De provinciale herindelingsplannen voor Barneveld en Scherpenzeel gaan de prullenbak in. Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken heeft de provincie Gelderland donderdag laten weten dat er geen wetsvoorstel komt. De rol van de provincie bij een van ‘bovenaf opgelegde’ herindeling gaat ze, met de recente ervaringen in dit omstreden fusieproces op zak, onder de loep nemen.
Streep door herindeling Barneveld-Scherpenzeel
De herindelingsplannen voor Barneveld en Scherpenzeel gaan de prullenbak in. Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken heeft de provincie…
Gedoe en conflict
De provincie heeft er geen dubbele agenda op nagehouden. Ook zijn geen integriteitsschendingen in het doorlopen proces aan het licht gekomen. Scherpenzeel had een meer constructieve houding kunnen aannemen, stelt de minister. Ze vindt dat er de afgelopen twee jaar ‘te vaak gedoe, conflict en onenigheid was, met alle negatieve gevolgen voor personen en instituties van dien.’ Ze verwijt dat zowel de provincie als de betrokken gemeenten. De bestuurlijke verhoudingen moeten snel worden verbeterd. De minister gaat daarover met alle betrokkenen in gesprek.
Onder druk
Het herindelingsadvies Barneveld-Scherpenzeel is getoetst op de vier criteria van het zogeheten beleidskader gemeentelijke herindelingen uit 2018, waaronder bestuurskracht. In Scherpenzeel is geen sprake van een ‘evident’ bestuurskrachtproblematiek die de gemeente niet zelf kan oplossen. De bestuurskracht staat weliswaar onder druk, stelt Ollongren, maar Scherpenzeel kan die op eigen kracht verbeteren. ‘Zeer waarschijnlijk vergt deze versterking een intensievere vorm van samenwerking met Barneveld, maar niet noodzakelijk een herindeling.’
Weinig draagvlak
Ook is er ‘beperkt draagvlak’ voor een herindeling, schrijft Ollongren in haar brief aan Provinciale Staten. Het gros van de inwoners van Scherpenzeel en een meerderheid van de gemeenteraad is tegen de door de provincie gewenste herindeling. ‘Dat de voorgestelde oplossing (herindeling, red) niet breed werd gesteund in de gemeente en op grote weerstand stuitte, woog zwaar’, schrijft Ollongren.
Weerstand
De verwachte blijvende weerstand vanuit de Scherpenzeelse samenleving tegen een fusie met Barneveld heeft ook een rol gespeeld bij het besluit van de minister om een streep te zetten door de provinciale herindelingsplannen. Barneveld wil de geëiste ‘nabijheid van bestuur’ via een dorpen- en kernenbeleid vormgeven. Scherpenzeel wil meer, zoals een eigen bestuurscommissie. Daar wil Barneveld niet aan.
Regionale samenwerking
Scherpenzeel moet, net zoals ander gemeenten, een bijdrage aan regionale opgaven geven. Dat zou effectiever worden als Scherpenzeel fuseert met Barneveld, stelt Ollongren. De regionale opgaven zijn echter niet zo groot en urgent dat dit een herindeling tussen beide gemeenten op dit moment noodzakelijk maakt. Wel benadrukt Ollongren dat het noodzakelijk is dat Scherpenzeel intensiever met gemeenten in de regio gaat samenwerken, gezien ‘de complexiteit van de maatschappelijke opgaven en de positie van Scherpenzeel hierin.’
Verhoudingen verslechterd
Er is voldaan aan ‘de formele vereisten van een zorgvuldige herindelingsprocedure’, stelt Ollongren verder. In de verbeten herindelingsstrijd zijn daar door met name Scherpenzeel, maar ook Statenfracties, enkele Kamerleden en wetenschappers, grote vraagtekens bij gezet. In de ogen van de minister zijn Gedeputeerde Staten niet vooringenomen te werk gegaan, maar hebben alle opties – van zelfstandigheid, vergaande samenwerking en herindeling – uitgewerkt. De bestuurlijke verhoudingen zijn de afgelopen twee jaar zo verslechterd, dat die hoognodig moeten worden hersteld. Daarover gaat Ollongren met alle betrokkenen in gesprek. Het gaat om de verhouding tussen de provincie en Scherpenzeel, en die tussen Scherpenzeel en Barneveld. Daarnaast moet Scherpenzeel ‘zo snel mogelijk een gemeente worden waarmee het goed samenwerken is. Scherpenzeel is afhankelijk van samenwerking en van goede relaties in de regio.’ De gemeente mag, na jarenlange waarnemend burgemeesters, op zoek gaan naar een kroonbenoemde burgemeester. Het financieel toezicht, ook dat van Barneveld, is per direct opgeheven.
Complexe rol
Ollongren erkent dat de rol van de provincie in herindelingen er sinds het beleidskader uit 2018 er, in relatie tot de Wet algemene regels herindeling (Wet arhi) er niet makkelijker op is geworden. Sinds 2018 is de rol van de provincie bij bestuurlijke fusies beperkter geworden. Het uitganspunt is vrijwillige herindeling, op initiatief van gemeenten zelf. Alleen in uitzonderlijke gevallen, kan de provincie ingrijpen. ‘Op korte termijn zal ik reflecteren op de vraag wat de rol van de provincies is en kan zijn bij het versterken van de bestuurskracht van gemeenten.’ De Kamer zal hierover in een brief worden geïnformeerd.
Binnenlands Bestuur volgt het herindelingsproces Barneveld-Scherpenzeel op de voet. Lees in het dossier Scherpenzeel alle artikelen hierover.
Reacties: 14
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Super nieuws! Wel bizar dat CdK Berends vervolgens gelijk maar de Scherpenzeelse burgemeester ontslaat uit wraak.
Wat een onvoorstelbaar bestuurlijk onvermogen van de provincie Gelderland! En dan met name hun commissaris van de koning, John Berends: altijd dreigen, liegen, mensen tegen elkaar uitspelen, valse spindoctors etc. Verliest hij op het laatste moment, ontslaat hij zijn tegenspeler, de Scherpenzeelse burgemeester. Wat een giga rat, die John Berends!
Citaat: " Het uitganspunt is vrijwillige herindeling, op initiatief van gemeenten zelf." Dus eerst maar samenwerken totdat er weer vrede is. Vervolgens de heer Berends terug sturen naar Apeldoorn waar hij ereburger is. Deze CDA man heeft gefaald als integer bestuurder door verkeerde keuzes te maken. Op de valreep de heer Klein uit wraak ontslaan is niet aan hem (daar gaat hij niet over) maar aan de minister die hij hoogstens van zijn advies kan voorzien. Het lijkt er op dat de politieke machtswellust toeslaat als je te lang in dit vak zit.
Wat een slappe politieke angsthazen bij BiZa, Het lijkt logischer dat de omliggende gemeenten nu helemaal niet meer willen samenwerken met de uiterst conservatieve republiek Scherpenzeel.
felicitaties voor Scherpenzeel ! Een zeldzaam moment dat de plaatselijke burgerij nu eens niet onder de stoomwals komt.
Ik neem aan dat die 4 criteria die Ollongren hanteert om de herindeling af te blazen ook al lang bij CvdK Berends bekend hadden moeten zijn. Waarom dan toch door drukken? Ik zou me als statenlid zwaar voor joker voelen staan. En dan ook nog je belangrijkste tegenspeler ontslaan. Een soort heel kleine Trump, die Berends.
Bravo! Proficiat Scherpenzeel! De aanhouder wint. Schande dat de gehele provincie Gelderland met de CdK voorop het zo ver heeft laten komen. Deze CdK moet direct opstappen en er moet een integriteits- en politieonderzoek worden verricht naar het criminele handelen van de CdK.
Het ontslag van de waarnemend burgemeester toont wel heel duidelijk aan hoe begaan de CvdK is met het functioneren van kleine gemeenten.
Eerst wordt het proces van samenwerking en uitbesteding 2 jaar lang gefrustreerd door de verplichte koppeling aan Barneveld en de Barneveldse eis dat samenwerking tot fusie moet leiden en zo gauw er dan duidelijkheid is haalt hij een Burgemeester weg die overduidelijk goed functioneert.
Het zou Ollogren sieren als ze het functie elders scenario van stal haalt voor het gelders bestuur.
De minister moet zich misschien ook eens afvragen of kleine gemeente of misschien wel gemeenten in het algemeen teveel druk zijn met het opzetten van allerlei bestuurslagen omdat Den Haag het wel makkelijk vind om lastige opgaven af te schuiven naar de regio die zich vervolgens weer in grotere verbanden moet organiseren om het te kunnen behappen.
Die commissaris van de koning , Berends, kan natuurlijk nooit meer een gemeentelijk herindelingstraject leiden of vorm geven: onnoemelijk geschutter, verkeerde inschattingen en onvoorstelbare ijzeren hein gedrag. Het enige wat hem rest, is de eer aan zich zelf te houden....
Eind goed, al goed. Ook de minister gaat nu nog kijken naar de rol van de provincies.
Nu nog BB door niet al te haastig teksten te tikken. De eerste zin van 'Complexe rol' bevat maar liefst 3x het woord 'er' terwijl 0x voldoende zou zijn geweest. Dan was met inschakeling van de spellingcontrole ook aan het woord 'uitganspunt' een 'g' zijn toegevoegd.
Een ieder die kijkt naar de begroting van Scherpenzeel ziet hoe kwetsbaar die is. Daarnaast is er een ambtelijke organisatie die niet kan concurreren met grotere gemeenten. De interim-burgemeester heeft de kloof met de oppositie niet verkleind maar sterk vergroot. Kortom: de slag is gewonnen, de bestuurskracht is verzwakt. Het is te hopen voor Scherpenzeel dat er een nieuwe en echte burgervader komt die de wonden heelt en Scherpenzeel de echte bestuurskracht weet te geven die het denkt te hebben.
@ Arjan
Men heeft een begroting die sluitend is, en ook geen meerjarig tekort. Indien dat 'kwetsbaar' is moeten we alle gemeenten van het land gaan fuseren.
De feiten zijn dat Scherpenzeel (ca. 10.000 inwoners) onvoldoende bestuurskracht heeft op het gebied van financiën, het 3D domein, digitalisering en professioneel personeel. We zullen zien wat er van deze gemeente terecht komt op korte tot middellange termijn. Van de buurgemeenten hoeft deze gemeente in ieder geval niets meer te verwachten. Na alle fiasco's van deze minister o.a. op het gebied van wonen en wat te doen met Omtzigt kan deze blunder er nog wel bij.