'Personeelsmanagers kunnen niet rekenen'

Net over de helft
Dat betoogt arbeidspsycholoog Beatrice van der Heijden (44 jaar) vrijdag in haar intreerede als hoogleraar Business Administration aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. ,,Werknemers van 45, 50 jaar zijn soms nog maar net over de helft van hun werkzame leven. Wie dan al minder kansen krijgt, raakt gefrustreerd. Leeftijdsstereotypering is fnuikend. Het voorkomen daarvan moet in de huidige tijd een heel belangrijk aandachtspunt zijn qua personeelsbeleid.''

Fatalisme

Van der Heijden stelt dat ouderenbeleid in een onderneming tot nu toe ,,voortkomt uit fatalisme: we moeten ze aan de slag houden.'' ,,Het zou moeten zijn: we hebben hun wijsheid en expertise hard nodig'', vindt zij. ,,Maar de meeste organisaties zijn zich er pas net van bewust dat hun werknemers vergrijzen en moeten de stap naar concreet beleid nog gaan zetten. Leidinggevenden vinden ouderen nog steeds minder ambitieus, duurder, minder flexibel, minder creatief en star, terwijl deze werknemers zelf wel meer willen.''

Zelfbevestigende profetie

Uit een onderzoek vorig jaar is volgens de hoogleraar gebleken dat chefs een grote voorkeur hebben voor jonge werknemers, liefst onder de 35 jaar. Ouderen krijgen alleen wegens hun leeftijd al een slechtere beoordeling en minder kansen. Naarmate de chef zelf jonger is, neemt dat effect toe, zo is vastgesteld. ,,Daardoor ontstaat zelfbevestigende profetie: de oudere werknemer die het toch niet goed kan doen, doet steeds minder. En dat kan nog wel 20 jaar duren.''

Mentor

Van der Heijden pleit voor een persoonlijk deeltijdpensioen, waarin een oudere werknemer steeds meer mentor van de jongeren wordt. Werkgevers moeten ook veel meer dan nu rekening houden met de belastbaarheid van ouderen: ze hebben weliswaar geen kleine kinderen meer, maar niet zelden ouders of een partner die zorg nodig heeft. ,,Werknemers en werkgevers zijn samen verantwoordelijk voor een gezonde, aantrekkelijke, uitdagende en productieve loopbaan'', aldus de hoogleraar.