Persoonlijke verzorging niet naar gemeenten

Niet gemeenten, maar zorgverzekeraars worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor persoonlijke verzorging. Staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid, PvdA) heeft besloten verzorging en verpleging in één hand te houden binnen de Zorgverzekeringswet (Zvw). Aan wijkverpleegkundigen wordt een belangrijke rol toegedicht.

Twee loketten

Van Rijn stelt dat kwetsbare mensen met een lichamelijke aandoening straks niet naar twee loketten hoeven. Alleen het deel van verzorging dat samenhangt met begeleiding en ondersteuning, wordt naar de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) overgeheveld.

Kamerbrief

Dit schrijft de staatssecretaris vandaag in een brief aan de Kamer. Gemeenten hebben er maandenlang, naar nu blijkt tevergeefs, bij Van Rijn op aangedrongen dat persoonlijke verzorging het beste bij gemeenten kan worden ondergebracht.

Samenhang

De staatssecretaris heeft bij zijn besluit vooral gekeken naar de zorginhoudelijke samenhang, zo blijkt uit de brief aan de Kamer, en niet de overlap tussen vormen van zorg en ondersteuning als zodanig. ‘De behoefte aan samenhang tussen verpleging en verzorging komt voort uit de idee dat het onwenselijk is om lijfsgebonden zorg voor mensen − in de praktijk van alle dag − op te splitsen’, schrijft Van Rijn aan de Kamer.

Wijkverpleegkundigen

Als het werk wordt georganiseerd in kleinschalige zelfsturende teams die verpleging en verzorging integraal leveren, wordt de zorg beter afgestemd op de wensen en mogelijkheden van de cliënt waardoor de zelfredzaamheid verbetert. ‘Dit is onder meer te danken aan de manier waarop (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden de zorg rondom de cliënt organiseren, namelijk door kennis en kunde te delen en af te stemmen wie de zorg verleent. Deze manier van organiseren is over het algemeen goedkoper en cliëntvriendelijker’, aldus Van Rijn in zijn brief.

Verpleging

Uit onderzoek dat in opdracht van het ministerie is uitgevoerd, blijkt dat 84 procent (ruim 330.000 gebruikers) van de mensen die nu verzorging krijgt een lichamelijke aandoening heeft. Het gros van deze mensen (87 procent) maakt ook het meest gebruik van verpleging. Het gaat vooral om kwetsbare ouderen waarbij de gezondheidssituatie snel kan veranderen en verslechteren en die vaak een beroep doen op de huisarts en/of het ziekenhuis. Voor slechts een kleine groep mensen wordt ondersteuning als wassen en aankleden meer in samenhang met begeleiding geleverd, aldus de Kamerbrief. Dat deel komt onder de Wmo 2015 te vallen.

Onderlinge samenwerking

De samenwerking op lokaal niveau tussen gemeenten en zorgverzekeraars moet worden geïntensiveerd, benadrukt Van Rijn. Gemeenten en zorgverzekeraars hebben een gezamenlijk belang om de mensen die langer thuis willen wonen passende zorg en ondersteuning te bieden. ‘Burgers mogen geen last hebben van discussies over wie wat betaalt. Door een goede samenwerking ontstaat er voor de burger een samenhangend pakket van ondersteuning, wijkverpleging en behandeling.’

‘Logische organisatie’

Door verzorging bij het zorgveld onder te brengen, ontstaat in de ogen van Van Rijn ‘een logische organisatie van de verschillende domeinen. Als eerste de Wmo 2015 die ondersteuning biedt en gericht is op participatie en begeleiding van mensen thuis, waarbij rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden en mogelijkheden van de persoon zelf en zijn of haar netwerk. Als tweede de Zvw waarin een verzekerd recht bestaat op lijfsgebonden zorg, gericht op genezing, behandeling en verpleging.’

Wetsvoorstel

De wet- en regelgeving, waaronder de bekostiging, wordt zodanig ingericht dat het samenwerking tussen zorgverzekeraars, zorgaanbieders en gemeenten stimuleert. Dit gebeurt de komende tijd en zal zijn weerslag vinden in het wetsvoorstel Wmo. Van Rijn streeft er nog steeds naar het wetsvoorstel dit jaar naar de Kamer te sturen.