Vergaande voorstellen
De huidige inrichting van de gedecentraliseerde eenheidsstaat ligt onder vuur. Meer en meer politieke partijen hebben in hun conceptverkiezingsprogramma’s het Huis van Thorbecke in het vizier. Ze krijgen munitie aangeleverd uit Den Haag. De ambtelijke werkgroep openbaar bestuur, één van de negentien door het kabinet ingestelde heroverwegingscommissies, heeft vergaande voorstellen voor de reorganisatie van de overheid.
Dertig gebieden
De meest vergaande denkrichting van die commissie, geleid door Chris Kalden (voormalig secretaris-generaal van Landbouw), is een door Den Haag opgelegde schaalvergroting van de gemeenten In de laatste versie van de conceptstukken wordt geopperd Nederland in dertig regionale gebieden in te delen, in grote lijnen sporend met de veiligheidsregio’s. De omvang van die nieuwe bestuurlijke eenheden kan verschillen. De provincies zouden in deze variant (nagenoeg) geheel verdwijnen.
Opschalen
Iets minder ingrijpend is de denkrichting de gemeenten zodanig op te schalen dat er nog maar 100 tot 150 gemeenten overblijven. Provincies wacht in deze variant een opschaling en een strakker omlijnd takenpakket.
Drie lagen
Ook Ralph Pans, directievoorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), voorspelt een versimpeling van de structuur van het bestuurlijk stelsel. ‘Het Huis van Thorbecke wordt omgebouwd naar drie lagen: Europa, land en decentraal. Het Rijk is het nieuwe middenbestuur geworden en de werkwijze en inrichting van de rijksoverheid zouden daarop gestoeld moeten zijn.’
De ambtelijke werkgroepen komen naar verwachting op donderdag 1 april met hun bezuinigingsvoorstellen naar buiten. Dat is vroeger dan gepland opdat politieke partijen ze in hun verkiezingsprogramma’s zouden kunnen vlechten.
Gemeenten wacht Big Bang
De commissie Kalden, één van de ambtelijke werkgroepen die op zoek is naar miljardenbezuinigingen, stelt een drastische herinrichting…
Reacties: 31
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
De senaat mag dan op 23/3 een stokje hebben gestoken voor de Regionale Uitvoeringsdiensten, maar blijkbaar komen ze er toch, nu echter onder de naam 'gemeenten'....
vergroting en samenvoeging van diensten, bedrijven, gemeenten heeft nog nooit een bezuiniging opgeleverd dus wie moet nu weer voor de gek gehouden worden.
Naast het feit dat samenvoegen geen besparing zal opleveren is duidelijk dat hoe verder bestuurders van de inwoners af komen te staan hoe onbestuurbaarder de gemeente/ het land wordt.
Och jé, een nieuwe kreet in management-speak, die dus niets met de oorspronkelijke betekenis heeft te maken maar wel interessant oogt en bekt. De Big Bang oftewel oerknal, jongelui, is het ontstaan van het heelal uit één punt met oneindig grote dichtheid.
Dergelijk taalgebruik wijst op een oneindig grote holheid van de hersenen van de gebruikers.
Tja timmeren aan de structuur stuurt, uiteindelijk, misschien wat makkelijker, maar het geld wordt toch echt uitgegeven aan taken...
De echte vraag is, welke taken doe je niet meer, anders of denk je effiecienter te kunnen. Daar valt een wereld te winnen. Te beginnne met goed management-Laten die nou net bezig zijn met een structuurverandering.....
Dit is de dood in de pot. Nog meer centralisatie, terwijl iedereen in de afgelopen decennia heeft kunnen zien dat dat niet werkt. Het is een bedrijfs-/bestuurs-kundig basisprincipe dat organisaties vanaf een bepaalde grootte inefficiënt worden. Onze scholengemeenschappen zijn log en bureaucratisch, waardoor het onderwijzend personeel het overzicht over zijn leerlingen kwijt is. In de zorg heeft centralisatie de wachttijdenproblematiek in de hand gewerkt en zijn de patiënten nummers geworden. De grote steden slokken alle politiecapaciteit op waardoor het platteland ook onveilig wordt. Het particulier initiatief (vrijwilligers) wordt om zeep geholpen omdat niemand zich nog betrokken voelt bij de steeds verder op afstand gerakende overheid. In deze tijd van globalisering/mondialisering hebben veel mensen behoefte aan identificatie met hun eigen woonplaats of streek. Daar voelen ze zich bij betrokken en daarvoor zijn ze ook bereid zich in te zetten. Het proces moet dus worden omgedraaid: Kleinere provincies (regio’s), en behoud van de huidige gemeenten (dan wel ontmanteling van een aantal samenvoegingsgedrochten uit de afgelopen decennia).
In die kleinere provincies kunnen dan de waterschappen en veiligheidsregios’s worden geïncorporeerd. De vele (onduidelijke en ondemocratische) samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen kunnen dan worden afgeschaft, omdat hun taken bij de provincies (regio’s) kunnen worden ondergebracht en hun bestaan daarmee overbodig is geworden. Is efficiënter, betaalt zich uit in betrokkenheid, scheelt bureaucratie en een heleboel geld.
@Cees Wildervanck
U noemt zich taalliefhebber, maar bent in feite een taalpuritein. Als taalliefhebber zou u immers ook enig gevoel moeten hebben voor metaforen. U hanteert uitsluitend de wetenschappelijke betekenis van Big Bang, maar de overdrachtelijke betekenis in de zin van een nieuw beginpunt of een grote wijziging ontgaat u blijkbaar volledig. Over holheid gesproken ...
De Crisis- en herstelwet deed al het ergste vermoeden, maar de anti-democratische tendensen zijn blijkbaar diepgeworteld in Den Haag. Onder het mom van bestrijding van de economische crisis en vermindering van bestuurlijke drukte (Iedereen moet zijn mond houden) en vergroting van efficiency (groter is beter) wordt heel Nederland op de schep genomen. Dat door een sg van een ministerie dat in het verleden nogal wat problemen heeft veroorzaakt waarvan we nog lang de wrange vruchten plukken.
Vreemd, terwijl men juist verklaarde weer naar schaalverkleining wilde (onderwijs, zorg).
Wat Thorbecke betreft: de gemeenten waren er eerder dan het rijk, dus kennelijk is ook dat nooit echt tussen de oren gekomen van hen die 'ein Reich und ein Volk' nastreven.
Afgezien hiervan blijkt uit het niveau van wetgeving en maatregelen dat het rijk zelf met problemen worstelt, al was het maar dat het niet weet wat er op lokaal niveau leeft. Wie Chw, Wabo, Dienstenwet, de vele één-loketten ziet, weet dat het rijk zelf de problemen veroorzaakt en zich het beste als eerste kan opheffen. Alles komt immers toch van de EU en met implementatie is men òf te laat òf nalatig.
Een knappe kop heeft net berekend dat "herindelingen" geen financieel voordeel opleveren, ik miste in dat verhaal nog wel het lange-termijn effect. Er werd gesteld dat "zwaardere taken" zouden worden toegevoegd aan de gefuseerde gemeenten. Lijkt me vreemd, het totale takenpakket van de samengevoegde gemeenten blijft toch een optelsom van de oorspronkelijke gemeenten? Winst zit in het samenvoegen en opschonen van de papieren organisatie.
Wat ik nog mis in dit verhaal is hoe omgegaan wordt met de 4e bestuurslaag, de Waterschappen. Daar valt nog wel winst te halen. Taken verdelen over Rijk, Provincies en Gemeenten. Overhead (papieren organisatie en bestuurders met een onduidelijke functie) vervalt. Of ben ik nu aan vloeken in de Kerk?
Komen we eindelijk eens af van al die (kostbare) gemeentebesturen en dubbele loketten in de regio's. Het is dus een goed en efficiënt voorstel. Ik zeg: Doen!
Zou die datum van 1 april toeval zijn? Denk het niet!
Het is al oude gedachten in nieuwe vorm. Tja, de desinteresse van de burger komt niet nergens vandaan. En een geld dat het kost.
Ik kom tot de slotsom dat het steeds opnieuw elkaar nabouwen is.
Notitie gemaakt en dan maar weer snel naar de volgende uitdaging/functie. De schade is voor de achterblijvers en de inwoners van Nederland.
Het was toch een bankencirisis??
M'n God wat is dit land ziek ! Generaties leuteren van ons bestuur heeft enkel tot gevolg gehad dat het bestuur peperduur is geworden en de burger - WAAR HET OM GAAT, zegt 'men' - al lang is weggelopen. En dan komt een ambtenaar met alweereen peperdure onzin oplossing. Hef dit land maar helemaal op en verdeel het over België voor onder de grote rivieren en de rest naar Duitsland.
Of mag ik emigereren naar een primitef land waar men zulke onzin niet hoeft aan te horen ?
Onzalig plan: die schlvergroting. Slecht voor de betrokkenheid van de burger bij het lokale bestuur. Zorg voor shared service centers waar gemeenten gezamenlijk hun back-office processen kunnen laten uitvoeren. Maar laat zoveel mogelijk gemeenteraden en colleges van B&W in stand.
Haal het geld terug bij de graaiers.
En help het land niet nog verder om zeep!
In de zeventiger jaren is er al eens voorontwerp Wet op de gewesten geweest, waarbij zo'n 44 gewesten moesten worden gevormd. De editie Cremers had zelfs al een losbladige bundel uitgebracht. Dit is een stille dood gestorven i.vm. ontbreken van een draagvlak. De gedachte is onzinning. Er ontstaan dan gemeenten van gemiddeld 110000 - 165000 inwoners. Om te beginnen moeten we eens kritischer worden over de voorstellen uit Brussel en meer richtlijnen/verordeningen afwijzen zoals recentelijk is gebeurd, en bij de implementatie er zeker geen "kop" opzetten. Uit de EU treden zal wel te ver gaan en onvoldoende draagvlak krijgen in Den Haag.
Ze leren het ook nooit. Schaf eerst Den Haag af. Dan de provincies en hak die mega-gemeenten op per maximaal 50k-150k inwoners. Kijk dan eens wat er fout loopt en los dat op. Wedden dat er weinig fout gaat?
Big Bang: Eerst was er niets, toen ontplofte dat.
Allemaal reacties van ambtenaren die niks te doen hebben.
@js-burger
Ik zou liever zeggen dat het reacties zijn van betrokken ambtenaren die voor de zoveelste keer geconfronteerd worden met een megalomaan en idioot idee dat veel (dure) managers aan het (onzinnige aanstuur-)werk houdt en het echte functionele werk dat de ambtenarij voor de burger doet, nog meer onder druk zet.
Inderdaad schrijft Hoogerwerff in zijn boeken dat de uitgevoerde voorstellen (privatisering, verzelfstandiging, afbouw sociale taken en gemeentelijke herindeling) tot nu toe niet besparend zijn. Waar wel? WATERHOOFD DEN HAAG!!!.
Alles halveren: het aantal gemeenten, het aantal provincies en het aantal ambtenaren (ook het aantal wetten e.d. ).
Effectief en probaat middel. lijkt primitief maar werkt!
Wel positief blijven s.v.p.: Nederland is een rijk, mooi en goed land....!
Als de nu voorgestelde schaalvergroting het zelfde effect heeft dan de laatste fusies dan kunnen we er beter niet aan beginnen. Ook toen was de voorspelling dat dit fte's zou besparen maar in de meeste gevallen is het tegendeel het geval.
Schaalvergroting lijkt winst op te leveren maar de afstand naar de burger wordt er allleen groter door. Willen we dit voorkomen dan wordt er toch weer van alles bedacht en dat gaat dan ten koste van extra fte's.
Ik zou zeggen "bezint eer gij begint"
De betrokkenheid van de burger is/wordt niet groter of kleiner met 431 gemeenten of 60. Schaalgrootte speelt daarin geen rol. Mensen die dat wel willen geloven zijn vaak onderdeel van de overheid. Maak je deel uit van het burgerdom dan heb je daar geen boodschap aan, behalve dan die 1% die actief bezig is in zijn/haar gemeente, maar ook zij zullen wegen vinden naar het lokale bestuur net zoals men de weg wet te vidnen naar Den Haag. Zeker in deze digitale wereld. Ik zou als burger erg geholpen zijn met een centrale overheid die mijn paspoort opstuurt, die mijn rijbewijs automatisch verlengt. waar ik online mijn uittreksel kan aanvragen en downloaden etc.. Moeten we daarvoor echt 431 apparaten voor in de lucht houden ? Echt niet !!
Het is jammer dat op de voorhand velen stelling nemen tegen een ander gedachtengoed. De huidige situatie is nu eenmaal zeer onbevredigend, dus laten we allemaal constructief zijn en diverse opties openhouden. Lessons learned zijn er genoeg, maar als we niet positief openstaan voor nieuwe ideeen en initiatieven, verandert er ook niets aan de huidige onbevredigende situatie.
Laat de regierol bij de gemeenten. Verplichte samenvoeging werkt niet.
Maak kwalitatief goede uitvoeringsdiensten. Dan hoeft het wiel niet steeds opnieuw uitgevonden te worden.
Maar geen gedwongen winkelnering.
Door de grootschaligheid gaat ook de identiteit van de kleinere gemeente verloren.De hoofdgemeente denkt toch eerst aan zichzelf ..Wat hebben ze in bv Duitsland toch schattige dorpjes: in Nederland verdwijnen ze en worden opgeslokt!
In mijn vorige reactie stelde ik voor de bureaucratie (aantal gemeenten, provincies en ambtenaren) te halveren (dit omdat "heel Nederland" dat wil)(...en het ook mogelijk is) maar verzuimde de ministeries te noemen. In dat licht stel ik voor een zestal ministeries te cre-eren en wel voor:
Bouw en Infra ( bouwen, wonen, ruimtelijke ordening en infrastructuur
Veiligheid ( defensie, politie, douane )
Geestelijke volksgezondheid ( onderwijs, cultuur en recreatie
Zorg ( ziekte en vergrijzing )
Economische zaken ( handel, ambachten en diensten ).
Justitie ( rechten en wetten, burgerzaken)
Ik sluit me van harte aan bij de reactie van K.M. Schaap. Mijn ervaring bij de gemeente als ambtenaar en ook als burger is, dat grootschalige organisaties, of het nu overheidsorganisaties zijn dan wel particuliere bedrijven, niet goed werken. Ze werken inefficiënt en zijn ook mens- en werknemeronvriendelijk. Want er is onvoldoende betrokkenheid en verantwoordelijkheid. Ik pleit derhalve voor kleinere provincies en gemeenten. Mogelijk is dat op de korte termijn duur, maar door een beter bestuur zal dat op de lange duur goedkoper zijn. Wellicht ook kunnen de waterschappen en een aantal ministeries worden opgeheven, omdat immers steeds meer taken op europees niveau worden uigevoerd.
Zullen we eens beginnen met het verwijderen van de extra bestuurslaag: de "Schappen"? Hoogheemraadschap, waterschap doen dingen die zowel door Rijk als door Provincie of Gemeente worden gedaan. Bestuurlijke uitdunning en herverdeling van de taken. Overigens vind ik die 100.000-variant best verdedigbaar.