Make The Netherlands Safe Again

Horst Streck kent de drempels om actief met de wet Bibob aan de slag te gaan. ‘Tijd. Geld. We kunnen de mensen niet vinden. Het is complex.’ Met Noctua hebben gemeenten geen reden en geen excuus meer. Aan de slag! Hoe het werkt, kan de bezoeker zelf komen ervaren op het VNG Congres bij stand 18. ‘Met één klik spot je de risico’s bij een vergunningaanvraag.’

De helft

Horst Streck kan er met zijn pet niet bij dat slechts de helft van de gemeenten de wet Bibob toepast. ‘De helft! En die doet het ook nog eens niet optimaal. Hoe kan dat nou? Je weet dat er veel zwart geld in omloop is, je weet dat steeds meer jongeren geronseld worden voor criminele organisaties omdat de armoede toeneemt en je weet dat de pillenindustrie in het zuiden van het land misschien wel de grootste in Europa is. En toch gebruik je de wet niet? Terwijl je ook weet wat er gebeurt als je een verkeerde vergunning afgeeft.’

De wet Bibob bestaat nu 21 jaar en zelfs een eerste screening bij vergunningaanvragen is geen automatisme, constateert Horst bezorgd. ‘De ene gemeente doet dat alleen bij aanvragen voor horeca, de andere alleen bij bouwprojecten boven een bepaald bedrag en een derde reageert alleen bij signalen. Maar je weet gewoon nooit wat je binnenhaalt. En met al die variatie maak je het erg gemakkelijk voor criminelen. Zij weten precies bij welke gemeente je waarop wordt gecheckt en hoe je een screening kunt vermijden.’

Proefscreening

Altijd screenen. Dat zou al een mooi begin zijn bij de toepassing van de wet. ‘Met onze software kost dat maar een minuut. Je ziet meteen of er rode vlaggen zijn en of een nader Bibob-onderzoek nodig is.’ Bij het landelijk congres van de VNG in juni heeft Noctua een stand waar bezoekers een proefscreening kunnen doen. ‘Zo ervaar je hoe snel je de risico’s bij een vergunningaanvraag kunt spotten. Met één klik heb je ze in beeld.’

Voor bezoekers van de stand ligt een pet klaar met de tekst ‘Make The Netherlands Safe Again’. ‘Niet om Trump eer aan te doen, maar het grapje geeft wel aan dat de veiligheid in het geding is. En dat snelheid geboden is. Niet alleen omdat je ambtelijke tijd wilt besparen, maar vooral omdat je snel wilt weten of iemand fout is en wilt zorgen dat iemand niet lang de foute dingen kan blijven doen.’

Vast tarief

De wet Bibob uitvoeren mét Noctua is goedkoper en werkt beter dan zónder Noctua, meent Horst. ‘De kosten mogen geen drempel zijn, vinden we. Dus is onze geautomatiseerde screening scherp geprijsd. Met een vast tarief, dat gelukkig mogelijk is omdat de bronnen al zijn bepaald .’ Zijn er bij de screening geen of geen alarmerende rode vlaggen te vinden en besluit je geen verder Bibob-onderzoek te doen? Dan maakt de software automatisch een rapport en archiveert dat in een dossier. Besluit een gemeente wel tot nader onderzoek, dan gaat er met Noctua automatisch een Bibob-formulier uit en volgt een diepgaand bronnenonderzoek. Hierbij staat niet bij voorbaat vast welke bronnen worden gekoppeld. 'Dit kunnen bijvoorbeeld betaalde bronnen zijn of bronnen die de gemeente aandraagt. Dat besluiten we in overleg.’ Het diepere onderzoek kost logischerwijs wel wat meer tijd. ‘Al hangt het af van de complexiteit van de casus. Het kan variëren van vijftien minuten - omdat dan al duidelijk is dat het foute boel is - tot wel een week als er veel boven komt drijven en je het bewijs rond wilt maken. Mocht het tot een rechtszaak komen, dan wil je zeker weten: tegen ons bewijs valt niets meer te doen.’

Sneller en slimmer wet Bibob inzetten

Het thema van het landelijke VNG Congres dit jaar kan niet passender zijn, vindt Horst: ‘Het congres gaat over vernieuwende oplossingen voor de grote maatschappelijke opgaven. Wij hebben net onze grootste lancering ooit gehad. Ik heb daar een hoge pet van op en natuurlijk zeggen we dat de nieuwe versie nog slimmer en sneller werkt. Maar het gaat mij om onze inhoudelijke drijfveer: gemeenten over de drempel helpen om de wet Bibob in te zetten.’