haalt energie uit je werk. En de werkgever biedt alle kans jouw kwaliteiten in te zetten. Maak je hier geen zorgen, je loopt minder risico op een burn-out. Behalve als je te maken krijgt met ‘red-tape’, met regels die vooral in de weg zitten en geen functie hebben in je professionaliteit. Van Schaik: ‘Een interessante bevinding, want veel organisaties zijn bureaucratisch. Medewerkers moeten voldoen aan “red-tape”, ze krijgen allerlei eisen opgelegd, voelen zich gecontroleerd door collega’s of leidinggevenden. Dat leidt ertoe dat professionals zich minder professioneel voelen en een verhoogd risico lopen op burn-out, zeker als daarbij sprake is van hoge werkdruk.’
Serie aanbevelingen
Juist hier kunnen organisaties een positieve rol spelen, vertelt van Schaik. ‘Daarom heb ik eens serie aanbevelingen gedaan, zowel voor werknemers als werkgevers. Mijn aanbevelingen gaan over werk, werken in teamverband, sociaal leven en levensfase. Voor medewerkers is het van belang bij hun leidinggevende aan te geven in welke levensfase ze zitten. Zit je in de ambitiefase, vraag dan loopbaanbegeleiding van je leidinggevende, hoe oud je ook bent. Werkgevers op hun beurt moeten weten of een medewerker in de ambitiefase zit en begeleiding bieden bij het structuren van de loopbaan.’
Haarlemmermeer
Arne Wijnands, adviseur bij de gemeente Haarlemmermeer, heeft het onderzoek van Lysanne van Schaik intern begeleid. Hij is blij met Van Schaiks bevindingen. Meest opvallend vond Wijnands dat burn-outrisico’s niet blijken gekoppeld aan leeftijd, maar aan carrièrefase en professionaliteit. ‘Leidinggevenden moeten zich dus bewust zijn van de fase waarin een medewerker zich bevindt. Een werknemer in de ambitiefase heeft misschien andere ondersteuning nodig dan een medewerker in de deskundigheidsfase. Intern kijken we daarom ook specifiek naar de ontwikkeling van talent en professionaliteit bij jonge medewerkers.’
Flex-pool
‘En bij alle professionals kijken we nu ook naar werkinhoud. Uitdagend werk kan helpen, omdat zonder uitdaging mensen hun energie kunnen verliezen. Zelf werk ik bijvoorbeeld in een flex-pool, die gevarieerde opdrachten door de hele organisatie uitvoert. Het is een plek waar mensen kunnen groeien, waar een beroep op hun professionaliteit wordt gedaan. En waar “red-tape” zo min mogelijk energie weg laat lekken. In onze pool werken we in andere overlegstructuren, zonder standaardmemo’s en traditionele afstemmingslijnen. We werken op een manier die bij ons past. Dat is erg fijn, hoewel het altijd zoeken blijft naar een balans. Want ook de checks and balances binnen een gemeentelijke organisatie blijven belangrijk.’
Reacties: 14
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Als het geen paarden waren, was het aantal demonstranten een stuk minder geweest. Onderweg naar de Oostvaardersplassen 100den varkensstallen voorbij gereden. Als u moest ruilen met een dier zou het dan een paard zijn in de Oostvaardersplassen of een varken in een mesterij?
Leer mij de leidinggevende kennen die een profesional op waarde beoordeeld en ondersteund.
Van de vele leidinggevende in mijn werkzame leven bleken de leidinggevende die de werknemer motiveren met een kaarsje te zoeken; de meeste zijn er bang van dat hun ondergeschikte meer kwaliteiten heeft dan zij zelf.
@Hsl
Misschien heeft uw beoordeling ook te maken met uw taalvaardigheid. 5 fouten in uw reactie van 5 regels is vrij veel.
Ik tel er 7
@ beide ernsten: en wat vindt u er inhoudelijk van? u hebt het alleen over de verpakking maar de inhoud van de reaktie van Hsl negeert u. dat is goedkoop scoren en voegt niets toe aan het debat.
Vaak zijn medewerkers vakinhoudelijk deskundiger dan hun chef. Voor deze chefs is het moeilijk om de nodige tijd in te schatten en gaan ze voor kwantiteit i.p.v. kwaliteit.
Daarmee denken ze te scoren ten koste van ....... ...... wat burn-out tot gevolg kan hebben.
En zo worden mensen weer in een vakje gestopt met bijbehorende procedures. Wat een onzin. Juist de meest gemotiveerde mensen die geen NEE kunnen zeggen, raken burnout. Vergeet ook niet hoeveel oudere werknemers overbelast raken door een combinatie van werk, die eeuwige reorganisaties, wisselende managers, mantelzorg voor hun ouders en problemen met puberende kinderen. Maar er zijn veel meer combinaties die tot burnout kunnen leiden. Alles draait om het centraal stellen van de mens.
Mij bekruipt het gevoel dat het verschijnsel "burnout" een hype en daarmee een lucratief verdienmodel aan het worden is.
@anna: jammer dat u de inhoudelijkheid van mijn reactie niet inziet. Laat ik het dan maar uitleggen: dikwijls leggen mensen de verantwoordelijkheid voor hun eigen tekortkomingen neer bij hun leidinggevenden. Hsl is ambtenaar en docent. Je zou van zo iemand enige taalbeheersing mogen verwachten. Als je de leidinggevenden ervan beschuldigt niet bereid te zijn je te ondersteunen en begeleiden uitsluitend omdat ze bang zijn dat hun ondergeschikten beter zijn dan zijzelf, dan zou het ook wel eens kunnen zijn dat Hsl niet inziet dat er wel degelijk iets op zijn functioneren aan te merken is, maar dat hij dat niet onder ogen wenst te zien. Dat bedoelde ik (en waarschijnlijk ook andere Ernst) met mijn reactie. De goede verstaander zal dat hebben begrepen.
dank je hannes. ik ben 62 zit 6 weken thuis en ben mezelf aan het uitvinden. heb enorm veel steun van mijn omgeving en heb eigenlijk geen idee wat me overkomt. de accu is ineens kaduuk. het komt zeker goed, maar ik was altijd nogal ongeduldig ??
Pesten op het werk is de grootste boosdoener
In het bedrijfsleven zijn veel minder burnouts dan in de ambtenarij. De directe oorzaak is het ontslagrecht. Er zitten beroerde leidinggevenden in de ambtenarij en die sparen 'potjes' door mensen niet te ontslaan. Dat willen ze wel maar alleen met goedvinden van het personeel omdat het dan niks extra kost. Omdat die dat natuurlijk niet goed vindt, zich ziek meldt, is de beste manier van ziek zijn overspannen worden tot de einddatum contract om van de bedrijfsarts af te zijn. Is Nederland ziek nee. Zijn managers ziek ja. Doodziek. Vergiftigd door dat beetje macht dat ze gekregen hebben.
Kan je er wat aan doen, ja. Beter personeelsbeleid. Niet meer papier maar minder stijfnekken. Arbeidsconflicten kun je beter voorkomen met overplaatsingen. Dat draagt ook bij aan een transparant bestuur. Precies wat de managers niet willen.
Screenen van p-direct op arbeidsconflicten tegen de doofpotten van het middenkader is in landsbelang.
Het is altijd goed als mensen werk doen dat “bij hen past”. Daarom is het goed als de overheid een Universeel Basisinkomen (UBI) invoert. En UBI neemt de oorzaken weg die stress en burn-out veroorzaken. Zie mijn stukje: https://basisinkomen.nu/ubi/ubi-is-de-oplossing- …
Ik ben om uit te kotsen