Gemeenteraadsleden vinden dat zij door de coronaspoedwet buitenspel worden gezet. Waar de burgemeesters een prominente rol krijgen, hebben raadsleden het nakijken: de burgemeester legt alleen achteraf verantwoording af over diens beleid. De Nederlandse Vereniging van Raadsleden pleit ervoor dat raden coronamaatregelen vooraf met de burgemeester kunnen bespreken.
Raadsleden willen stem in coronamaatregelen
Gemeenteraadsleden vinden dat zij door de coronaspoedwet buitenspel worden gezet. Waar de burgemeesters een prominente rol krijgen, hebben…
Ook daar waar het gaat om de 25 veiligheidsregio's dienen de gemeenten – en dus de gemeenteraden – zo veel mogelijk vooraf geconsulteerd dan wel betrokken te worden bij verordeningen die door het hoofd van de veiligheidsregio wordt afgekondigd. ‘Het valt niet meer vol te houden dat democratische controle door het spoedeisend karakter van maatregelen volstrekt onmogelijk is’, zo schrijft de vereniging in een brief aan de Tweede Kamer.
Ontslag
De zogeheten tijdelijke wet Covid 19 ligt voor behandeling en goedkeuring op tafel bij de Tweede Kamer. Het betreft een aangepaste versie van het oorspronkelijke coronawetsvoorstel dat minister van volksgezondheid De Jonge begin juni opstelde en waar toen forse kritiek op kwam.
In het aangepaste voorstel staat dat de burgemeester over zijn genomen maatregelen verantwoording aflegt aan de raad. De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden vindt dat te vrijblijvend en ‘volstrekt inadequaat.’ De burgemeester krijgt bij uitstek een rol in de handhaving van de openbare orde en veiligheid en de daarbij behorende verantwoordingsplicht aan de gemeenteraad is per definitie ex post. ‘Daarmee is de democratische controle slechts een pro forma activiteit, die – in het meest onwaarschijnlijke geval – theoretisch kan leiden tot een verzoek tot ontslag van de burgemeester.’
Lokaal maatwerk
De aanpassing van de tijdelijke wet die nu in voorbereiding is, zou wat de raadsleden betreft bovendien ruimte moeten geven voor lokaal maatwerk. Zij bepleiten zelf de mogelijkheid om naast landelijke en regionale (nood-)verordeningen de ruimte te geven om lokale verordeningen op te stellen. ‘De tijdelijke wet plaatst ruim 8.500 raadsleden tegenover de wet in plaats van dat zij ook de ambassadeurs zouden kunnen zijn van de diverse tijdelijke maatregelen’, aldus voorzitter Bahreddine Belhaj van de raadsledenvereniging. Dat zou het draagvlak voor de maatregelen aanzienlijk kunnen vergroten. In zijn ogen is het wetsvoorstel ‘uitermate centraal opgehangen’, waarbij voor lokaal en/of regionaal maatwerk niet of nauwelijks plek is.
Democratische legitimatie
De wijziging in de Wet Veiligheidsregio's zou én regionaal/lokaal maatwerk mogelijk moeten maken én democratisch moeten worden gelegitimeerd door de burgemeester – in zijn functie van burgemeester van de gemeente, voorzitter van de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders, maar ook als lid van het AB van de veiligheidsregio – vooraf te verplichten overleg te voeren met de gemeenteraad over eventuele lokale en/of regionale maatregelen.
Reacties: 5
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
De neiging om top-down te denken en te acteren zit diep blijkt wel. Eens dat de enige mogelijkheid om adequaat te kunnen handelen is bottom-up. Het optimaal inzetten van de volksvertegenwoordige rol van de raad is hier een must. Voor burgemeesters ook veel beter; het risico is dat zij 'boven' alles gaan staan en daarmee diep kunnen vallen. Draagvlak is toch de kern van goed besturen?
Laten we dit a.u.b. niet doen. 150 leden van de Tweede Kamer die het allemaal beter denken te weten omdat ze iets op veesboek hebben gelezen is al erg genoeg. Daat hoeven niet nog eens 8619 raadsleden bij die ook ineens allemaal viroloog denken te zijn.
Las afgelopen week, dat nog maar 40% van de Nederlanders achter de corona maatregelen staat. Als de politiek niet nog meer steun wil verliezen, dan doet men er goed aan de maatregelen beter uit te leggen, en de bevolking een stem te geven. Niemand heeft die burgemeesters en leden van de Veiligheidsregio`s gekozen, laten we dat niet vergeten.
@Rick: dit is dus precies wat er gaat gebeuren met dat draagvlak en steun gezeur: alsof we bij meerderheid van stemmen gaan beslissen hoe je het beste een pandemie kunt bestrijden. Moeten we de artsen en verpleegkundigen ook via verkiezingen aanstellen? Waar komt toch het idee vandaan dat besluiten over het bestrijden van deze epidemie democcratisch genomen moeten worden. Begin daar niet aan, kijk naar wat er in de VS gebeurt en gebeurd is: de bestrijding van Corona is volledig gepolitiseerd en het oordeel van virologen en artsen wordt eerst langs de politieke meetlat gelegd alvorens er waarde aan te hechten. Het antwoord op afnemend draagvlak is niet: maak het onderwept van politieke discussies want dan weet ik een ding zeker in deze twitter en facebook tijden: verdeeldheid en polarisatie waarin alles wat niet in politieke straatje van pas komt in twijfel wordt getrokken en feiten en wetenschappelijke inzichten er niet meer toe doen.
@ Heer de vries. Die nieuwe coronawet is een gedrocht, en heeft niets met de bestrijding van de pandemie te maken maar gaat over bevoegdheden toekennen aan mensen die niet zijn gekozen. Zo zie ik het. Verder is er blijkbaar ook maar 1 mening mogelijk, en wel die van het RIVM. Veel medici stellen daar begrijpelijk vraagtekens bij. En wie dat openlijk doet via sociale media wordt in de ban gedaan. Dat riekt naar dictatuur.