Wat gaat u precies doen bij Justitie?
Ik ga ambtenaren van het ministerie en de bijbehorende organisaties aansporen om al in een vroeg stadium open te staan voor bemiddeling op te stellen. Met de verschillende diensten zal ik onderzoeken hoe de conflicten met de burger ontstaan en op welke punten de organisatie anders kan worden ingericht om te voorkomen dat conflicten onnodig uitlopen op procedures.
Preventief bemiddelen
Oud-staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat Monique de Vries (VVD) is benoemd tot ambassadeur ‘proactieve geschiloplossing door de…
Waarom heeft Justitie daar een ambassadeur voor nodig?
Het idee daarvoor komt van de Tweede Kamerfracties van het CDA en de PvdA. De gesubsidieerde rechtsbijstand aan procederende burgers kost de ministeries handenvol geld. Dan praat je jaarlijks over 400 miljoen euro. We hopen daar op termijn 50 miljoen euro op te kunnen besparen, waarvan 9 miljoen euro met behulp van proactieve geschiloplossing. Dat vergt natuurlijk wel een flinke cultuuromslag binnen de departementen.
Hoe denkt u die omslag te bereiken?
We zullen in een aantal gevallen op zoek moeten naar een andere manier van omgaan met de burger. Procedures vloeien meestal voort uit onvrede over beslissingen die nadelig uitpakken voor burgers. Door al in een vroeg stadium contact te leggen en te vertellen hoe een besluit tot stand is gekomen, kweek je meer begrip. Met overzichtelijke formulieren en heldere communicatie kom je al een heel eind, dat heb ik zelf ondervonden als dijkgraaf in Noord-Holland. Bij het hoogheemraadschap kregen we regelmatig te maken met klagende burgers, die niet begrepen waarom ze geen damwand mochten slaan of waarom een steiger aan bepaalde eisen moest voldoen. Op tijd uitleg geven daarover hélpt.
Dat klinkt ook als een pleidooi om de regeldruk te verminderen. Daar is het ministerie van Binnenlandse Zaken toch al mee bezig?
Dat programma heeft zeker raakvlakken, dus we moeten leren van de ervaringen bij Binnenlandse Zaken.
Kafkaëske situaties met burgers die niet gehoord of begrepen worden behoren binnenkort tot het verleden?
Je moet natuurlijk wel realistisch blijven. In een organisatie waarin zoveel contacten worden onderhouden met burgers gaat altijd wel iets mis. Bovendien zijn de beoogde veranderingen niet van de ene op de andere dag doorgevoerd.
Reacties: 1
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Monique de Vries heeft een missie als ambassadeur proactieve geschiloplossing. Een van de doelstellingen betreft een vermindering van het aantal juridische procedures. Die lijkt weinig ambitieus en brengt de gangbare praktijk van afhandeling van klachten en bezwaren in beeld.
Ergens in een procedure komt de overheid (deels) aan ingediende klachten en bezwaren tegemoet en verzoekt de indieners vervolgens de klacht (het bezwaar) in te trekken. Daarna wordt gedaan alsof deze klacht nimmer heeft bestaan, maar met preventief werken heeft dat weinig te maken. Daarmee kom ik op mijn tweede kanttekening.
‘Door al in een vroeg stadium contact te leggen en te vertellen hoe een besluit tot stand is gekomen, kweek je meer begrip’, zegt De Vries. Maar daar zit nou juist het probleem: dat is helemaal niet vroeg. Vroeg zou het zijn als bevolking en belanghebbenden voordat een beslissing tot stand komt zouden worden betrokken. Als dit de invalshoek van de ambassadeur wordt, vrees ik voor een onvruchtbare missie.
Persoonlijk ben ik altijd van mening geweest dat een goed afgehandelde klacht, c.q. bezwaar, positief is voor de overheid. Het verhogen van het aandeel met goed resultaat afgehandelde klachten (bezwaren) is dan ook een betere doelstelling dan het verminderen van het aantal ingekomen klachten.