Lars Tummers: ‘Speeches premier van groot belang’

In korte minicolleges van ongeveer 8 minuten bespreken hoogleraren bestuurskunde uit Nederland en Vlaanderen wat de corona-crisis betekent voor de bestuurswetenschap en omgekeerd wat de bestuurswetenschap betekent voor het begrip van de crisis en voor handelingsgevolgen. Het betreft een initiatief van de Vereniging voor Bestuurskunde (VB).

Lars Tummers, hoogleraar bestuurskunde in Utrecht, past de gedragsbestuurskunde toe op de corona-crisis. Hij gaat ten eerste in op beleidsmaatregelen, en laat zien dat er los van ver- en geboden ook ‘nudges’ worden gebruikt, bijvoorbeeld het benadrukken van sociale normen. Maar op grond van recent onderzoek laat hij tevens zien dat dit om maatwerk vraagt: sociale normen verschillen van groep tot groep, en in de tijd. Zo blijken jonge mannen, met weinig opleiding en weinig vertrouwen in de politiek stukken minder geneigd de anderhalve meter afstand regel te respecteren dan bijvoorbeeld vrouwen met een hogere opleiding en veel vertrouwen in de politiek. Ten tweede gaat hij in op het belang van leiderschap, en vooral het communiceren door politieke leiders, zoals minister-president Rutte dat redelijk veel doet. Deens onderzoek laat zien dat de bereidheid om afstand te houden tot ouderen en chronisch zieken opvallend stijgt – met bijna 10 procent – na een oproep daartoe in een toespraak van premier Mette Frederiksen. Dat laat volgens Tummers eens te meer het belang van communicatie zien in crisistijd. Een goede speech zorgt voor veel ‘compliance’.