Cao-akkoord; stress baanverlies blijft

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de drie vakbonden (Abvakabo FNV, CNV Publieke Zaak en CMHF) bereikten vrijdag een principeakkoord. De leden moeten daarmee nog wel instemmen. De belangrijkste punten uit het akkoord zijn een loonstijging in twee stappen naar 2 procent, meer mobiliteit en langdurige begeleiding ‘van werk naar werk’. De cao gaat met terugwerkende kracht in per 1 juni 2011 en loopt tot 31 december 2012.

Volgens Abvakabo-bestuurder Bert de Haas hebben beide partijen een beetje water bij de wijn gedaan. Tegelijkertijd zijn voor zowel VNG als vakbonden hun voornaamste eisen ingewilligd. Het klopt dat het akkoord in grote lijnen lijkt op het eindbod dat de VNG in februari deed, zegt de Haas. ‘De winst zit in de details.’

Catshuis

Ook de VNG is tevreden, zegt woordvoerster Asha Khoenkhoen. ‘Ons bod gold tot het ‘Catshuis.’ Daarna zouden er wellicht extra bezuinigingen komen, waardoor het weer van tafel moest. Het is een beetje bizar dat kort na ons akkoord het kabinet is gevallen, maar ik denk niet dat onze afspraken er anders hadden uitgezien als we dat vooraf hadden geweten.’

De oplossing voor het struikelblok van de gevraagde loonstijging is gevonden in het VNG-aanbod voor een eenmalige uitkering: 400 euro voor werknemers tot en met schaal 6, en 200 euro voor schaal 7 en hoger. Samen met de loonstijging van 1 procent per 1 januari 2012 en nogmaals 1 procent per 1 april 2012 is daarmee de koopkracht tot eind dit jaar gegarandeerd, zegt De Haas.

‘Ons water is dat we akkoord gaan met een tijdelijke oplossing. Het liefst hadden we een structurele loonsverhoging gewild. Maar voor deze cao-periode is de koopkracht nu in elk geval gewaarborgd. Hierna zullen we verder moeten praten.’ De begeleiding van werk naar werk is nu ook goed geregeld, naar de zin van de vakbonden. Weliswaar hebben zij de werkgarantie moeten loslaten, maar de termijn voor begeleiding van mensen die hun baan verliezen is opgerekt tot twee jaar.

‘Aanvullend hebben we maatwerk afgesproken. Als iemand na 24 maanden nog geen ander werk heeft, kan op basis van een deskundig loopbaanadvies worden afgesproken dat de termijn wordt verlengd, voor onbepaalde tijd. De deadline dat je binnen twee jaar ander werk moet hebben gevonden, is daarmee niet meer zo hard.’

Stress

Reorganisaties en dreigende ontslagen bij gemeenten geven hoe dan ook stress, zegt De Haas. ‘Maar deze goede basisafspraken kunnen de onrust een beetje wegnemen’, hoopt hij. Zeker in gemeenten die al eigen afspraken met de vakbonden waren overeengekomen, zoals Arnhem en Eindhoven. De lokale afspraken vormen straks een aanvulling op de nieuwe cao.

Banenverlies

In Eindhoven is de werkgarantie eind vorig jaar al binnengesleept. Dat geeft rust op de afdelingen, volgens gemeentewoordvoerster Elly Reijnen. ‘Mensen weten dat ze de komende twee jaar in elk geval werk hebben. En we zien dat men druk doende is om het Carrièreplein in te richten, om de arbeidsmobiliteit te vergroten.’

Dat zal hard nodig zijn, nu onlangs bleek dat er nog eens honderd banen extra moeten verdwijnen naast de tweehonderd die al waren aangekondigd. En volgens Reijnen ziet het er naar uit dat het daar niet bij blijft, omdat er nog 2,5 miljoen euro op personeelskosten moet worden bezuinigd.

Wethouder Staf Depla laat weten dat de werkgarantie hoe dan ook overeind blijft. ‘De gemeente zal bij meer banenverlies harder haar best moeten doen om mensen in beweging te krijgen en te begeleiden naar ander werk.’ Eventueel met een terugkeergarantie van twee jaar, oppert Depla. Indien nodig trekt de gemeente extra geld uit om de mobiliteit te stimuleren.

Onrust

Rotterdam liet begin april weten geen 1000 maar 2450 voltijdsbanen te moeten schrappen, circa 20 procent van het totaal. Die klap is hard aangekomen, zegt Yvonne Geljon, voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad (COR). Uiteindelijk verliest hierdoor een op de vijf Rotterdamse ambtenaren zijn baan. ‘Dat geeft onrust.’ Vooral omdat het aan ‘goed werkgeverschap’ schort, volgens extern onderzoek in opdracht van de COR. De gesprekscyclus en de personeelsdossiers zijn niet op orde. Dat geeft risico op willekeur. Het frictiebudget van 85 miljoen euro is volgens het COR-onderzoek veel te laag. Ook is er nog geen sociaal plan. Het sociaal plan voor de huidige reorganisatie loopt tot eind dit jaar. ‘Wie nu zijn baan verliest, komt in de herplaatsing, maar dat zal na 1 januari een stuk moeilijker worden.’