Schoof: ‘Kleine gemeenten hebben te weinig kwaliteit’

Advies
De negen gemeenten in de Kop van Noord-Holland moet in 2012 fuseren tot vier middelgrote gemeenten en hun onderlinge samenwerking versterken, zo luidt het advies dat informateur Nico Schoof vorige week vrijdag uitbracht. Schoof voerde daarvoor gesprekken met alle gemeenteraden en colleges in de regio.

Zelfstandig
Texel en Den Helder kunnen in het advies van Schoof zelfstandig blijven. Verder zouden in het westen Harenkarspel, Schagen en Zijpe moeten fuseren en zich concentreren op recreatie en plattelandsbeheer. In het oosten zouden Anna Paulowna, Niedorp, Wieringen en Wieringermeer moeten samengaan en zich richten op het water, ontwikkelingskansen en een sterke agrarische structuur.

Draagvlak
Schoofs opdracht was als informateur te luisteren naar wat de mensen willen, overeenstemming te brengen en een advies met draagvlak te presenteren. ‘Ik moest nagaan waarom ze een fusie willen en of dat kon leiden tot ordening. De huidige gemeenten zijn te klein, kwetsbaar en het schort aan de kwaliteit. Een goede schaalgrootte is tussen de 40.000 en 80.000 inwoners. De gemeenten moeten wel gelijkwaardig zijn. Het gaat erom de verschillende taken goed te kunnen uitvoeren en de functies te onderscheiden.’

Tempo
Schoof heeft naar de meest haalbare optie gezocht. ‘Er was geen draagvlak voor een gemeente. Dat wil de provincie ook niet. Er is ook geen draagvlak voor een Groot-Den Helder.’ Uiteindelijk moeten de raden beslissen. ‘Ze zijn er nu druk mee bezig. Iedereen vindt dat er iets moet gebeuren. Ik hoop dat er snel overeenstemming over is. Ze willen het tempo erin houden en zich al in april uitspreken.’

Lokale binding
Het kwijtraken van lokale structuren is bij schaalvergroting altijd een zorgpunt. ‘Via overleg met dorpsraden of met loketten moet lokale binding behouden blijven.’ Als de gemeenten gaan fuseren, moeten zij hun partners kiezen en met een lokale visie komen. ‘Het is goed mogelijk om overeenstemming te zien. Ze zouden elkaar moeten kunnen vinden’, aldus Schoof.

Bestuurskracht
De bestuurskracht kan met een schaalgrootte van ongeveer 45.000 inwoners duurzaam worden vergroot. ‘Gemeenten kunnen voor kandidaten uit een grotere vijver vissen. Ook kunnen ze door samenwerking kracht ontwikkelen tegen onder meer de regering.’ Een regionaal actieprogramma waarin de gemeenten gezamenlijk optrekken op het gebied van woningbouw, recreatie en agrarische ontwikkeling is dan wel een aanbeveling.

Verkiezingen
Op 1 januari 2012 zou de fusie een feit moeten zijn. Daarvoor moeten de gemeenten in oost en west wel aan de minister van Binnenlandse Zaken vragen de verkiezingen van maart 2010 uit te stellen tot het najaar van 2011. Wieringermeer en Niedorp hielden met hun voorgenomen fusie in 2011 druk op het proces, maar zijn toch bereid te wachten tot 2012. ‘Als de anderen het rapport niet overnemen, gaan zij wel fuseren.’

Lees hier het advies De Kop steekt de koppen bij elkaar.