Bescherming
Het onderzoek van de ombudsman moet antwoord geven op de vraag of en hoe een gemeenteraad een individueel raadslid kan aanspreken op naleving van de code, legt woordvoerster Marjan Sieben van de Nationale Ombudsman uit. ‘In dit geval gaat het om de vraag of deze inwoonster recht heeft op bescherming door de raad van de gemeente Laren tegen uitlatingen van een raadslid die volgens haar onjuist zijn.’
Ombudsman onderzoekt gedragscode Laren
De Nationale ombudsman gaat onderzoeken of de gemeenteraad van Laren haar gedragscode goed naleeft. Aanleiding voor het onderzoek is een…
Onjuistheden
De klaagster heeft een monumentaal huis in een cultuurhistorisch belangrijk stukje Laren. Het raadslid, Jacqueline Timmerman van Liberaal Laren, is adviseur van een stichting die zich inzet voor behoud van het gebied. Volgens de klaagster verspreidt Timmerman onjuistheden over haar en haar pand in de raad en in de media en maakt het raadslid foto’s van haar huis en tuin.
Niet van toepassing
Ze deed hierover haar beklag bij de gemeente, waarna het presidium een openbare hoorzitting hield en een rapport opstelde. Een van de acht klachten was terecht, maar voor enkele klachten is de klachtenregeling van de gemeente niet van toepassing, constateerde het presidium, want: ‘Het staat mevrouw Timmerman vrij de pers te woord staan. Door klaagster is niet aangetoond dat mevrouw Timmerman in hoedanigheid van raadslid de pers te woord heeft gestaan. De klachtenregeling is derhalve niet van toepassing op dit onderdeel van de klacht.’
Schijn
Het presidium constateert in haar rapport dat het raadslid de schijn van belangenverstrengeling heeft gewekt door haar raadslidmaatschap te combineren met haar activiteiten voor de stichting. Artikel 15 van de Gemeentewet stelt dat een raadslid niet als adviseur werkzaam mag zijn ten behoeve van de gemeente of van een tegenpartij van de gemeente. Die constatering leidt niet tot een aparte aanbeveling. Wel adviseert het presidium om de gedragscode van de raad nogmaals onder de aandacht van raadsleden te brengen.
Zorgvuldig
Burgemeester Elbert Roest is terughoudend met een eerste reactie. Hij is ervan overtuigd dat de klachtenprocedure ‘zorgvuldig en gewetensvol’ is verlopen. Hij kiest ervoor om de ombudsman niet voor de voeten te lopen door nu uitgebreid op de zaak in te gaan. Wel wil hij kwijt dat hij de zaak ‘uitermate nuttig en interessant’ vindt. ‘Het gaat niet om een onderzoek naar de zaak zelf, maar naar de veel principiëlere vraag wat de precieze (juridische) reikwijdte van de gedragscode is en de handhavende of sanctionerende rol daarbij van de raad.’ Hij vindt niet dat hij als voorzitter van de raad meer had moeten doen om het conflict op te lossen. ‘Daar heeft de gemeente juist deze klachtenprocedure voor.’
Reacties: 4
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Afgaande op de tekst in dit artikel, overtreedt het raadslid art. 15. Het gaat hier wel degelijk om belangenverstrengeling. Het gaat hier dan ook verder dan de integriteitscode. Het bijzondere is dat het Presidium de juiste constatering heeft gedaan maar daar verder geen actie op heeft gezet, lijkt het. De burgemeester is de eerst aangewezene om het raadslid hierop aan te spreken. Het gaat hier niet om een als zodanig benoemde onverenigbare functie, maar wel om onverenigbaar handelen. Er staan wel meer artikelen in de Gemeentewet waar niet direct een sanctie, dan wel ontslag, aan is gekoppeld. Dat neemt niet weg dat de kiezers er van uit mogen gaan dat de gemeenteraadsleden zich wel aan de wet en regelgeving houden. Het corrigerend vermogen van de burgemeester en de raad onderling is hier aan de orde.
Als het er op aan komt, dekt men elkaar en verwijst naar allerlei langdurige procedures. De burger is vaak kansloos bij dit soort belangenverstrengeling van personen die de macht achter zich weten. Dit gaat b.v. ook op met de nauwe contacten met projektontwikkelaars, aannemerij, betaald voetbal, de rooklobby en niet te vergeten de horeca. Geen wonder dat er een gapend groot gat zit tussen het gemeentebestuur en Hagrid & Inenke.
Het is toch wel heel erg naief om te stellen dat niet is gebleken dat het betreffende raadslid in die hoedanigheid de pers te woord stond. Raadslid ben je 7/24. Zodra een gekozen functionaris zich publiekelijk uit, wordt zijn of haar openbare functie daar meteen aan gekoppeld. Terecht of onterecht, dat doet niet ter zake. En inderdaad, het presidium/burgemeester maken er zich op deze wijze gemakkelijk van af. En als het raadslid, het presidium en de burgemeester dit niet snappen, vraag ik me af wat ze op die (gekozen/benoemde) plaats doen. Dan kan het niet anders zijn dat er in die gemeente meer zaken mis gaan. Misschien moet de ombudsman eens wat breder en dieper graven.
Het klachtrecht kan geen betrekking hebben op gedragingen van individuele raadsleden, aangezien een raadslid niet wordt geacht werkzaam te zijn onder de verantwoordelijkheid van de raad. De Nationale ombudsman (No) zal zich daar bij zijn onderzoek rekenschap van moeten geven. Het kan niet zo zijn dat de No via een omweg (toepassing van de gedragscode door de raad) zich uitlaat over een gedraging van een raadslid, waardoor hij zijn bevoegdheidsgrens zou overschrijden. De gedragscode bevat normen die zich richten tot de individuele raadsleden; het is aan het raadslid om daar invulling aan te geven. Aangezien het raadslid over een eigen kiezersmandaat beschikt, is het uiteindelijk niet des raads om daar gevolgen aan te kunnen verbinden. Dat zou afbreuk doen aan het democratisch principe. En ook als de raad er iets van zou vinden: de vraag is of dat een gedraging oplevert jegens degene die over het indivuduele raadslid klaagt.