Automobilisten die dagelijks over de A6 heen en weer rijden, kunnen het beeld van Ruud van de Wint op de Knardijk wel dromen. Een langgerekte, koperkleurige ovaal, die vanaf zijn punt oprijst uit het karakteristieke dijkenlandschap.
Omstreden buitenkunst: godsdienstoorlog langs de A6
Automobilisten die dagelijks over de A6 heen en weer rijden, kunnen het beeld van Ruud van de Wint op de Knardijk wel dromen. Een…
Weinig onderwerpen zetten de verhouding tussen burger en lokale overheid zo snel op scherp als kunst in de openbare ruimte. In een zomerserie belicht Binnenlands Bestuur de (voorgenomen) plaatsing van vijf omstreden kunstwerken. In deel 3: de Tong van Lucifer.
Scheef
Of beter gezegd oprees, want de Tong van Lucifer, zoals het beeld ooit werd gedoopt, staat al anderhalf jaar niet meer op zijn plaats. Na de winterstormen Dennis en Ciara hing De Tong zo scheef dat het niet meer verantwoord was om het kunstwerk te laten staan. De Tong van Lucifer werd voor een opknapbeurt afgevoerd naar een restauratieatelier.
Verdrietig
De verplaatsing van beeld vormde de aanleiding voor een nieuwe storm. Dit keer geen meteorologische, maar een van protest. De twee christelijke partijen in de Provinciale Staten van Flevoland, ChristenUnie en SGP, stellen zich al meer dan twintig jaar teweer tegen het beeld, dat in hun ogen godslasterlijk en kwetsend is. ‘Iedere keer dat ik langs het kunstwerk rijd, word ik verdrietig,’ vertelde Sjaak Simonse in de Volkskrant. ‘Het kunstwerk beeldt de duivel uit, die zijn tong uitsteekt naar God. Waarom onteren we God op deze manier?’
Romeinse figuur
Volgens de zonen van de kunstenaar, die in 2006 overleed, had Van de Wint met zijn werk echter ‘geen enkele religieuze bedoeling’. Van de Wint liet zich weliswaar inspireren door een ‘engel die de hemel likt’, maar had daarbij niet naar de Bijbelse Lucifer in gedachten, maar een gelijknamige Romeinse mythologische figuur: een brenger van het licht.
Vandalen
De kunstenaar, bekend van de wandpanelen in de vergaderzaal van de Tweede Kamer, hoopte zelfs dat ooit de bliksem in zijn tong zou slaan, maar werd daarin teleurgesteld. De Tong werd in 1995 onder handen genomen door vandalen, viel in 2009 tijdens een restauratie uit zijn takels en werd in 2012 bijna volledig door koperdieven gestript, maar bleef door de bliksem gespaard.
Donker museum
De uitleg van de nazaten heeft de weerzin tegen het kunstwerk niet weg kunnen nemen. Een groep omwonenden met een christelijke geloofsovertuiging richtte vorig jaar de actiegroep ‘Weg met de tong’ op. De initiatiefnemers vinden het ‘onprettig’ dat hun geloof ‘met gemeenschapsgeld wordt aangevallen’ en bepleiten op hun website een aantal alternatieven voor herplaatsing van het beeld: verwijderen, recyclen of ‘plaatsing in een donker museum’.
Surfplank
De actiegroep borduurde zelfs voort op een uitspraak van gedeputeerde Michiel Rijsberman (D66), die het kunstwerk onder meer met een surfplank vergeleek. ‘Binnenkort wordt er in Lelystad een surfstrand aangelegd. Misschien kunnen we de plank daar horizontaal plaatsen met een nieuwe titel?’ Een petitie van de actiegroep om de Tong van Lucifer na restauratie te verplaatsen, werd ruim 1.700 keer ondertekend, maar lokte ook een tegenpetitie uit. Ruim 1,300 voorstanders van het kunstwerk steunden de petitie ‘De Tong van Lucifer moet blijven’.
Ode aan Satan
De discussie tussen voor- en tegenstanders wordt aangewakkerd door de oplopende kosten van het kunstwerk. Kosten voor beveiliging en verlichting, herstelwerkzaamheden na vandalisme en een ingrijpende restauratie hebben het kostenplaatje tot dusver op een slordige 500.000 euro gebracht: onverteerbaar voor alle Flevolanders die in het beeld geen ‘lichtdrager’ maar een ‘ode aan Satan’ zien.
Nieuwe naam
Op 28 april bogen Provinciale Staten zich nog één keer over de kwestie. De uitkomst van het beraad: De Tong van Lucifer keert terug naar de Knardijk, maar krijgt wel een nieuwe naam: De Tong. Opmerkelijk genoeg stemden ook de fracties van ChristenUnie en SGP voor terugkeer van het beeld. Ze kregen via een amendement wel de toezegging dat de provincie actief de naamsverandering zal verduidelijken.
Reacties: 10
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Ik vond juist deze cipres aandoende verschijning samen met de soms super amerikaans breed aandoende snelweg A6 door de polder heel intrigerend. Het geheel is nu zo grondig verpest met duizenden (mega) windmolens dat ik er bij voorkeur na zonsondergang nog rijd, en dan nog wordt alles verpest door die rooie knipperlampjes bovenop. Maar ik had er veel voor over gehad als ze hele windenergie opgave uitsluitend in Flevoland hadden gerealiseerd, zodat de echt mooie gebieden gespaard zouden blijven.
En zo blijkt maar weer: de opstelling en argumenten van de christeklhje partijen zijn net zo stupide en vergezocht als die van de moslim-gemeenschap als het gaat over naar hun oordeel kwetsende uitingen of beelden over Mohammed.
Factcheck:
In Flevoland staan geen duizenden (mega) windmolens maar 612 (stavaza eind 2020).
https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/70960ned
@ Rood Hesje: Klopt de reactie van deze christelijke partijen is idd net zo stupide en vergezocht als die van moslims over beelden of uitingen over Mohammed. Over die laatsten hoor ik rode hesjes overigens zelden of nooit.
@Zipje: ik wist niet dat er nog meer rode hesjes waren. Maar dat bedoelde je waarschijnlijk niet. Ik zou ook niet weten waarom ik mij over moslims moet uitalten hier opo BB.
In uw ondertoon bespeur ik dat u wellicht denkt dat hen een warmer hart toedraag dan aan anderen. Maar dat hebt u mis. Het is een even warm hart als bij anderen die mij na staan en een even koud hart als bij degenen die ver van mij af staan.
Er zijn hoe dan ook teveel rode hesjes.
En er zijn hoe dan ook nog te veel nutteloze Zipjes
Rode hesjes zijn wel goed in jij-bakken.
Zipjes doen daar niet voor onder. Die gaan graag de wedstrijd ver-plassen in BB aan!
Zeker en het is duidelijk dat ik verder kom dan Rood Hesje.