Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben dinsdag de knoop doorgehakt: Scherpenzeel en Barneveld moeten fuseren. In de nieuwe gemeente moet wel meer zeggenschap komen voor de inwoners van alle kernen. Het is nog niet duidelijk hoe dat gestalte moet krijgen.
Scherpenzeel moet met Barneveld fuseren
Scherpenzeel en Barneveld moeten fuseren. Dat hebben Gedeputeerde Staten besloten. In de nieuwe gemeente moet wel meer zeggenschap komen…
Beide fusiegemeenten moeten dat nieuwe dorpenbeleid samen vormgeven, zo willen GS. Volgens GS zou het ministerie van Binnenlandse Zaken belangstelling hebben voor deze gedachte.
Drie opties
De afgelopen maanden hebben GS drie opties onderzocht. De eerste optie − een zelfstandig Scherpenzeel − is afgevallen. De bestuurskracht van de gemeente is te gering, oordelen GS. ‘Op termijn zal een zelfstandige gemeente Scherpenzeel niet in staat zijn de voorzieningen en gemeentelijke dienstverlening op peil te houden, gezien ook de toenemende complexiteit van taken die op de gemeente afkomen’, laten GS in een persverklaring weten.
Geen vertrouwen
Ook optie 2 ging de prullenbak in. Die behelsde een strategisch partnerschap met Barneveld. GS hebben er onvoldoende vertrouwen in dat beide gemeenten in goed overleg tot goede afspraken kunnen komen. ‘Een strategisch partnerschap met Barneveld vraagt van beide partijen een diep doorvoeld vertrouwen in elkaar en de bereidheid tot volledige wederkerigheid. Gezien de wijze waarop het publieke en politieke debat de afgelopen maanden is gevoerd, is het Gelders college van mening dat die basis onvoldoende aanwezig is om vertrouwen te bieden in het succesvol bouwen aan een goede samenwerkingsrelatie.’
Eén sterke gemeente
Resteert optie drie: herindeling tussen beide gemeenten. Daarvoor hebben GS gekozen. ‘Eén sterke gemeente kan ervoor zorgen dat ook over pakweg tien jaar de voorzieningen en de gemeentelijke dienstverlening een goede kwaliteit hebben’, aldus GS in hun verklaring. Uit gesprekken die de afgelopen periode, tijdens het zogeheten open overleg, door GS zijn gevoerd met inwoners, maatschappelijke organisatie en bedrijven van Scherpenzeel en Barneveld werd duidelijk dat ‘inwoners vooral de voorzieningen – zoals bibliotheek, zwembad en sport - erg belangrijk vinden, net als de gemeentelijke dienstverlening. Ook de identiteit van het dorp scoorde hoog.’
Enorm teleurgesteld
Scherpenzeel is ‘niet verbaasd, maar wel enorm teleurgesteld’ over het besluit van GS. Dat laat wethouder Izaäk van Ekeren (SGP), die de bestuurlijke toekomst van gemeente in portefeuille heeft, in een eerste reactie weten. De noodzaak tot herindeling is in zijn ogen nog steeds niet aangetoond. De Gelderse gemeente is en blijft van mening dat herindeling een slechte oplossing is voor een niet-bestaand probleem.
Tegenstrijdig
Het GS-besluit tot herindeling, waarbij dorpen meer autonomie moeten krijgen, is bovendien tegenstrijdig, zo stelt Scherpenzeel. ‘Het is tegenstrijdig dat wij onze autonomie moeten waarborgen in een kernenbeleid als je weet dat je nooit zo veel autonomie zult hebben als je als zelfstandige gemeenten hebt', aldus Van Ekeren. Vreemd vindt hij ook dat GS er geen vertrouwen in hebben dat Scherpenzeel en Barneveld een strategisch partnerschap kunnen aangaan, omdat de onderlinge verhoudingen de afgelopen periode zijn verslechterd zijn. ‘Dat is de schuld van GS. Maar zij hebben er echter wel voldoende vertrouwen in dat beide gemeenten, ondanks die slechte verhoudingen, samen een nieuwe gemeente kunnen vormen. Dat rijmt niet met elkaar.’
Barneveld positief
Barneveld is positief over een herindeling met de buurgemeente en is blij dat er nu eindelijk een besluit ligt. De gemeente ziet herindeling als een impuls voor vernieuwing van de dorpskernen, waarbij de dorpsgemeenschappen meer invloed krijgen op de eigen leefomgeving. ‘Wij willen nieuwe wegen verkennen om de inwoners en dorpsgemeenschappen directere invloed te geven op hun eigen leefomgeving. Hierbij willen wij graag samen met Scherpenzeel kijken naar een vernieuwende aanpak van de doorontwikkeling van onze dorpen’, stelt de Barneveldse burgemeester Asje van Dijk in een persverklaring. ‘Er liggen veel mogelijkheden om door te groeien naar een nieuwe gemeente met een stevige en belangrijke rol in de Foodvalley.’
Pijlen op 'Den Haag'
Op 26 januari komen GS met een herindelingsvoorstel. Dat wordt vervolgens drie maanden aan beide gemeenten en hun inwoners voorgelegd. Provinciale Staten nemen voor de zomer een besluit. Daarna zijn de minister van Binnenlandse Zaken en Tweede en Eerste Kamer aan zet. Scherpenzeel zal in de zienswijzeperiode zeker haar bezwaar nog eens voor het voetlicht brengen. Ook zullen de minister van BZK en Tweede en Eerste Kamer worden aangespoord niet akkoord te gaan met de herindelingsplannen.
Reacties: 10
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Bijzonder dat GS concludeert dat 2 gemeenten niet kunnen samenwerken maar wel kunnen fuseren, ook bijzonder dat Barneveld kennelijk de inbreng van het "ondermaatse" Scherpenzeel nodig heeft om een kernenbeleid vorm te geven terwijl het verschil in voorzieningen tussen Scherpenzeel en de huidige kernen van barneveld een grote splijtzwam zal worden in de toekomst.
Daarnaast heeft d provincie kennelijk lak aan de nieuwe voorschriften omtrent herindeling waarin draagvlak en noodzaak centraal staan.
Een referendum waar 86% tegen stemt wordt weggewuifd Scherpenzeel met een behoorlijke reserve is kwetsbaar maar Barneveld met een grote schuld wekt alle vertrouwen bij Markink.
Ra ra, hoe kan het, maar de argumenten om Scherpenzeel bij Barneveld te voegen, zijn kennelijk niet van toepassing om Rozendaal bij Arnhem te voegen, terwijl die argumenten wel een factor 10 beslaan. Heel vreemd!
Tja als er dan toch gefuseerd moet worden, kijk dan naar gemeenten net even over de provinciegrens, daar liggen een paar soortgelijke gemeentes. Past veel beter én dichterbij!
Er onstaan steeds meer regionale samenwerkinsverbanden met taken waarvan je je kunt afvragen of die niet door de provincie behartigd hadden kunnen worden. Maar die vinden dat kennelijk allemaal prima. Moeten de provincies dan niet worden opgeheven?
@Zipje. Inderdaad. De oneigenlijke argumentatie die wordt gehanteerd bij herindelingen en gemeentefusies tart soms elke beschrijving, zoals "bestuurskracht". En het kan inderdaad terugkomen als een boomerang voor de provincies. Waarom nog een provincie als je een regionaal samenwerkingsverband hebt? Dat geldt zeker voor het westen van het land, waar de identificatie met de provincie doorgaans wat minder is, i.t.t. bijvoorbeeld Friesland of Limburg.
Prima besluit en opmaat naar regiovorming en opheffing provincies. Gemeenten met 10.000 inwoners hebben qua bestuurskracht in deze toenemende digitale entourage geen toekomst meer en zijn rijp voor fusie.
@Spijker
"Bestuurskracht" (whatever it may be) is een niet te definieren en te kwantificeren begrip en een dergelijk nietszeggend begrip moet ook niet bij deze discussies worden gehanteerd.
Je kunt dan altijd argumenteren om kleinere entiteiten op te laten gaan in een grotere entiteit omdat het altijd beter zou zijn vanwege vermeende schaalvoordelen e.d.. Maar is het bestuur van grote entiteiten dan per definitie altijd beter en efficienter? neen. Dat zie je simpelweg terug bij allerlei bedrijven, (overheids)organisaties e.d.Grote organisaties worden vaak ook weer opgesplitst in kleinere eenheden, omdat grote eenheden moeilijk bestuurbaar blijken. Iemand die het begrip "bestuurskracht" gebruikt, ook bij de overheid, is m.i. intellectueel inferieur bezig.
@Recht(s)doorZee.
Ik snap dat je vanuit je eigen straatje zo redeneert. Echter voor gemeenten van deze omvang (ca. 10.000 inwoners) is al jaren geleden door bestuurs-experts vastgesteld dat deze onvoldoende bestuurskracht hebben dan wel zullen krijgen. Dit houdt in dat dergelijke gemeenten door de steeds ingewikkelder wordende dossiers, zoals o.a. de digitalisering en nog belangrijker de gevolgen daarvan, de kwaliteit van de openbare bestuursorganen, het Sociaal Domein etc. te weinig toekomstperspectief hebben. Kortom door opschaling via maatwerk moet het openbaar bestuur kwalitatief beter worden gemaakt voor de toekomst. Dit proces kan je niet tegen houden door struisvogel te (blijven) spelen.
Over eigen straatje gesproken: als je zegt "bestuurs-experts hebben vastgesteld dat gemeenten met een x-aantal inwoners te weinig bestuurskracht hebben" dan roept dat meteen achterdocht op, want A) wanneer ben je of hoe wordt je "bestuurs-expert" ? B) Wat is en hoe definieer je "bestuurskracht" ? Het zijn beide nietszeggende, nauwelijks verifieerbare begrippen, die het misschien wel goed doen in bestuurdersland en consultancy-land, maar niettemin nog even nietszeggend zijn.
Zwitserland heeft 8 miljoen inwoners 26 kantons, die ieder zeer grote autonomie hebben. Nederland heeft 17 miljoen inwoners en 12 provincies die relatief weinig autonomie hebben, omdat Nederland een tamelijk gecentraliseerd land is en de belangrijkste beslissingen op het hoogste niveau en door de grootste entiteit worden genomen - het Rijk (wellicht wat je bedoelt met "bestuurskracht"?). Toch is Zwitserland welvarender en op veel vlakken succesvoller dan Nederland, hoewel het land veel meer gedecentraliseerd en minder "opgeschaald" is en veel kantons relatief klein zijn, met in jouw ogen weinig "bestuurskracht". Die vermeende "bestuurskracht" is totale "humbug" zoals ze in het Engels zouden zeggen.
Als het beter is om twee dorpen samen te voegen, moet het ook beter zijn om álle dorpen van Nederland, Europa en omstreken samen te voegen. De hele wereld, één burgemeester is mijn devies. Lekker goedkoop, tòch?