Wietproef in deze kabinetsperiode ‘onmogelijk’

De ambitie om nog in deze kabinetsperiode met het landelijke experiment gesloten coffeeshopketen te beginnen is ‘zo goed als onmogelijk’. Dat zegt de Bredase burgemeester Paul Depla een van de voorvechters van het experiment.

Nog minstens een jaar nodig
Op 30 maart j.l. zouden de tien deelnemende gemeenten aan het wietexperiment bijeenkomen om duidelijkheid te krijgen over de eisen aan het experiment en een hogere kostenvergoeding. Maar de coronacrisis gooit ook hier roet in het eten. De bijeenkomst is tot nader order uitgesteld. ‘Het is ook nog wachten op de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB), dan moet de selectie van telers plaatsvinden en daarna is er nog tijd nodig tussen de selectie en het realiseren van de eerste gereguleerde teelt’, somt Depla op. De ambitie was om de ‘wietproef’ tijdens deze kabinetsperiode van start te laten gaan. ‘Als je kijkt naar de planning, dan zijn de verkiezingen al achter de rug, dus dat gaat niet meer lukken. Er is nog minstens een jaar nodig.’ De kwaliteit, kwantiteit en prijsstelling van de wiet moet immers zodanig zijn dat deze concurrerend is. ‘Daar is tijd voor nodig.’

Planning niet meer haalbaar
Vorig jaar zette D66-Kamerlid Vera Bergkamp haar in de Tweede Kamer al aangenomen initiatiefwet voor legalisering van teelt en verkoop van wiet on hold voor behandeling in de Eerste Kamer om daarmee ruimte te geven voor het experiment met gereguleerde wietteelt. Destijds berekende de Volkskrant dat volgens de gemaakte planning het experiment pas na deze kabinetsperiode zou kunnen beginnen, in mei 2021. Bergkamp ging er toen nog vanuit dat de eerste gereguleerde joint tijdens deze kabinetsperiode zou worden gerookt. ‘Dat is de afspraak.’ Depla weet dat die straffe planning nu dus niet meer haalbaar is. ‘Ik ben al blij als het selectieproces van de telers dan goed is afgerond.’ De tien deelnemende gemeenten gaan sowieso door met de voorbereidingen, ‘zover het nu kan’. ‘We hebben al die stappen niet voor niks gemaakt, je moet over en weer betrouwbare partners zijn.’

Brede lokale support
Als het experiment pas na de verkiezingen en dus onder een nieuw kabinet start, heeft dat kabinet het recht erop terug te komen, maar Depla verwacht niet dat dit gebeurt. ‘Als je ziet hoe breed de lokale support is en naar hoe de discussies gaan, dan heb ik daar vertrouwen in. Er is straks niet ineens een andere meerderheid. De VVD maakte na de vorige verkiezingen de stap naar een slim experiment. Alleen de christelijke partijen en de PVV zijn tegen en die hebben geen parlementaire meerderheid en na de verkiezingen ook niet.’ Hij wijst erop dat nu lokaal kan worden doorgewerkt. ‘Soms moet je daarvoor mensen bij elkaar brengen.’ De animo is niet minder, maar besluitvorming, zoals de AmvB, speelt dus ook mee. ‘En telers hebben een jaar nodig voor goede kwaliteit.’

Run op coffeeshops
Depla wijst nog maar eens op de run op de coffeeshops toen die wegens de coronamaatregelen plots geheel moesten sluiten en hoe straatdealers daar meteen op inspeelden. ‘Ik was blij met die snelle loketfunctie. Maar als we reguleren, wil ik niet alsnog overlast van straathandel. Die kun je alleen voorkomen als er variëteit is, een goede prijsstelling en voldoende kwaliteit. Daarvoor is tijd nodig.’ Als je dit proces verkeerd doet of als het te snel gaat, is de kans op onvoldoende kwaliteit van de wiet groot. Criminelen nemen de productielijnen dan in bezit, de straathandel profiteert en dan is het wietexperiment een mislukking.’

UPDATE 11.00 uur
In een korte reactie zegt D66-Kamerlid Vera Bergkamp dat ze het kabinet om een update heeft gevraagd. 'Daar wacht ik nu op. Ik snap dat de prioriteit nu het bestrijden van het coronavirus is, maar natuurlijk houd ik het wietbeleid wel goed in de gaten.'